TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE YARDIMCI FİİLLER ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Author:

Year-Number: 2017-20
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Yeni Türk Dili
Number of pages: 192-221
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Türkiye Türkçesini konu alan dil bilgisi çalışmalarına bakıldığında fiillerin asıl fiil ve yardımcı fiil olmak üzere iki ana başlık altında değerlendirildiği görülür. Bu değerlendirmede esas alınan ölçütler ise fiillerin tek başlarına cümleye kattığı anlam ve cümle içerisinde kullanılma biçimleri olmuştur. Değerlendirmeye esas olan bu ölçütlere bakıldığında iki durum göze çarpmaktadır. Birincisi, asıl fiil ve yardımcı fiil ayrımının yeterince yapılamamış olması; ikincisi ise, yardımcı fiillerin bir anlamının bulunmadığı ve eklendiği isim veya fiille birlikle bir anlam kazandığı değerlendirmesidir. Biz de çalışmamızı bu iki temel üzerine kurup Türkçede yardımcı fiillerin neler olduğunu, hangi yapılarda kullanıldığını ve cümle içerisinde anlam bakımından ne gibi durumlar arz ettiğini inceledik. Bu çerçevede, “yardımcı fillerin tanımı nasıl yapılmalı?”, sorusuna verilen cevaptan hareketle bugüne kadarki dil bilgisi çalışmalarında hangi fiillerin yardımcı fiil kabul edildiği ve bu fiillerin nasıl değerlendirildiği ortaya konmuş, ardından tarafımızca yardımcı fiillerin tutarlı bir tarif ve tasnifi yapılmaya çalışılmıştır. Yapılan bu çalışma bize Türkiye Türkçesinde asıl fiil ile yardımcı fiil ayrımının yeterince yapılmadığını, asıl fiil olduğu hâlde yardımcı fiil olarak kullanılan fiillerin bu durumunun belirtilmediğini, yardımcı fiil olarak verilen sözcüklerin bazı durumlarda anlam bahsinin gözden kaçırıldığını ve bu durumların da Türkçeyi öğrenme ve öğretmede bir dizi sorunlar oluşturduğunu göstermiştir.

Keywords

Abstract

Given the grammar studies on Turkish, it is realized that verbs are subsumed under two main titles including main verbs and auxiliary verbs. The criteria in such distinction are the meaning that verbs per se add to the sentence and the way they are used in the sentence. With respect to the criteria, two points are worth noticing. Firstly, the distinction between main and auxiliary verbs are not drawn sufficiently; secondly, auxiliary verbs do not have a meaning and become meaningful through the noun or verb, with which they are used. That’s why, the present study is based on these two criteria and investigates what the auxiliary verbs are in Turkish, in which structures they are used and how they act within a sentence in terms of their meaning. Based on the response given to the question of “how should auxiliary verbs be defined?”, the present study therefore sheds light on which verbs have been considered auxiliary verbs and how they have been used in grammar studies so far. Also, the present study intends to make a consistent definition and classification of auxiliary verbs. The present study has found that in Turkish, the distinction between main and auxiliary verbs are not drawn sufficiently, the verbs that are actually main verbs but are used as auxiliary verbs are not specified and meanings of the words given as auxiliary verbs are sometimes overlooked. Through these findings, the present study has shown that the abovementioned cases causes a range of problems in learning and teaching Turkish.

Keywords