MUSTAFA KEMAL’İN KAĞNISI ŞİİRİNİN DİL BİLİMSEL ŞİİR ELEŞTİRİSİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ VE TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ TEMATİK GÖRÜNÜMÜ
Author:
Abstract
Bu çalışmanın amacı, 2007 İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabında (MEB) ve 2017 Ortaokul 5 Türkçe Ders Kitabı’nda yer verilen okuma metinlerinden biri olan Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın Mustafa Kemal’in Kağnısı şiirini Dilbilimsel Şiir Eleştiri yöntemine göre incelemek ve bu şiirin tematik görünümünü yorumlamaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Üzerinde çalışılan şiir metni, metin merkezli bir yakın okuma ile ele alınmış; elde edilen veriler, içerik analizi yapılarak çözümlenmiştir. Metnin çözümlenmesinde Süheyla Bayrav’ın Dilbilimsel Edebiyat Eleştirisi kitabında dilbilimsel şiir eleştirisinin nasıl yapılması gerektiği konusundaki görüşleri ölçüt kabul edilmiştir. Ancak bu konuda görüş bildiren başka araştırmacıların verilerine de gönderimde bulunulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre şiirdeki olay akışı, şiirin asıl yapılanışı ve şiirin okuyucuda yaratmak istediği duygu atmosferinin kuruluşunda birinci derecede rol oynayan gramatik yapılar, ikilemeler ve tekrarlardır. Şiirde ikileme ve tekrarlardan başka şekil olarak şiire bir sistematiklik özelliği kazandıran bir diğer unsur, şiirin her bir bölümünün altı mısradan kurulmuş olmasıdır. Şiirde halk ağzından seçilen sözcüklere ve sözcük gruplarına yer verilmiştir Şiirde şair kendisi dışında bir üçüncü kişinin gerçekleştirdiği eylemleri dışarıdan bir gözlemci olarak aktarmaktadır. Tematik görünüm açısından ele alındığında şiirin 2007 İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabında “toplum hayatı” temasının ve “dayanışma” alt temasının verilmesinde kullanılmasının çok başarılı olduğu söylenemez. Şiirde Elif’in kurtarmak istediği kendi vatanı ve bağımsızlığa yeniden kavuşturmak istediği kendi milleti olsa da Elif, bu mücadele sürecinde yalnızdır.
Keywords
Abstract
The main aim of this study is to examine the poetry of Mustafa Kemal’in Kağnısı of Fazıl Hüsnü Dağlarca, one of the reading texts in the 2007 Primary 7th Turkish Classroom Course (MEB) and 2017 Secondary Turkish Turkish Textbook 5, according to the method of Linguistic Poetry Criticism and to interpret the thematic appearance of this poem.Descriptive screening, one of the qualitative research methods, has been used in the study. The text of the poem studied was handled by a close text-centered reading; the obtained data were analyzed by analyzing the content. In the analysis of the text, the views of Suheyla Bayrav's critique of linguistic poetry on the critique of linguistic literary criticism were taken as criteria. However, it has also been referred to other researchers who comment on this issue. According to the results obtained, the event flow is the grammatical structures, the dilemmas and the repetitions which play a role in the establishment of the emotional atmosphere which the poem wants to create in the reader and the original structure of poetry. Another element that gives poetry a systematic feature in poetry as a form of dilemma and repetition is that each part of poetry is established in six parts. In poetry, selected words and phrases are given to the public. In poetry the poet conveys the acts performed by a third person other than himself as an outside observer. It can not be said that it is very successful to use poetry when it is considered in terms of thematic appearance in the 2007 Primary 7th grade Turkish lesson book with the theme of life of society and solidarity. In this poem, Elif wants to rescue her homeland and her own nation, which she wants to restore independence, but Elif is alone in this struggle.