Author :
Abstract
Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımı önemli bir yer tutmaktadır. Kültür aktarımı konusunda en önemli etkenlerden biri ders kitaplarıdır. Bu nedenle yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarındaki metinlerin söz varlığı açısından kültürümüzü yansıtıcı özellikler göstermesi gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı yabancılara Türkçe öğretimi amacıyla hazırlanan ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin söz varlığını deyimler, atasözleri, ikilemeler, ünlemler, ilişki sözleri ve özel isimleri temel alarak ortaya koymaktır. Araştırmanın veri kaynağını yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanan ders kitaplarından yurt içinde ve dışındaki Türkçe öğretim merkezlerinde en çok tercih edilen Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe Seti oluşturmaktadır. Araştırmada “doküman incelemesi yöntemi” kullanılmıştır. Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe (1 [A1-A2], 2 [B1], 3 [B2-C1]) ders kitaplarındaki okuma metinleri doküman incelemesi yöntemiyle ve söz konusu metinlerdeki söz varlığı unsurları sınıflama yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada kelime sıklığını belirlemek için “Cibakaya Dizin Programı 2.2” kullanılmıştır. Çalışmada Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin kelime sıklığı ve söz varlığı unsurları (atasözü, deyim, ikileme, özel isimler, ünlemler ve ilişki sözleri) belirlenmiş ve üç kitap karşılaştırma yapılarak değerlendirilmiştir.Araştırma sonunda kelime ve söz varlığı unsurlarının sayısı bakımından üç kitap arasında farklılıkların olduğu görülmüştür. “Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı 2” kelime sıklığı ve söz varlığı yönünden üç kitap arasında en zengin olanıdır. İncelenen kitapların söz varlığı unsurları açısından deyimler haricinde zengin olmadığı görülmüştür.
Keywords
Abstract
Cultural transfer has a significant place in teaching Turkish to foreigners. One of the most important factors in cultural transfer is textbooks. Thus, texts in the books for teaching Turkish to foreigners need to demonstrate the reflective properties of our culture in terms of vocabulary. The aim of the present study is to reveal the vocabulary of reading texts in the textbooks designed to teach Turkish to foreigners based on idioms, proverbs, reduplications, interjections, words denoting relations, and proper names. The study population is constituted by textbooks designed to teach Turkish to foreigners and the sample consists of a set of textbooks named YeniHititYabancılarİçinTürkçeSeti (New Hittite-Turkish for Foreigners) which is the most preferred textbook in Turkish teaching centres both at home and abroad. The study used “document investigation method”. The reading texts in the textbooks of YeniHititYabancılarİçinTürkçe (1,2,3) were examined by document investigation method and the vocabulary elements in these texts were examined by classification method. In the study, “Cibakaya Index Program 2.2” was used to determine the frequency of words. As a result of the study, differences were found between the three books in terms of the number of words and vocabulary elements. The textbook YeniHititYabancılarİçinTürkçe 2 is the richest of the three books in terms of the frequency of words and the vocabulary. The books examined in the study were found not to be rich in vocabulary elements except of proverbs.
Keywords
- Akpınar, M. (2010). Deyim ve atasözlerinin yabancılara Türkçe öğretiminde kullanımı üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Aksan, D. (1996). Türkçenin söz varlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
- Aksan, D. (2003). Dil, şu büyülü düzen. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Aksan, D. (2007). Her yönüyle dil. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Apaydın, N. (2010). 6. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Arslan Kutlu, H. (2006). MEB ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin söz varlığı açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Demir, A. (2010). Türkiye Türkçesi öğretiminde kültürlerarası yaklaşımda hareketle metinlerin incelenmesinde dikkat edilecek noktalar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Durukan, E. ve Maden, S. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi programı geliştirme. M. Durmuş ve A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı içinde (s. 511 – 526). Ankara: Grafiker Yayınları.
- Ercilasun, A. B. (1997). Türk dilinin bugünkü durumu ve yayılma alanları. Yükseköğretim öğrencileri için Türk dili ve kompozisyon bilgileri (Hazırlayan: Zeynep Korkmaz vd.). (4. Baskı). Ankara: Yükseköğretim Kurulu Matbaası, 55-63.
- Erişkon, B. (1996). Yabancı dil olarak Almanca ders kitaplarında ülke bilgisi ve kültür aktarımı. Yayınlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- İpek Eğilmez, N. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarına aktarımı. Yayımlanmamış doktora tezi. Uludağ Üniversitesi, Bursa.
- Kaplan, M. (1986). Kültür ve Dil (4. Basım). İstanbul: Dergâh Yayınevi.
- Keskin, F. (2010). Yetişkinlere yönelik yabancı dil olarak Türkçe derslerinde yazınsal metinlerle kültür aktarımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Kılınç, A. (2011). Türk dili: Yazılı ve sözlü anlatım, İstanbul: Kriter Yayınevi.
- Öz, G. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı bakımından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Özbay, M. (2009). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitabevi.
- Özil, Ş. (1991). Dil ve kültür, çağdaş kültürümüz olgular ve sorunlar içinde, İstanbul: Cem Yayınevi.
- Polat, T. (2012). Yazınsal metinler ve yabancı dil olarak Almanca öğretimi. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 8, 181-190.
- Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. Tudem.
- Şahin, Y. (2013). Farklı Boyutlarıyla Yabancı Dil Öğrenimi ve Öğretimi. Konya: Eğitim Yayınevi.
- TDK (2011). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Temur, T. (2006). İlköğretim 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin yazı dilindeki kelime hazinelerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Uluçay, M. (2011). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarındaki metinlere altyapı oluşturmada yeterliliği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erzincan Üniversitesi, Erzincan.
- Ülker N. (2007). Hitit ders kitapları örneğinde yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarımı sürecine çözümleyici ve değerlendirici bir bakış. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Yaylı, D. ve Bayyurt Y. (2009). Yabancılara Türkçe öğretimi politika yöntem ve beceriler, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
