Author:
Abstract
Bu çalışmanın amacı, bibliyoterapi tekniğine yönelik teorik ve uygulamalı çalışmalar bağlamında Türkçe derslerinde bibliyoterapi tekniğinin uygulanabilirliğini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda bir durum çalışması gerçekleştirilmiş ve ortaokul 5. sınıfta öğrenim görmekte olan 40 öğrenciye bibliyoterapiye yönelik mevcut çalışmalardan yola çıkılarak hazırlanmış eğitim tasarımları uygulanmıştır. Sürecin ilk adımında, katılımcıların okuma eğilimlerinin belirlenmesi amacıyla çalışma grubuna Okuma Motivasyonu Ölçeği (OMÖ) uygulanmış ve elde edilen veriler istatistiksel analiz ile çözümlenmiştir. Bibliyoterapi süreci, Türk edebiyatına ait iki çocuk kitabına yönelik olarak planlanmış; araştırmacı ve gözlemci günlüklerinden, eğitim tasarımı kapsamında hazırlanan bibliyoterapi etkinliklerinden ve Bil-İste-Öğren (BİÖ) tablolarından elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Gerçekleştirilen durum çalışması, Türkçe eğitiminde bibliyoterapinin öğrencileri okumaya teşvik edebileceğini ve onların okumaya yönelik tutumlarında olumlu değişiklikler sağlayabileceğini göstermektedir. Özellikle okuma sonrası etkinliklerinde öğrencilerin duygu ve düşüncelerini aktarmak için kullandıkları ifadeler, bibliyoterapi sürecinin etkili bir biçimde gerçekleştiği sonucuna ulaştırabilir. Bununla birlikte, bibliyoterapi temelli teorik ve uygulamalı çalışmalardan yola çıkılarak hazırlanmış eğitim tasarımlarının öğrenci etkinliğini farklı açılardan kısıtlayabildiği de görülmüştür. Bibliyoterapi sürecinin verimli bir biçimde gerçekleşmesi için öğrencilerin etkinliklere yüksek bir motivasyonla katılım sağlaması önemlidir. Bu sebeple onların rahatsız veya baskı altında hissedecekleri etkinliklerden kaçınılması gerekmektedir. Uygulama sürecinde ortaya çıkabilecek olumsuzlukların önüne geçmek için eğitim tasarımlarındaki etkinlikler, öğrencilerin bireysel farklılıkları gözetilerek düzenlenmelidir. Bunun için alternatifli etkinliklere yer verilebilir ve öğrenciler kendilerine uygun buldukları etkinliği seçmeleri için yönlendirilebilir.
Keywords
Abstract
This study investigated the applicability of the bibliotherapy technique in Turkish language courses regarding theoretical and applied studies on bibliotherapy techniques. Therefore, the case study, including an educational program design prepared based on existing bibliotherapy studies, was applied to 40 5th-grade students. The initial step involved applying the Reading Motivation Scale (RMS) to the study group to observe participant reading habits trends. Also, the bibliotherapy practice process was planned for two children's books written in Turkish. Followingly, the content analysis method was applied to the data collected from the researcher’s and observer’s diaries, bibliotherapy activities of the educational program, and Know-Want to Know-Learned (KWL). The results showed that bibliotherapy in Turkish language education could encourage students to read more while positively contributing to changing their attitudes toward reading. Likewise, students' expressions to convey their feelings and thoughts, especially in post-reading activities, revealed the effectiveness of bibliotherapy practice. Nonetheless, educational designs prepared based on previous bibliotherapy studies were observed to limit student activity differently in different cases potentially. Consequently, we suggest that high student motivation to participate in the activities is of paramount importance and likely to affect outcomes, and activities making them feel uncomfortable or under pressure should be avoided. As a result, the activities in the educational program designs should be planned considering individual differences to prevent the undesired outcomes that may arise during the implementation process. Finally, we suggest that alternative activities should be included in the instructional design, and students should be guided to choose the activity they think is suitable for them.