Okuma ve yazma sürecinin başladığı ilkokul eğitiminde çocuklar için dinleme ve konuşmanın ne anlam ifade ettiği, bu becerileri yaşamlarında nasıl algıladıklarına ilişkin bilgilerin elde edilmesi önemlidir. Algıların belirlenmesinde kullanılan araçlardan biri de metaforlardır. Bu çalışmanın amacı ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin dinleme ve konuşma becerilerine yönelik algılarını metaforlar aracılığıyla açıklamaktır. Bu çalışma temel nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu, Muğla iline bağlı bir devlet okulunda 34’ü 3. sınıfta 46’sı 4. sınıfta olmak üzere toplam 80 ilkokul öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada veriler tüm öğrencilerin “Dinleme/Konuşma …………. gibidir; çünkü ……….” ifadesinin yer aldığı bir form aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesi içerik analiziyle yapılmıştır. Araştırma sonucunda 3. sınıf öğrencileri dinlemeye ilişkin 21 metafor ve konuşmaya ilişkin 24 metafor; 4. sınıf öğrencileri ise dinlemeye ilişkin 29 metafor ve konuşmaya ilişkin 32 metafor üretmiştir. Öğrenciler tarafından üretilen bu metaforlar kategoriler altında gruplandırılmıştır. Araştırma sonucunda dinlemeye yönelik ürettikleri 50 metaforun 12 kategori altında toplandığı; konuşmaya yönelik ürettikleri 56 metaforun ise 13 kategori altında toplandığı ortaya çıkmıştır. Araştırmada ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin dinlemeyi; en çok “kulak” ile 4. sınıf öğrencilerinin ise en çok “duyma” ile ilişkilendirdikleri belirlenmiştir. Bunun yanı sıra araştırmada ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin konuşmayı; en çok “ses” ile 4. sınıf öğrencilerinin de “söylemek” eylemiyle ilişkilendirdikleri tespit edilmiştir.
It is important to obtain information about the meaning of listening and speaking for children and how they perceive these skills in their lives in elementary education where the reading and writing process begins. One of the tools used to determine perceptions is metaphors. The purpose of the current study is to explain 3rd grade and 4th grade elementary school students’ perceptions of listening and speaking skills through metaphors. The study group of the current research is comprised of a total of 30 elementary school students (34 3rd graders and 46 4th graders) attending a state school in the city of Muğla. This is a qualitative study. The data of the study were collected by asking the students to complete the following sentence; “Listening/Speaking is like …………… because ……….” In the analysis of the collected data, content analysis was employed. As a result of the analysis of the data, it was found that the 3rd graders produced a total of 21 metaphors for listening and 24 metaphors for speaking while the 4th graders produced 29 metaphors for listening and 32 metaphors for speaking. These metaphors produced by the students were grouped under categories. According to the results of the current study a total of 50 metaphors produced by the students in relation to listening are gathered under 12 categories and a total of 56 metaphors produced in relation to speaking are gathered under 13 categories. It was found that the 3rd grade students related listening to “ear” the most while the 4th graders related it to “hearing” the most. In addition to this, it was found that the 3rd grade students related speaking to “sound” the most while the 4th grade students related it to the act of “saying” the most.