Author:
Abstract
Çok eşlilik veya poligami, bir kimsenin aynı esnada birden fazla kişiyle evli olmasıdır. Yetiştiği aile ortamı, çevre, edindiği ahlaki değerler, aileden gelen genetik kodlar ve en önemlisi yaşarken bilinçaltı dediğimiz alana kaydedilen duygular ve özellikle erkeklerin romantik bir düşünce ile benimsedikleri çok eşlilik, akabinde hem kendisini hem de birinci kadını, ondan olma çocukları ve çevresini, olumsuz olarak etkilemektedir. Bu durum, olayların gülünç, alışılmadık, çelişkili yönlerini yansıtarak insanı söz konusu olaylar üzerinde düşündürme, eğlendirme, ya da güldürme sanatı olarak tarif edilen mizahın konusu olmaktadır. Türk halkı en önemli meselelerini mizah ile anlatma yoluna başvurmaktadır. Bu yolla konuya dikkat çekerek, bu meselenin halledilmesi ve sebep olduğu problemlerin giderilmesi için bir ortam oluşturmaya çalışmaktadır. Masal, fıkra, ninni, mani, türkü, atasözü gibi türler taranarak, rastgele (Random usulü) seçtiğimiz örneklerden hareketle muhataplarına ve topluma acı veren çok evliliğin, erkek için de umulan gibi olmadığı, tedavi edilmesi gereken bir yaraya dönüştüğü görülmektedir. Türk geleneği açısından bakıldığında nadiren görülen çok eşlilik, başka kültürlerin özellikle Arap kültürünün etkisiyle -oranı az da olsa (genel oran %5-%12) bilhassa Doğu illerimizde söz konusudur. Ele alınan metinlerde de görüldüğü üzere işin faili gibi görünen erkeklerin de sonunda mağdur olduğu, kadın ve çocukların yanında kendisinin de olumsuz etkilendiği ve aile yapısının zedelendiği müşahede edilmiştir. Sosyolojik, psikolojik, ekonomik, politik ve dini pek çok boyutu bulunan ve dinin gereği olduğu varsayımı ile görmezden gelinen bu mesele, üzerindeki perde kaldırılarak görünür kılınmak, sebep olduğu negatif sonuçlar giderilmek, sağlıklı nesil ve buna bağlı olarak sağlıklı aile-toplumlar oluşturmak niyeti ortaya konulmalıdır.
Keywords
Abstract
Polygamy is the practice of marrying multiple spouses at a time. The family and social environment, acquired morals, family genetics and most importantly the feelings recorded in the subconscious and the romantic feelings attributed to polygamy by men are the reasons behind polygamy but eventually it has negative effects on the man, the first wife and her children. This becomes the subject of humour which is the art of entertaining and amusing people by projecting the ridiculous, unusual and paradoxical sides of events. Turkish people express their most important issues with humour. By doing that, they try to create an environment in which these issues can be resolved. By studying the random examples of tales, lullabies, poetry, folk songs and proverbs, it can be clearly seen that polygamy is not what it is hoped to be, even for men and that it becomes a wound that needs healing. While it is rare in the Turkish tradition, polygamy occurs especially in Eastern provinces (average rate %5-%12) influenced by other cultures, specifically Arabic culture. In the studied texts it can be observed that eventually, men, the apparent culprit, are adversely affected along with the wives and children and the family unit is damaged. While it has sociological, psychological, economic, politic and religious aspects and is often ignored because it is considered a matter of religion, this issue needs to be made visible, its negative consequences needs to be eliminated and the intention to create healthy generations, families and a healthy society needs to be presented.