Author :
Abstract
Anlam ve kavram terimlerinin tanımında birbirinden farklı görüşler ileri sürülmektedir. Çeşitli disiplinler bu terimleri farklı yönlerden tanımlamışlar, özellikle dilbilim ve felsefe her iki konuya değişik açılardan yaklaşımlar geliştirmiş ve kuramsal çalışmalar yapmıştır. Anılan disiplinler ilgi alanlarına göre değerlendirmeler yapmış, terimlerin içeriğine karşılık üretmeye çalışmışlardır. Sorunun kendi doğasından kaynaklanan gizemin çözülmesinin henüz tamamlanmadığı günümüzde Türkçe açısından durum, sanıldığından daha karmaşık görünmektedir. Genel esasları ve ilkeleri netleşmemiş kuramsal çalışmaların anlam ve kavrama ilişkin yaklaşımları da aynı karmaşanın izlerini taşımaktadır. Bu çalışmada temel referans noktası, Ogden ve Richards’ın ortak olarak hazırladıkları anlamın ortaya çıkışını gösteren şema olacaktır. Amacımız, bu şemadan yola çıkarak anlamın oluşumuyla ilgili tarihsel bir perspektif sunmak, güncel okumalar gerçekleştirmektir. Makale üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünü takip eden ilk bölüm anlam, ikinci bölüm kavram, son bölüm ise yorum ve sonuca ayrılmıştır.
Keywords
Abstract
In the definition of the terms of meaning and consept, different ideas are put forward. Various disciplines have defined these terms from different view points, especially linguistics and philosophy have developed approaches from different aspects and done hypothetical studies. The referred disciplines have assessed according to their interests and tried to generate equivalents to the contents of the terms. Nowadays in which the solution of the mystery that is originated from the own nature of the problem, hasn't been done yet, the situation in terms of Turkish seem more complicated than it is supposed. The approaches relating to the meaning and notion of the hypothetical studies whose general principles haven't become clearer, carry the same complication's signs. The basic reference point in this study is the diagram on which Ogden and Richard study and shows the meaning’s occurence. Our purposes are to present historical perspective in occurence of the meaning and to perform current readings by looking at this diagram. The article consists of three main parts. The first part which follows the introduction part is seperated for the meaning, second part is seperated for the consept and the last part is seperated for the commentary and result.
Keywords
- Akalın, M. (2001). Dil yazıları (R. Toparlı, Haz.). Ankara: TDK Yayınları.
- Aksan, D. (1994). Anlambilim, ilgili alanlar ve Türkçe. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, Doğan Aksan Özel Sayısı, 16, 118 - 124.
- ----------- (1999). Anlambilim, anlambilim konuları ve Türkçenin anlambilimi. Ankara: Engin Yayınevi.
- ----------- (2007). Her yönüyle dil, ana çizgileriyle dilbilim (4.bs.). Ankara: TDK Yayınları.
- Akyüz, V. (2006). Çocuk üzerindeki etkisi açısından isim alma hakkı. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 7, Nisan 2006, 89 - 98.
- Alatlı, A. (2014). Batıya yön veren metinler 2. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
- Atalay, B. (1985). Divanü lugati’t – Türk tercümesi I. Ankara: TDK Yayınları.
- ------------ (1986). Divanü lugati’t – Türk indeksi. Ankara: TDK Yayınları
- Bosco, J. A. (2002). What do you mean: A Brief look at Ogden and Richards’ theory of meaning. http: //zimmer.csufresno.edu / ~ johnca / spch100 / 4 - 1-ogden.htm. Erişim tarihi: 11.11.2014.
- Denkel, A. (1984). Anlamın kökenleri. İstanbul: Metis Yayınları.
- Derleme Sözlüğü (1975). Türkiye’de halk ağzından derleme sözlüğü I. Ankara: TDK Yayınları.
- El Curcani, A. (2008). Delâilü’l iʻcâz, sözdizimi ve anlambilim (O. Gürman, Çev.). İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Erdem, M. D. (2008). Anadolu ağızlarında görülen birincil ünlü uzunlukları üzerine. Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3 / 3, Spring 2008, 502 - 562.
- Erdi, S. - Yurteser, S. T. (2005). Divan ü lügati’t - Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Ergin, M. (2004). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım.
- Eyüboğlu, İ. Z. (1989). Türkçe kökler sözlüğü. İstanbul: Remzi Yayınevi.
- Filip, H. (2008). What is semantics, what is meaning [Elektronik Versiyon]. http://plaza.ufl.edu/hfilip/ Lecture % 201.pdf. Erişim tarihi: 25.10.2014.
- Gabain, A. v. (1988). Eski Türkçenin grameri (M.Akalın, Çev.). Ankara: TDK Yayınları.
- Grünberg, T. (2006). Anlam kavramı üzerine bir deneme. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Guiraud, P. (1999). Anlambilim (B.Vardar, Çev.). İstanbul: Multilingual Yayınları.
- Hadot, P. (2011). Wittgenstein ve dilin sınırları (2.bs.). (M. Erşen, Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- Hançerlioğlu, O. (1993). Felsefe sözlüğü (8.bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Harris, R. – Taylor, T. (2002). Dilbilimi düşününde dönüm noktaları I (2.bs.). (E.Taylan - C.Taylan, Çev.). Ankara: TDK Yayınları.
- Huber, E. (2008). Dilbilime giriş. İstanbul: Multilingual Yayınları.
- Karaağaç, G. (2013). Anlam, anlam bilimi ve iletişim. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Locke, J. (2000). İnsanın anlama yetisi üzerine bir deneme (2.bs.). (M. Delikara Topçu, Çev.). Ankara: Öteki Yayınevi.
- Malinowski, B. (2013). The problem of meaning in primitive languages [Elektronik Versiyon]. http://editura.mttlc. ro/carti/55 _Charles _ Ogden _ The_Meaning _ of_Meaning volume one. pdf. Erişim tarihi: 10.11.2014.
- Mücahid, A. (2006). Semantiğin Arap ve Batı dünyasındaki serüveni. (C. Divlekçi, Çev.). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 47(2), 259 – 265.
- Onan, B. (2011). Anlama sürecinde Türkçenin yapısal işlevleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Özsoy, S. ve diğerleri (2013). Genel dilbilim II (2.bs.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- Pilten, Ş. (2013). Türk dilinde ızdırap söz bilgisi, bir eşanlamlılık denemesi. Ankara: TDK Yayınları.
- Saussure, F. (2014). Genel dilbilim yazıları (S. Kılıç, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
- Searle, J. (2000). Söz edimleri bir dil felsefesi denemesi (R.L. Aysever, Çev.). Ankara: Ayraç Yayınevi.
- Şanjarhan, B. (2011). Semantik üçgen etrafındaki düşünceler (E. Atmaca, Çev.). Turkish Studies, International Periodical For the Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/4, Fall 2011, 367 – 372.
- Tietze, A. (2002). Tarihi ve etimolojik Türkiye Türkçesi lügati (Cilt 1, A-E). İstanbul: Simurg Kitapçılık.
- Toklu, O. (2007). Dilbilime giriş (2. bs). Ankara: Akçağ Yayınları.
- Tulum, M. (2011). 17. yüzyıl Türkçesi ve söz varlığı. Ankara: TDK Yayınları.
- Vardar, B. (2007). [Yönetiminde N.Güz, E. Huber, O. Senemoğlu ve E.Öztokat]. Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü (2.bs.). İstanbul: Multilingual Yayınları.
- Yavuz, Ö. F. (2006). Gazâlî'de esmâ-i hüsnâ yorumu. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, (VI) 4, 49 – 95.
- Wittgenstein, L. (2011). Tractattus logica - phılosophıcus (3.bs). (O.Aruoba, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
