Author:
Abstract
Dil öğretim sürecinde metin temel araçtır. Dil becerilerinin yerleşmesi ve gelişmesi için çeşitli türde ve yapıda metinlere ihtiyaç duyulmaktadır. Ortaokullarda Türkçe öğretim sürecinde hazırlanan ders kitaplarında kazanıma, temaya, sınıf düzeyine uygun metinler seçilerek dil öğretim sürecinde planlanan çalışmalar metinler üzerinden yürütülmektedir. Çocuklar için kullanılacak metinlerin çocuğa görelik ilkesini esas almalı mümkün olduğunca çocuk edebiyatı verimleri tercih edilmelidir. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı ve özel yayınevi tarafından hazırlanıp MEB onaylı 4. sınıf ile 8. sınıf için kullanılan 7 Türkçe ders kitabı metin türleri içinden şiir türünün seçimi açısından değerlendirilmiştir. Yaş grubu dikkate alındığında çocukluk ve ilk gençlik dönemlerinde bulunan ortaokul çocukları için Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler, sözü edilen kitlenin özelliklerine uygun olmalıdır, çocuklar ve gençler için nitelikli edebî metinleri seçilmelidir. Hazırlanan Türkçe ders kitaplarında bu amaca yönelik seçilen şiir türünün örnekleri incelenmiştir. Seçilen şiirlerin tamamının özgün metinler olduğu büyük bir kısmının klasik Türk şiirinin örnekleri olduğu belirlenmiştir. Seçilen şiirlerin tematik olarak daha çok “Atatürk” ve “Sevgi” ve “Duygular” temasında kullanıldığı görülmüştür. Şiirlerde dikkati çeken bir diğer unsur ise kültürel ve millî değerler taşıyan şiirler olduğu ve çocukta vatan, bayrak, tarih ve millet sevgisi aşılayan eserlere sıkça yer verildiği görülmüştür. Kitaplarda tekrar eden şiirler olduğu tespit edilmiştir. Her edebi metnin bir iletisi olduğu ve bir değeri işlediği düşünüldüğünde şiirlerdeki değerler ve aktarımı açısından da incelemeye alınmıştır. Çocuklara yönelik metinlerin olması bakımından daha çok çocuk şiirlerine ulaşılması gerekmektedir.
Keywords
Abstract
Text is the main tool in the process of language teaching. Various types and structural texts are needed to develop and language skills. The studies are performed on the texts by selecting texts appropriate to objectives, themes and grade level prepared in the textbooks used in the process of Turkish teaching in middle schools. The principle of being appropriate to children should be taken basis for the texts used for the children and the terms of children literature should be preferred as much as possible. With this purpose, 7 Turkish textbooks prepared by the Ministry of National Education (MoNE) and private publishing house and approved by MoNE for the 4th grade and the 8th grade were evaluated in terms of selection of poetry from among the text types. Considering the age group, the texts in Turkish textbooks for secondary school children in childhood and early adolescence periods should match with the characteristics of the mentioned population, and qualified literature texts should be selected for children and young people. In the prepared Turkish textbooks, the examples of selected poems based on this purpose were examined. It has been determined that most of the selected poems are original texts and that a large part of them are examples of classical Turkish poetry. Selected poems were seen to be used more thematically in the themes of Atatürk and Love and Emotion. Another noteworthy feature of poems is that they are poems bearing cultural and national values, and that children are often included in works that are overcome with homeland, flag, history and national love. It has been determined that there are repetitive poems in the books. Each literary text was a message and it was considered to be a value, and it was also examined in terms of values and transfer in poems. In order to have texts for children, it is necessary to reach more child poems.