ARAGON’UN LE FOU D’ELSA’SI (ELSA’NIN MECNUN’U) ÜZERİNE YAZILAN BİR MAKALE ÇEVİRİSİ BAĞLAMINDA LEYLA VE MECNUN’UN METİNLERARASI KİMLİĞİNE DAİR BİR DEĞERLENDİRME
Author :
Abstract
Leyla ile Mecnun hikâyesi yüzyıllar boyunca her kesimden okuyucunun ilgisini çekmiş evrensel bir hikâyedir. Çeşitli alanlarda her fırsatta gerek tiyatro, gerek sinema v.b. sanatsal alanlarda canlandırılmaya çalışılmış, pek çok edebiyatçıya da esin kaynağı olmuştur. Bu esinlenme doğrultusunda hikâyenin değişik versiyonları Türk ve dünya edebiyatlarında görülmeye başlamış böylece hikâye metinler arası bir boyut kazanmıştır. Yüzyıllardır okuyucunun ilgisini çeken bu aşk hikâyesi çalışmada Arapçadan tercüme ettiğimiz örnek bir makale çevirisi eşliğinde sunulacaktır. Böylece metinlerin, olayların, tarihsel kişiliklerin doğudan batıya, geçmişten günümüze nasıl değiştiği ve yeniden ele alındığı okuyucunun gözleri önüne serilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda yapılacak olan değerlendirmeyle Arap Edebiyatı menşeili Leyla ile Mecnun adlı aşk öyküsünün Fransız Aragon’un Elsa’nın Mecnun’u adlı eseriyle Endülüs’te nasıl yeniden ortaya çıktığı görülecektir. Makale Arap edebiyatındaki Leyla ile Mecnun hikâyesini anlatan bir girişle başlamaktadır. Hikâyenin Aragon tarafından ele alınışını, Arap ve İran edebiyatı kaynaklı hikâyeyle ilişkilendiren bir makale çevirisi ile devam etmektedir. Makalede Aragon’un Elsa’nın Mecnun’u adlı eseri tarihsel, dini, tasavvufi ve hikâyenin asıl konusu olan aşk uzamı bağlamında değerlendirilmektedir. Çeviri’de Aragon’un Elsa’ya olan aşkından çok Endülüs’e, Endülüs medeniyetine olan aşkına yer verilmektedir. Bahsedilen bu çeviri sunulmadan önce okuyucuyu konuya hazırlamak adına giriş bölümünde Arap edebiyatı kökenli Leyla ve Mecnun hikâyesi ve Aragon’un eseri hakkındaki genel bilgilere yer verilmektedir. Çevirinin ardından makale üzerine metinler arası bir değerlendirme sunulacaktır. Makale metinler arasılığın edebiyattaki, kültürlerarasılık ve dillerarasılık bağlamındaki görünümüne bir örnek teşkil etmektedir.
Keywords
Abstract
Layla and Majnun is a universal story which attracted the attention of readers from all walks for centuries. It has been an inspiration to many writers. At every turn it has been trying to revive in various fields of theater, cinema etc. and also in every artistic areas. In accordance with this inspiration in various versions of the story began to be seen in Turkish and world literature, so the story has gained an intertextual dimension. This love story attracting the attention of readers for centuries will be presented accompanied by a sample article translated by me from Arabic. So that it will be discussed and re-discussed how texts, events, historical personalities from east to west, past to present has changed, In this context, it will be evaluated how to re-emerge originally Arabic Literature love story Leyla and Majnun story with French Aragon’s Elsa’s Majnun in Andalus. The article is beginning with an introduction which telling the story of Leyla and Majnun in Arabic Literature. It continues with a translation of an article that relates to Arabic and Persian origin story which handled by Aragon. In this translated article, the work of Aragon from Elsa's Majnun historical, religious, mystical and the love story of the main issues are considered in the context of space.After the translation, an evaluation will be presented about the study of Aragon and Arabic origin story of Layla and Majnun and the Turkish translation of that study. This article is an example of intertextuality’s intercultural and interlanguage appearance in literature.
Keywords
- Alkan, Erdoğan,(2003) Elsa’nın Mecnun’u: Aragon, Pencere Yayınları, İstanbul.
- Ateş, Ahmet (1997) Leyla ile Mecnun, İslam Ansiklopedisi, C.7,s. 49-55. Eskişehir.
- ez-Zeyn-Emîre (2001) From Majnun Leyla to Le fou d’elsa: A Study in Intertextuality and Literary Space (min Mecnun leylâ ilâ Mecnun ilsa: bahsun fi’l-tinâs ve’l fezâ’il-edebî, Journal of Comparative Poetics , No:21, The Lyrical Phenomenon, s.161-183
- Gökmen, Ayla (2004) Elsa’nın Mecnun’unda Aragon’un Zamansal ve Şiirsel Yolculuğu, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XVII (2), 227-246
- İnalcık, Şevkiye (1967) Kays b. Al-Mulavvah (Al-Macnûn) Divanı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
- Levend, Agah Sırrı (1959) Arap, Fars ve Türk Edebiyatlarında Leylâ ve Mecnun Hikayesi, Türk Tarik Kurumu Basımevi, Ankara.
- Al-Munajjad, Maher, ARAGON ET LA CULTURE ARABO-ANDALOUSE, Le Fou d’Elsa, des sources aux métamorphoses, http://www.louisaragon-elsatriolet.org/IMG/pdf/maherdetaille.pdf, e.t. 29.08.2014
