AZERBAYCAN TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ İLK “LEYLÂ VÜ MECNÛN” MESNEVİSİNİN DİL ÖZELLİKLERİ

Author:

Year-Number: 2020-34
Yayımlanma Tarihi: null
Language : Türkçe
Konu : Türk Dili
Number of pages: 240-265
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu çalışmada, Mevlâna Şehabeddin Ahmed El-Hakîrî tarafından Azerbaycan Türkçesiyle yazılmış ilk Leylâ vü Mecnûn mesnevisinin dil özellikleri üzerinde durulmuştur. Batı Türkçesinin doğu grubunda sınıflandırılan Azerbaycan Türkçesiyle kaleme alınmış ilk Leylā vü Mecnûn olması bakımından Türkçenin hem edebiyat hem de dil tarihi açısından önem taşıyan bu eser, H.931–932 / M.1525–1526 yıllarında Mevlâna Şehabeddin Ahmed El-Hakîrî (?-1585) tarafından yazılmıştır. Eser, Azerbaycan Türkçesinin Eski Batı Oğuz Türkçesinden ayrılmaya başladığı dönemin izlerini taşımaktadır. Batı Türkçesi özelliklerinin baskın olduğu eserde bazı Doğu Türkçesi özellikleri de görülmektedir. Bunun yanı sıra eserde arkaik kelimeler de mevcuttur. Söz varlığı, ses ve yapı bilgisi özellikleri ile eser 16. yüzyıl Azerbaycan Türkçesini temsil etmektedir.

Keywords

Abstract

This study focuses on the language features of first “Leyla and Majnun” masnavi in Azerbaijan Turkish which is written by Mevlâna Şehabeddin Ahmed El-Hakîrî. Written back in AH.931-932 / AD.1525-1526 during the years of Mevlâna Şehabeddin Ahmed El-Hakîrî (?-1585) in Azerbaijan Turkish, a dialect belong to the east group of Western Turkish language, it poses a significant importance in Turkish language history as well as Turkish literature. This “Leyla and Majnun” bears the traces of the early features of the development of Azerbaijan Turkish dialect as a subdivision of Old Western Oghuz Turkish language. In this text which the features of Western Turkish language are dominant, some Eastern Turkish language features are also seen. However, archaic words in this text are also available. The vocabulary, phonetic and morphological features shows that the text represent the 16th century Azerbaijan Turkish dialect.

Keywords