Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretiminde değerler eğitimi uygulamalarının Türkçe öğretmeni görüşleri alınarak gerçekleşme düzeylerini tespit etmektir. Tarama modelindeki bu araştırmanın çalışma grubunu 2015/2016 eğitim öğretim yılı Bahar döneminde Erzurum, Bayburt, Gümüşhane ve Trabzon’daki farklı ortaokullarda görev yapan 108 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda Erzurum Valiliği ve İl Milli Eğitim Müdürlüğünün ortaklaşa çıkarmış olduğu ‘Değerler Eğitimi Yıllık Planı’, Türkçe eğitimcileri, Türkçe öğretmenleri ve alan uzmanlarının da görüşleri alınarak 21 soruluk ‘her zaman, sıklıkla, bazen, nadiren, hiçbir zaman’ 5’li likert biçiminde derecelendirilen ‘Türkçe Öğretiminde Değerler Eğitimi Uygulamalarında Öğretmen Görüş Ölçeği’ hazırlanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 18.0 paket programında frekans analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlilik derecesi yapılan analiz sonucunda Cronbach’s Alpha değeri 0,81; KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) testi sonucunda test istatistiği 0,649 olarak bulunmuştur. Bu sonuç araştırmada uygulanan ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Araştırma sonucunda Türkçe öğretmenlerinin Türkçe öğretiminde değerler eğitimi uygulamalarında temizlik her zaman; selamlaşma ve tebessüm, hoşgörü, azim ve karalılık, yardımseverlik, şefkat ve merhamet, arkadaşlık değeri genellikle; sevgi ve saygı, sabır, özür dileme ve bağışlama, empati kurma, hediyeleşmek, vefa değeri bazen; tasarruf, sorumluluk, fedakârlık, adil olma, cömertlik, güvenirlilik değerini nadiren uyguladıkları tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to determine the realization levels of values education implementations in teaching Turkish by taking the opinions of Turkish teachers. The sample of this study conducted in the survey model comprises 108 Turkish teachers employed at different secondary schools in Erzurum, Bayburt, Gümüşhane and Trabzon in the Spring semester of 2015/2016 academic year. “Teachers’ opinions on the implementation of values education in teaching Turkish scale”, which consists of 21 questions in the form of a 5-point Likert-type scale allows responses of “always, often, sometimes, rarely, never”, and it was prepared by considering the “Values Education Yearly Plan” published jointly by Erzurum Governorship and Provincial Directorate for National Education in accordance with the aim of this study, and receiving opinions of Turkish educators, Turkish teachers and domain experts. The data were evaluated by performing frequency analysis in the SPSS 18 package program. Validity and reliability of the scale were found to be 0.81 as the Cronbach's Alpha value as a result of analysis, and 0.649 as the test statistic as a result of the KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) test. This result shows that the scale applied in the study is valid and reliable.As a result of the study, it was found that Turkish teachers implemented the cleaning value always; salutation and smile, tolerance, determination and stability, helpfulness, compassion and grace, friendship values often; love and respect, patience, apologizing and forgiveness, empathy, gift giving, and fidelity values sometimes; saving, responsibility, sacrifice, fairness, generosity, reliability values rarely in values education in teaching Turkish.
Keywords
- Akyol, Ş. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Sevgi Temasının Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı.
- Altunay, E. Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Bilgi Toplumunda Değerlere İlişkin Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Educational Administration: Theory and Practice. Vol. 17, Issue 1, pp: 5-28.
- Bolay, S. H. (2004). Değerlerimiz ve Günlük Hayat. Değerler Eğitimi Merkezi Dergisi, 1(1), 12-19.
- Can, Ö. (2008). Dördüncü ve Beşinci Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi Uygulamalarına İlişkin Görüşleri, (Yüksek Lisans Tezi) Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı.
- Çelikpazu, E. & Aktaş, E. (2011). Meb 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Değer İletimi Açısından İncelenmesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/2 Spring 2011, p. 413-424,
- Çiftçi, Ö, Çeçen M,A. & Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. Güz- C.6 S.22 (206-219)
- Dilmaç, B. & Bozgeyikli, H. ve Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen Adaylarının Değer Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6, 16, 69-91.
- Fichter, J. (2006). Sosyoloji nedir. (Çev. Nilgün Çelebi). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme, Ankara: PegemAkademi Yayıncılık.
- Güngör, E. (2000). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar, İstanbul: Ötüken Yayınları.
- Gündüz T. & Hökelekli H. (2007). Üstün Yetenekli Çocukların Değer Yönelimleri ve Eğilimleri ” “Değerler ve Eğitimi” Uluslararası Sempozyumu, (Edt. R. Kaymakcan vd.) İstanbul: DEM Yayınları.
- İşcan, C, D. (2007). İlköğretim Düzeyinde Değerler Eğitimi Programının Etkililiği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı.
- Kaygana, M. & Vd. (2013). Türkçe Ders Kitaplarında Değer Eğitimi, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 6 Issue 7, p. 657-669, July.
- Kolaç, E. & Karadağ, N.( 2012). Meanings Assigned to the Notion of Value and Value Ranking by Pre-Service Turkish-Language Teachers, Elementary Education Online, 11(3), 762-777.
- Komisyon, (2014). Değerler Eğitimi, Erzurum: İl Milli Eğitim Müdürlüğü Yay.
- Köknel, Ö. (2007). Çatışan Değerlerimiz, İstanbul: Altın Kitaplar.
- Kuçuridi, İ. (2003). İnsan ve Değerleri, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayımları.
- Kuşdil, M. E. & Kağıçıbaşı, Ç. (2000). Türk Öğretmenlerin Değer Yönelimleri Ve Schwartz Değer Teorisi. Türk Psikoloji Dergisi, 15 (45), 59-76.
- MEB (2005) İlköğretim Türkçe dersi (6.-7.-8. Sınıflar İçin) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
- Mert, E. L. (2013). İlköğretim Türkçe Programı ile Türkçe Çalışma Kitaplarındaki Kazanım ve Etkinliklerin Sözcük Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, Cilt/Volume: 2 Sayı/Issue: 5 Sayfalar/Pages: 13-31
- Oğuz, E. (2012). Öğretmen Adaylarının Değerler ve Değerler Eğitimine İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Educational Sciences: Theory & Practice – 12 (2) [Ek Özel Sayı/Supplementary Special Issue] Bahar/Spring. ss.1309-1325
- Robbins, S. P. (1994). Örgütsel Davranişin Temelleri (Çev. S. A. Öztürk). Eskişehir: ETAM AŞ.
- Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: Tha Free Pres.
- Stephenson, J., Ling,L., Burman,E.& Cooper, M. (1998).Values in Education. Newyork: Routledge
- Şen, Ü. (2007). Milli Eğitim Bakanlığının 2005 Yılında Tavsiye Ettiği 100 Temel Eser Yoluyla Türkçe Eğitimde Değerler Öğretimi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Theodorson, G. A., & Theodorson, A. (1979). A modern dictionary of sociology. New York: Barnes & Noble.
- Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2015). Değerler Eğitimi, Ankara: PegemAkademi Yayıncılık.
- Yapıcı, H. (2016). Evaluation of Visual Materials in Social Studies Coursebooks by Teachers' Opinions, Journal of Education and Training Studies, Vol. 4, No. 7; July, 168-178.
