TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE METİN UYARLAMA: SAİT FAİK ABASIYANIK ÖYKÜLERİNİN A2 DÜZEYİNE UYARLANMASI
Author :
Abstract
Yabancı dil öğretiminde özgün materyal kullanımı, dilsel öğelerin nasıl kullanıldığının görülmesini, kültürel öğelerin dili nasıl etkilediğini, dile ait olan ancak derslerde yer verilemeyen pek çok yapının görülmesini sağlar ve yabancı dil öğrenimi açısından oldukça önem arz eder. Dil öğretiminde özgün materyal olarak en sık kullanılan türlerden birisi kısa öykülerdir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde de kısa öykülerin kullanılması, özellikle Türk kültürünün aktarımı ve günlük konuşma dilinin görülmesi için gereklidir. Ancak, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi gelişmekte olan bir alan olduğu için diğer becerilerde olduğu gibi okuma becerisi için de kaynak sıkıntısı yaşanmakta ve seviyelere uygun yeterli sayıda kısa öykü ve okuma materyali bulunmamaktadır. Mevcut ve ana dili okurları için yazılmış olan kısa öykülerin her seviyede kullanılması mümkün olmamakta, mutlaka yazım dilinde sadeleştirme yapılmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılmak üzere metin uyarlama ölçütlerini alanyazına göre yeniden derlemek ve bu ölçütlere göre Sait Faik Abasıyanık’ın Bir İlkbahar Hikâyesi, İyilik Unutulmaz, Son Kuşlar, Balıkçısını Bulan Olta ve Ağıt öykülerinin A2 seviyesine uyarlanmasıdır. Bu uyarlama Maarif Vakfı Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Programı temel alınarak yapılmıştır. Çalışma doküman inceleme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Programda yer alan A2 dil becerileri ve kazanımlarına göre, öyküler yapısal ve anlamsal olarak uyarlanmış ve bu uyarlamalar sırasında Maarif Vakfı Programını yanı sıra yedi ölçütten oluşan bir uyarlama yolu izlenmiştir. Uyarlamalar için öyküdeki cümleler üzerinde tek tek çalışılmış, her bir cümle ve kelimenin seviyeye uygunluğu değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
The use of authentic material in foreign language teaching allows seeing how linguistic elements are used, how cultural elements affect language, lots of structures that belong to the language but cannot be included in the courses, and is very important in learning a foreign language. Short stories are one of the most used types of authentic materials in language teaching. The use of short stories in teaching Turkish as a foreign language is essential for transferring Turkish culture and the daily language of speech. However, since teaching Turkish as a foreign language is an emerging field, there is a huge need for resources for reading skills and other skills, and there are not enough numbers of short stories and reading materials to meet the re quirement of language levels. It is not possible to use the short stories written for native language readers at all language levels; therefore, simplification of the language of the story is required. The aim of this study is to recompile the text adaptation criteria according to the literature and, accordingly, to adapt Sait Faik Abayanik’s Bir İlkbahar Hikâyesi, İyilik Unutulmaz, Son Kuşlar, Balıkçısını Bulan Olta, and Ağıt to A2 level for use in teaching Turkish as a foreign language. This adaptation was made based on Maarif Foundation's Program for Teaching Turkish as A Foreign Language. The document analysis method is applied. According to the A2 language skills and objectives in the program, the language of the stories was adapted structurally and semantically, and during these adaptations, an adaptation way consisting of seven criteria was followed in addition to the Maarif Foundation Program. For adaptati ons, the sentences in the stories were studied one by one, and the appropriateness of each sentence and word was evaluated
Keywords
- Abasıyanık, S. F. (2009). Son kuşlar. Sait Faik Abasıyanık bütün eserleri (s. 464-466; 695- 698; 813-819; 779-783; ) içinde. İstanbul: YKY Kültür Yayınları.
- Açık, F. (2008). Türkiye’de yabancılara türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu. http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/fatma_acik_yabancilara_turkc e_ogretimi.pdf adresinden 06.11.2021 tarihinde alınmıştır.
- Alderson, J.C. (2000). Assessing reading. Cambridge: Cambridge University Press
- Aşçı, Y., ve Topçu Tecelli, N. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuma ve yazma becerisi geliştirmeye yönelik öykü kullanımı. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Bahar(32), 203-220.
- Ay, S., ve Gülmez M. (2021). Yabancılara Türkçe öğretimi için Sait Faik Abasıyanık’ın “Birtakım İnsanlar” adlı hikâyesinin B1 seviyesine sadeleştirilmesi. Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 4(1), 68-82.
- Bakan Aktaş, H., & Ay, S. (2021). Yabancı dil öğretiminde geleneksel metin sadeleştirme yaklaşımına karşı metindilbilimsel sadeleştirme önerisi: Bağlaşıklık ve bağdaşıklık kavramları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 94(102).
- Berardo, S. (2006). The use of authentic materials in the teaching of reading. The Reading Matrix, 06(02), 60-69.
- Bölükbaş, F. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuma metinlerini dil düzeylerine göre sadeleştirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, UDES 2015, 924(935).
- Brown, J. D. (2009). Foreign and second language needs analysis. In M. Long , & C. Doughty (Eds.), The handbook of language teaching (s. 269-293). Blackwell Publishing Ltd.
- Chang, S. (2008). A preliminary categorization of techniques of simplification in ESL/EFL graded readers. (Ed. Martin Edwardes) Proceedings of the BAAL Annual Conference. London: Scitsiugnil Press.
- Council of Europe (2020), Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment – Companion volume, Council of Europe Publishing, Strasbourg, available at www.coe.int/lang-cefr.
- Crossley, S.A., McCarthy, P. M., Louwerse, M. M. ve McNamara M. S. (2007). A linguistic analysis of simplified and authentic texts. The Modern Language Journal, 91, 15– 30.
- Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş, 5. Baskı. Trabzon
- Darian, S. (2001). Adapting authentic materials for language teaching. Forum, April-July, 39(2)2, 2-8.
- Demirel, İ. F. (2020). Yabancı/İkinci Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metne Müdahale: Uygulamalı Bir Değiştirim Örneği Olarak ‘Deneme’. Aydın TÖMER Dil Dergisi (5(29), 139-169.
- Durmuş, M. (2013). İkinci/yabancı dil öğretiminde sadeleştirilmiş metin sorunları
- Durmuş, M. (2013). İkinci/Yabancı Dil Öğretiminde Özgün Ve Değiştirilmiş Dilsel Girdi Üzerine. Turkish Studies, 1291-1306.
- Güdek, G., & Göçen, G. (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde metin değiştirimi: Mustafa Kutlu’nun “Hayat Güzeldir” hikâyesi örneği. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö10), 265-295.
- Güneş, F. (2013). Türkçe öğretiminde metin seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(12).
- Honeyfield, J. (1977). Text Simplification, TESOL Quarterly, 11(4), 431-440.
- İltar, L., ve Açık, F. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde metin türlerinin sınıflandırılması ve ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin değerlendirilmesi. Türkiyat Mecmuası, 311-346.
- Kara, M., ve Ghaffari, R. (2020) Yabancılara Türkçe öğretiminde A2 düzeyi dil yeterliliklerine uygun edebî metin uyarlama. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi. 5(2).
- Kınay, D. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metin uyarlama. Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kuramlar - yöntemler - beceriler - Uygulamalar (s. 57-91) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
- Kökcü, Ş. (2020). Yabancı dil olarak türkçe öğretiminde metin değiştirimine Ömer Seyfettin’in “Rüşvet” Hikâyesi Örneği. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, (22), 213-246.
- Nation, P. (1993). Measuring readiness for simplified material: a test of the first 1,000 words of English. In M. L. Tickoo (Ed.), Simplification: Theory and application (pp. 193– 203). Singapore: SEAMEO Regional Language Center.
- Kaya, M., ve Nurlu, M. (2017). Özgün ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi için sadeleştirilmiş metinlerde fiilimsi kullanımı: Dokuzuncu Hariciye Koğuşu Ve Yılkı Atı Örneği. Electronic Turkish Studies, 12(30).
- Özcan, H. Z., & Batur, Z. (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde bir metin uyarlama örneği: Köroğlu Destanı. Folklor Akademi Dergisi, 4(2), 227-251.
- Türkiye Maarif Vakfı (2020). Türkiye Maarif Vakfı Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi programı. 16 05, 2021 tarihinde Türkiye Maarif Vakfı: https://www.turkiyemaarif.org/uploads/Turkcenin_Yabanci_Dil_Olarak_Ogretim i_Programi_2_Baski.pdf adresinden alındı.
