Author :
Abstract
Bu çalışma, Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım becerilerine yönelik öz yeterlik inançlarını saptamayı ve elde edilen sonuçları çeşitli değişkenlere göre değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, ‘‘İlişkisel Tarama Modeli’’nde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Türkiyede YÖK’e bağlı üniversitelerin Türkçe eğitimi bölümlerinde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adayları oluşturmaktadır. Örneklemi ise; Dokuz Eylül, Mehmet Âkif Ersoy, Sakarya ve Kütahya Dumlupınar Üniversitelerinden “tabakalı örnekleme” yöntemine göre belirlenmiş 1, 2, 3 ve 4. sınıf düzeyindeki 1056 öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırmaya 661 (% 57.8) kız, 445 (%42.1) erkek öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmada, geçerliği ve güvenirliği saptanmış “Yazılı Anlatım Öz Yeterlik Ölçeği (Aydın vd., 2013) ” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda örneklemde yer alan Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz yeterliğinin iyi ( =3.67) düzeyde olduğu saptanmıştır. Üniversitelere göre yapılan analiz sonucunda Sakarya Üniversitesi’nde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz yeterlik inançları ( =3.72) en yüksek düzeyde çıkarken, Mehmet Âkif Ersoy Üniversitesi’nde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz yeterlik inançlarının ( =3.59) en düşük düzeyde olduğu; sınıf düzeylerine göre elde edilen sonuçlara bakıldığında üniversitelerin 2. sınıf düzeylerinde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz yeterlik inançları ( =3.75) en yüksek düzeyde bulunurken, 1. sınıf düzeylerinde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz yeterlik inançlarının ( =3.55) en düşük düzeyde olduğu; cinsiyete göre kız öğretmen adaylarının yazılı anlatım becerisi yönünden erkek öğretmen adaylarına göre kendilerini daha yeterli gördükleri saptanmıştır.
Keywords
Abstract
This study aims to determine Turkish teachers’ self-efficacy beliefs towards written expression skills and aims to analyse the obtained results based on several variables. Research is a descriptive study in “Relational Screening Model”. Participants of the research are Turkish teacher candidates that are studying at turkish eduation departments of various universities which are in connection with The Council of Higher Eduation in Turkey. Samples of the research are 1056 teacher candididates that are were selected by “stratified sampling” method from Dokuz Eylul, Mehmet Akif Ersoy, Sakarya and Kutahya Universities. 661 ( %57.8) female and 445 ( % 42.1) male teacher candidates have participated in the reasearch. “Written Expression Self-Efficacy Scale” (Aydin et al., 2013) which has beforehand proven validity and reliability was used in the study. At the end of the research, it has been determined that Turkish teacher candididates participated in this study, consider themselselves good ( =3.67) in terms of written expression self-efficacy. Comparision of the results among different universities shows that written expression self-efficiacy of Turkish teacher candidates from Sakarya University is highest ( = 3.72) while written expression self-efficiacy of Turkish teacher candidates is lowest ( = 3.59); once results are compared by classes of the candidates, it has been observed that written expression self-effciacy of 2nd year university Turkisch teacher candidates is highest ( =3.75) while first year Turkish teacher candidadates is lowest ( =3.55); according to gender comparision, it has been observed that written expression of female teacher candidates is higher than male teacher candidates.
Keywords
- Akar, C. (2008). Öz-Yeterlik inancı ve ilkokuma yazmaya etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 185-198.
- Aksoy, V. ve Diken, İ. H. (2009). Rehber öğretmen özel eğitim öz yeterlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(1), 29-37.
- Aktan, E. ve Karakuş N. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri üzerine bir araştırma (Kütahya İli Örneği). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 11, 701-732.
- Anılan, H. (2005). Yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde kelime ağı oluşturma yönteminin etkililiği. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Anılan, H., Kaya, M. F., Bayrak, E. ve Kaynaş, E. (2010). Konu bağımlı ve konu bağımsız yazma çalışmalarının Karşılaştırılması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 103-119.
- Arıcı, A. F. ve Ungan S. (2008a). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazılı anlatım çalışmalarının bazı yönlerden değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 315-327.
- Arıcı, A. F. (2008b). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. Eğitim Fakültesi Dergisi, XXI(2), 209-220.
- Arıcı, A. F. ve Ungan, S. (2008c). Konu seçiminin yazma becerisine etkisi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 33(357), 19-24.
- Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarlarla ilgili özyeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
- Aydın, İ. S.; İnnalı, H. Ö.; Batar, M. ve Çakır, H. (2013). Öğretmen adaylarının yazılı anlatım öz yeterliklerine ilişkin ölçek geliştirme çalışması. Turkish StudiesInternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 139-160.
- Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatıma ve yazılı anlatım derslerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bağcı, H. (2012). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım alan bilgisi başarı düzeyleri üzerine bir araştırma. Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 907-919.
- Bahar, M. (2006). Teorik gramer bilgisi ile yazılı anlatım bozukluğu arasındaki ilişki (İlköğretim II. Kademe Uşak Örneği). Yüksek lisans tezi, Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
- Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
- Bandura, A. (1993). Perceived Self-efficacy in Cognitive Development and Functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
- Baş, G. ve Şahin, C. (2012). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin okuma tutumları ve yazma eğilimleri ile Türkçe dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 555-572.
- Baykara, K. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi öğrenme stratejileri ile öğretmen yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 80-92.
- Beyreli, L., Çetindağ, Z. ve Celepoğlu, A. (2011). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. (2014) Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Cavkaytar, S. (2010). İlköğretimde yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde yazma süreci modelinden yararlanma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 133-139.
- Cavkaytar, S. ve Yaşar Ş. (2010). Yazılı anlatım becerilerinin öğretiminde dengeli okuma yazma yaklaşımından yararlanma: Bir eylem araştırması. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 24-37.
- Çakır, Ö. (2003). Yazma öğretiminde süreç yaklaşımına dayalı programın yazılı anlatım becerisini Geliştirmedeki Rolü: Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği. Dil
- Çamurcu, D. (2011). Yüksek öğrenimine yeni başlayan Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin yazma becerilerinin incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 503-518.
- Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 567-576.
- Çiçek, S. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin anlatısal metin yazma becerilerinde eşdizimsel örüntüleme görünümleri. Yüksek lisans tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim bilimleri Enstitüsü, Samsun.
- Demir, T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ile yazma özyeterlik algısı ilişkisi üzerine bir çalışma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim
- Demirtaş, H., Cömert M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
- Doğan, F. (2012). 2005 Programındaki 8. sınıfa yönelik yazma eğitimi etkinliklerinin değerlendirilmesi (Afyonkarahisar Örneği). Yüksek lisans tezi, Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Afyon.
- Durdukoca, Ş. F. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik özyeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 69-77.
- Durukan E. ve Maden S. (2010). Türkçe öğretmenlerinin iletişim becerileri üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 59-74.
- Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 98-110.
- Ekici, E., Taşkın Ekici F. ve Kara, İ. (2012). Öğretmenlere yönelik bilişim teknolojileri öz- yeterlik algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 53-65.
- Ekinci, H. (2013). Öğretmen adaylarının özyeterlik algıları: Müzik, resim ve beden eğitimi. History of Turkish or Turkic, 8(3), 189-196.
- Erdoğan, Ö. (2012). Süreç temelli yaratıcı yazma uygulamalarının yazılı anlatım becerisine ve yazmaya ilişkin tutuma etkisi. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Eyüp, B. ve Yurt, S. U. (2007). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri üzerine bir inceleme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5166.
- Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri
- Hamzadayı, E. ve Çetinkaya G. (2011). Yazılı anlatım düzenlemede akran dönütleri, öğrenci algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1),
- İşeri, K. ve Ünal E. (2012). Türkçe öğretmen adaylarının yazma kaygı durumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi
- Karabuğa, H. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım çalışmalarında noktalama işaretlerini ve yazım kurallarını kullanabilme düzeyleri. Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Kardaş, D. (2007). Jandarma astsubay meslek yüksekokulu öğrencilerinin yazılı anlatımları üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim
- Kılıçoğlu, G., Karakuş, E. N., ve Demir, T. (2011). Sosyal alanlar öğretmenlerinin kişilerarası özyeterlik inançlarının değerlendirilmesi (Ankara İli Örneği). 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications 27-29 April, 2011 Antalya-Turkey.
- Koçak, A. (2005). Bolu ili ilköğretim beşinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Korkut, E. ve Akkoyunlu, B. (2008). Yabancı dil öğretmen adaylarının bilgi ve bilgisayar okuryazarlık öz-yeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 178- 188.
- Köksal, K. (2011). Okuma yazmanın öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
- Özbay, M. ve Zorbaz K. Z. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazma tutukluğu düzeyleri üzerine bir değerlendirme. TSA-Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(1), 47- 72.
- Özdemir, S. M. (2008a). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 277-306.
- Özdemir, S. (2008b). Orta öğretim seçme sınavında başarılı olan öğrencilerin yazılı anlatım becerileri üzerine bir inceleme. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim
- Özdemir, A. (2010). İlköğretim okullarında algılanan örgütsel desteğin öğretmenlerin kişiler arası öz yeterlik inançları ile ilişkisinin incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi
- Özgülen, Ö. (2009). Yazma eğitiminde hedeflerin gerçekleşmesiyle ilgili 1982 ve 2005 Türkçe programlarının karşılaştırılması (Bolu ili örneği). Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Pekaz, K. (2007). İlköğretim Sekizinci Sınıf Yazılı Anlatımlarındaki Ses Olayları, Noktalama, İmlâ Hataları Ve Anlatım Bozukluklarının Düzeltilmesinde İpucu Ve Geri Bildirim Teknikleri. Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Bolu.
- Piji Küçük D. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının müzik yeteneğine ilişkin özyeterlik algıları özel yetenek sınavı başarıları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 34, 171-181.
- Sallabaş, M. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin kendini yazılı oarak ifade etme kazanımlarına ulaşma düzeyi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim
- Saygı, S. (2000). Resimsel Öğe Olarak Yazı. Sanatta yeterlik tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
- Seçkin, A. ve Başbay, M. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Turkish StudiesTurkic, 8(8), 253- 270.
- Şamlıoğlu, K. (2011). On ikinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım bozuklukları üzerine bir çalışma (Ardeşen İlçesi Örneği). Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Tağa, T. (2013). İlköğretim 7. sınıf Türkçe dersinde kullanılan zihin haritası tekniğinin öğrencilerin yazma becerilerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Temizkan, M. (2003). Yazılı anlatım etkinliği çerçevesinde Türkçe öğretmenlerinin çalışmalarına ilişkin bir değerlendirme. Yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
- Temizkan, M. (2008). Türkçe ve sınıf öğretmeni adaylarının yazılı anlatım çalışmalarını düzeltme ve değerlendirme durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9(3), 49-61.
- Temizkan, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilgilendirici metinlerde düşünceyi geliştirme yollarını kullanma durumları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler
- Tiryaki, E. N. (2012). Üniversite öğrencilerinin yazma kaygısının çeşitli değişkenler açısından belirlenmesi. Dil ve Edebiyat Dergisi, 1(1), 14-21.
- Tuzcu, Ö. (2010). Müzik öğretmeni adaylarının mesleki yeterlik algıları ve mesleki güdülenme düzeyleri ile akademik başarı algıları arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
- Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük öz yeterlik algıları. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 1115-1131.
- Ülper, H., Yaylı D. ve Karakaya İ. (2013). Okur özyeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 85-100.
- Yılmaz, O. (2009). 6, 7, 8. Sınıftaki yüz öğrenciye ait çalışma kitabından hareketle öğrencilerin yazılı anlatım becerilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Erzincan
- Yılmaz, Y., Yiğit R. ve Kaşarcı, İ. (2012). İlköğretim öğrencilerinin özyeterlilik düzeylerinin akademik başarı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 371-388.
- Zimmerman, B. J. & Bandura, A. (1994). Impact of Self-regulatory Influences on Writing Course Attainment. American Educational Research Journal, 31(4), 845-862.
