Namık Kemal Ve Anti-Tez Bağlamında Renan Müdâfaanâmesi

Author:

Year-Number: 2020-33
Yayımlanma Tarihi: null
Language : Türkçe
Konu : Türk Dili ve Edebiyatı (Yeni Türk Edebiyatı)
Number of pages: 425-449
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

İslam âlemi çıkışından itibaren büyük bir ivme kazanarak dünyanın çok büyük bir kısmında hüküm sürerken birdenbire dengelerin değişmesi ile birlikte bilim ve sanatta Batı karşısında üstünlüğünü kaybeder. Osmanlı Devleti bağlamında ele alındığında Tanzimat sınırların zorlandığı bir dönemdir. Batılı aydın ve yazarlar bu dönemde İslamiyet’i kıyasıya eleştirirken Müslümanları da kendi dinlerini eleştirmeye zorlarlar. Özellikle bilim ve sanat alanında sanayi devriminden sonra üstünlüğü ele geçiren Batı, bu başarısını din ve inanç çerçevesinde ele alır. İslam âleminin bilim ve sanatta geri kalmışlığını din ile bağdaştırır. Onlara göre İslam dini bilim ve sanata engel olmaktadır. Bu aydınlar arasında görüşleri ile pozitivist akım için bir öncü olarak değerlendirilebilecek Ernest Renan’ın konferansı İslam âleminde büyük bir yankı uyandırır. Farklı ülkelerden ve farklı milletlerden İslam âlimleri, Renan’ın bu konferansında ileri sürdüğü iddialara reddiyeler yazarlar. Bu reddiyeler içerisinde Namık Kemal’in Renan Müdafaanamesi önemli bir yer tutmaktadır. Namık Kemal, Renan’ın konferansında dile getirdiği iddiaları İslam ve bilim ekseninde tarihi örneklerle çürütmeye çalışır. Bu makalede Namık Kemal’in bu reddiyeleri ele alınarak karşılaştırmalı bir çalışma yapılacaktır. Renan’ın her iddiasını tek tek ele alarak bazen İslam tarihinden örneklerle bazen duygusal açıklamalarla eleştirir. Renan reddiyeleri arasında önemli bir yere sahip olan Namık Kemal’in bu eseri gerek verilen cevaplarla gerekse Namık Kemal’in görüş ve düşünceleri çerçevesinde açıklanmaya çalışılacaktır. Bu çalışma, İslam ve bilim ekseninde yapılan tartışmalara anti-tez olarak sunulan bir eserin yerini ve önemini ortaya koymaya çalışmaktır.

Keywords

Abstract

While ruling all over the world, the world of Islam has suddenly lost its high-ranking position against the West with the changes and advances in art and science. Tanzimat Reform Era is a period in which all the limits have been pushed when Ottoman Empire is concerned. Western highbrows and authors have been not only castigating the Islam but also urging the Muslims to criticize their own religions. The West, having the upper hand with respect to art and science after the industrial revolution, has shown its success with regard to religion and faith. It has presented that the world of Islam has been underdeveloped because of its religion. According to the West, the Islamic religion has interfered with the art and science. Ernest Renan’s conference has been influential as he could be considered as one of the pioneers in the positivism with his outstanding viewpoints. Islamic scholars from various countries and nations have written rebuttals against the ideas in Renan’s conference. Among these rebuttals, Namık Kemal’s Renan Müdâfaanâmesi has taken an important place. Namık Kemal tries to confute the ideas presented in this conference in the light of the Islamic and scientific examples. In the present article, Namık Kemal’s rebuttals is investigated through a comparative analysis. Renan’s each claim is examined with Islamic examples and explanations. This literary work of Namık Kemal’s, which shines out among Renan’s rebuttals, is analyzed concerning not only the responses given but also the contradictions in the light of Namık Kemal’s viewpoint and ideas. This study presents as an anti-thesis to Islamic and scientific discussions.

Keywords