DİVANÜ LÛGATİ’T-TÜRK’TE İNSAN VÜCUDUNA AİT SÖZCÜKLER

Author:

Year-Number: 2014-5
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Türk Dili ve Edebiyatı
Number of pages: 412-444
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Divanü Lûgati’t-Türk, Türk dilinin en önemli yadigârlarındandır. Türk dilinin tarihsel gelişimi ve söz varlığı açısından da zengin bir kaynak durumundadır. Dillerin söz varlığında temel kelimeler önemli bir yer tutarlar. Bu sözcükler, gösterdiği nitelikler dolayısıyla dil akrabalıkları, dil ayrışması, dil öğretimi, dil tarihi ve dil bilgisi gibi dil incelemelerinde ilk olarak başvurulan kelime kategorisini oluştururlar. Dil bilimciler tarafından dillerin söz varlığında sayı adları, hayvan adları, organ adları gibi ad bilimi verileri temel sözcükler olarak kabul edilmektedirler. Ad bilimi, canlıların, cansız varlıkların veya soyut kavramların adıyla ilgilenen bilim dalıdır. Nesneleri birbirinden ayıran en önemli şey, adlarıdır. Ad; bir kişiyi, bir nesneyi anlatmaya, tanımlamaya, açıklamaya, bildirmeye yarayan söz, isim anlamındadır. Organ adları, dillerin temel söz varlıkları içinde değerlendirilen unsurlardır. Bununla beraber, Türkçede ad bilimi çalışmaların azlığı bilinmektedir. Divanü Lûgati’t-Türk’ün söz varlığı, birçok alanda olduğu gibi, organ adları hakkında da önemli bilgiler içermektedir. Bu makalede Divanü Lûgati’t-Türk’ün söz varlığında yer alan insan vücudu ve organlarına ait sözcükler tespit edilecek ve incelenecektir. Bilindiği üzere, çağdaş Türk dillerinde bazı sözcükler Eski veya Orta Türkçe ile koşutluk gösterir. Bu nedenle, Divanü Lûgati’t-Türk’ün söz varlığında organlara ait sözcüklerin çözümlenmesi için tarihî ve çağdaş Türk lehçelerine de başvurulmuştur. Çalışmayla elde edilen tespitler, değerlendirme ve sonuç bölümünde maddeler hâlinde verilmiştir.

Keywords

Abstract

Divanü Lûgati’t-Türk is one of the most significant works of Turkish language. In addition to it is a rich source points of historical progress and vocabulary of Turkish language. The basic words in the vocabulary of languages occupy an essential place. These words, due to the characteristics they have are firstly to be categorical when studying the language interrelations, language differences, language teaching, language history and grammar. The numeral names, animal names, names of body organs, in some other words, data coming from the science of lexicology are accepted as basic names in the vocabulary of languages by linguists. Onomastic is a discipline that studies on the names of living and lifeless entities or abstract concepts. The most important thing separating objects is their names. Name is the meaning of word to help telling, defining and reporting anyone or anything. Organ names are the basic elements of languages. However, it is well known that there are few studies on onomastic in Turkish. Vocabulary of Divanü Lûgati’t-Türk, as every subject, consists of valuable information on names of body organs. In this article, words belonging to the human body in vocabulary of Divanü Lûgati’t-Türk will be determined and examined. It is known that in the modern Turkish language, some words show parallelism with Middle or Old Turkish. Therefore, the historical and contemporary Turkish dialects can be applied to explain words belonging to body organs in vocabulary of Divanü Lûgati’t-Türk. In the evaluation and conclusion section; the determinations revealed through the study have been presented as articled.

abortion clinics in ny abortion process anti abortion facts

Keywords