Author :
Abstract
Bu çalışmada öğretmen görüşleri alınarak 2017- 2018 eğitim ve öğretim yılında kullanılan 5. sınıf Türkçe ders kitabının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında 5. Sınıf Türkçe dersini yürüten 21 öğretmen ile görüşülerek yapılmıştır. Nitel desene göre tasarlanan araştırma verileri, uzman görüşü alınarak son şekli verilen görüşme formuyla elde edilmiştir. Gönüllü öğretmenler tarafından yazılı olarak doldurulan formdaki veriler kodlama yapılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda, geçmiş yıllarda hazırlanmış kitaplara göre içerik, kâğıt kalitesi, görsel unsurlar ve genel özellikler bakımından 5.sınıf ders kitabını, Türkçe öğretmenlerinin daha başarılı bulduğu belirlenmiştir. Diğer yandan; etkinliklerin programdaki kazanımlara ulaştırmadaki yetersizliği, dil bilgisi etkinliklerinin az olması ve dağınık şekilde kitaba yerleştirilmesi, ayrıca öğrencilerin kitabı zorunlu bir ders araç- gerecinden öte algılayamamaları araştırma sonucunda ortaya çıkan olumsuz görüşlerdir. Öğretmenler, Türkçe derslerinde çoğunlukla ders kitabını kullandıklarını belirtmelerine rağmen; kitaptaki dil bilgisi etkinliklerinin yetersizliği, ders kitabının tek başına yetmediği düşüncesi ve farklı soru tipleriyle öğrencileri karşılaştırmak amacıyla kaynak kitap kullandıklarını ifade etmişlerdir. Sonuçlar doğrultusunda, kitapta yer alan dil becerilerine yönelik etkinliklerin programla uyumunun gözden geçirilmesi, yönergelerinin daha anlaşılır ve açıklayıcı hâle getirilmesi ve Türkçe dersinin ana malzemesi olan metin seçimlerine özen gösterilmesi tavsiye edilebilir. Ayrıca öğretmenlerin kaynak kitap kullanımlarını azaltmak için dil bilgisi etkinliklerinin arttırılması ve düzenlenmesi, soru tiplerinin çeşitlendirilmesi önerilebilir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to evaluate the 5th grade Turkish course book used in the 2017-2018 academic year through teachers’ views. The research was conducted in the 2017-2018 academic year by interviewing 21 teachers who teach Turkish to the 5th graders. The research data designed according to the qualitative pattern were obtained by means of the interview form finalized by taking expert opinion. The data in the form filled out in by the volunteer teachers were subjected to content analysis by coding. As a result of the study, it was determined that Turkish teachers found the 5th grade Turkish course book used in the 2017- 2018 academic year more successful in terms of content, paper quality, visual elements and general characteristics than the books prepared in previous years; however, the inadequacy of exercises in achieving the acquisition in the programme, having not enough exercises for grammar and scattered placement of these exercises, lack of various text types and literary texts, and students’ perception of the book as nothing more than a compulsory course material are the negative opinions standing out in the research. Although the teachers mostly claimed to use the course book in Turkish lessons, it was found that grammar activities in the book were inadequate, the book alone was not enough to teach the acquisition and they used extra materials in order to diversify the question types that the students could learn. According to the results, it may be advised to review the compatibility of the activities related to language skills in the book with the curriculum, to make the instructions clearer and to pay more attention to the selection of texts, which are main materials of Turkish lesson. It can also be advised to increase the number of grammar activities and diversify the question types so that teachers will use less extra materials.
Keywords
- Arı, G. (2016). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı sözlü iletişim öğrenme alanındaki kazanımlara eleştirel bir bakış. Sakarya Üniversitesi Journal of Education, 6(2), s. 235- 253.
- Arslan, A. ve Engin, A.O. (2019). 5.sınıf Türkçe ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(13), 67-94.
- Atmaca Ertok, A. (2006). İlköğretim ders kitaplarında görsel tasarım ve resimleme. Milli Eğitim Dergisi, 171, s.318-328.
- Aytan, T. ve Güneş, G. (2017). 2017 Türkçe Öğretim Programına göre hazırlanan 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin temaları ve türleri üzerine bir değerlendirme. Kesit Akademi Dergisi, 3(11), s. 256- 275.
- Bozlak, Ü.G. (2018). 2016-2017 ve 2017-2018 eğitim ve öğretim yıllarında 5.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerin Uzun-Çetinkaya Formülü İle Okunabilirlik Düzeyleri. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 14(6), 209-234. https://doi.org/10.31126/akrajournal.357526
- Çiftçi, Ö. ve Uzunyol, C. (2019). Öğretmen görüşlerine göre Türkçe öğretiminde karşılaşılan problemlerin kaynakları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 825-840.
- Demirel, Ö. (2011). Öğretim ilke yöntemleri ve öğretme sanatı. Ankara: Pegem Akademi.
- Demirel, Ö. Ve Kıroğlu, K. (2019). Eğitim ve ders kitapları. Ö.Demirel, K.Kırlıoğlu (Ed.), Ders kitabı incelemesi içinde (3.baskı) (1-11). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Gedik, M., Pesen, A. ve Tekin, B. (2016). Türkçe ders kitaplarına yönelik Türkçe öğretmenlerinin görüşlerini belirleme çalışması -Siirt ili örneği- . Akademik Bakış Dergisi, 58, 667-687.
- Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 197-210.
- Herlinda, R. (2014). The use of textbook in teaching and learning process. The 61 TEFLIN International Conference, UNS Solo.
- https://pdfs.semanticscholar.org/bbb2/76b93aa1dcfe4b5648a90ddf098b32cdb0e2.pdf Erişim Tarihi 07.07.2020
- Kanat, A. (2016). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarında metinlerin dil bilgisi konularıyla ilişkisi üzerine inceleme. Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Pegem Akademi, 2.baskı.
- Kaya, M. ve Kardaş, M.N. (2019). Türkçe öğretmenleri ile Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe ders kitabındaki metinlerle ilgili görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 323-342.
- Kılıç, A. ve Seven, S. (2007). Konu alanı ders kitabı incelemesi (6.baskı). Ankara: PegemA yayıncılık.
- Kolaç, E. (2003). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 105-137.
- Kurt, B. (2018). Ana dili eğitiminde kullanılan ders kitapları üzerine bir karşılaştırma: Türkiye ve Macaristan Örneği. Anadolu I. Uluslararası Multidisipliner çalışmalar kongresi. https://www.researchgate.net/publication/340096364_ANA_DILI_EGITIMINDE_ KULLANILAN_DERS_KITAPLARI_UZERINE_BIR_KARSILASTIRMA_TURKIYE_VE_ MACARISTAN_ORNEGI Erişim Tarihi 09.07.2020
- Menteşe, H. (2013). Türkçe dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Aydın ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Murat-Nuhoğlu, M. (2008). Türkçe öğretiminde materyal tasarım. Ankara: Nobel Yayınları.
- Özdemir, S. (2019). Kuramdan uygulamaya Türkçe ders kitabı incelemeleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Solak, M. ve Yaylı, M. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarının türler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 444-453.
- Sülükçü, Y. (2018). Ders kitapları incelemesinde karşılaşılan problemler ve incelemenin iyileştirilmesi hususunda bazı öneriler. Ders Kitapları Uluslararası Sempozyumu. https://www.researchgate.net/publication/329886105_Ders_Kitaplari_Incelemes inde_Karsilasilan_Problemler_ve_Incelemenin_Iyilestirilmesi_Hususunda_Bazi_On eriler_PROBLEMS_ENCOUNTERED_DURING_THE_EXAMINATION_OF_TEXTBOO KS_AND_SOME_SUGGESTIONS_FOR_IMPROVING_ Erişim Tarihi 10.07.2020
- Türkben, T. (2018). Beşinci sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinin metinsellik ölçütleri açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitim Dergisi, 6(4), 961-986.
- Yalınkılıç, K. (2014). Bir öğretim aracı olarak ders kitabı. H. Ülper (Ed.), Türkçe ders kitabı çözümlemeleri (3.baskı) içinde (1-20). Ankara: PegemA yayıncılık.
- Yıldırım, A.ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Haykır, H. A. vd. (2017). Ortaokul Türkçe Ders Kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
