Author :
Abstract
Bağdaşık tümce dizilişi olan metin ‘bildirişim değeri taşır; eyleme yönelik devingen bir bütündür; başı ve sonu olan; dilsel göstergelerin art arda gelmesiyle oluşan anlamlı bir yapıdır’ şeklinde tanımlanabilir. Metin dilbilim ise tümceötesi dilsel birimleri inceler; “betimsel ve eleştirel’ bir bakış açısıyla metnin değişik yapılarını ortaya koymaya çalışır. Metnin temel ölçütü bağdaşıklık olgusudur. Bu ölçüt önermelerin birbirlerine bağlanması ve metnin çizgisel biçimde düzenlenmesi sonucunda ortaya çıkar. Metnin uyumluluğunu sağlayan dilsel öğeler, hem bölümlerin kendi içinde, hem de bölümler arasında dilbilgisel, sözdizimsel, anlamsal ve mantıksal bağlantılar kurulmasına yardımcı olur. Bağdaşıklık sağlayan dilsel öğeler metnin anlam bütünlüğü oluşturarak metin içinde bir yerdeşlik oluşturulmasını sağlar. Bir metnin bağdaşıklık özelliği taşıyabilmesi için gerekli dilsel öğelerden biri de gönderimdir. Gönderim metnin bağdaşıklığı ve tutarlılığının oluşmasında çok önemli bir yere sahiptir. Bir metinde çeşitli biçimlerde gerçekleşen gönderim olgusunun en belirgin türü ‘artgönderim’ ve ‘öngönderim’dir. Söz konusu her iki gönderim de tümceler arasındaki bağdaşıklığı sağlayarak, metindeki bilgileri birbirine bağlar, metnin devamlılığını ve çizgiselliğini korur. Bağdaşıklık temeline dayandırılan bu çalışmanın amacı, Fransızcada artgönderim ve öngönderim öğelerini metindeki bulunuş, anlamlandırma ve kullanım biçimine göre Türkçe çeviri tümcelerinde incelemektir. Metinsel bağdaşıklık ve tutarlılık alanında önemli bir işlevi olan bu gönderim öğeleri kullanım biçimlerine göre sınıflandırılmıştır. Söz konusu artgönderim ve öngönderim öğeleri RFI’in özgün haber metinlerde aranmış ve tümce düzeyinde incelenmiştir. Bu tümceler kaynak dilden hedef dile çevrilerek aralarında kullanım farkının olup olmadığı araştırılmıştır.
Keywords
Abstract
The text which is a set of sentences in coherent order can be defined as “It has the value of communication, it is an action specific and dynamic complement, it has both a beginning and an end, it is a meaningful structure where linguistic signs follow in quick succession”. However, text linguistics studies transsentential linguistics units; tries to reveal various structures of text from a descriptive and critical point of view. Coherence is the first of all criteria that make text as a text. This criterion results from linking clauses and linear order of a text. Linguistic constituents providing coherence of a text help to create grammatical, syntactical, semantic and logical links both within segments and between segments. Linguistic constituents providing coherence of a text help to establish isotopy in a text by creating cohesion. Reference is one of the constituents which are necessary for a text to have the feature of coherence. It has an important role in creating coherence and cohesion of a text. Anaphora and cataphora are the most specific types of reference that appears in different ways in a text. Both of the abovementioned references link the information in the text and maintain continuity and linearity of the text by providing coherence between sentences. The aim of this study based on coherence is to analyze anaphora and cataphora constituents in French in respect of their presence and way of their interpretation. These reference constituents which have an important function in the field of textual coherence and cohesion were classified according to their usage. These anaphora and cataphora constituents were searched in the authentic news texts of RFI and were analyzed at the level of sentence. It is analyzed if there is a difference in the usage between them by translating these sentences from source text to target text.
Keywords
- Adam J-M. (2005). La linguistique textuelle. Introduction à l’analyse textuelle des discours. Paris, Armand Colin, 234 p. http://www.unil.ch/files/live//sites/fra/files/shared/ATD.pdf, 29.04.2016.
- Adam, J-M. (2011). ‘L’émergence de la linguistique textuelle en France (1975-2010). Parcours bibliographique en 100 titres’: http://www.unil.ch/files/live//sites/fra/files/shared/CONSCILA_Verbum.pdf, 29.04.2016.
- Alkhatib, M.(2012). La cohérence et la cohésion textuelles: problème linguistique ou pédagogique ? Didáctica. Lengua y Literatura, vol. 24, p. 45-64 http://dx.doi.org/10.5209/rev_DIDA.2012.v24.39916, 04.05.2014.
- Blain, R. (1995). ‘Discours, genres, types de textes, textes...De quoi me parlez-vous ? Québec français, n° 98, p. 22-25. http://id.erudit.org/iderudit/44277ac,
- Charaudeau, P. (1992). Grammaire du Sens et de l’Expression, Paris: Hachette.
- Günay, V. D. (2007). Metin Bilgisi, İstanbul: Multilingual.
- Jeandillou, J. F. (1997). L’analyse textuelle, Paris: Armand Colin.
- Korkut, Ece ve Onursal, İ. (2009). Pour comprendre les textes et les discours, Paris: L’Harmattan.
- Maingueneau, D. (1996). Les termes clés de l’analyse du discours, Paris: Seuil.
- Onursal, İ. (2003). ‘Türkçe Metinlerde Bağdaşıklık ve Tutarlılık’, Günümüz Dilbilim Çalışmaları, Dilbilim Dizisi, s.121-132, İstanbul: Multilingual.
- Moeschler, J. ve- Reboul, A. (1994). Dictionnaire encyclopédique de pragmatique, Paris: Seuil.
- Kıran, Z. ve- (Eziler) Kıran, A. (2002). Dilbilime Giriş, Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Kıran, A. ve Korkut, E. (2011). Fransızca Sözcük Bilgisi, Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Türkçe Sözlük, (2005), 10. Baskı, Ankara: TDK Yayınları.
- Vardar, B. (1998). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: ABC. Yayınları.
.jpg)