Author :
Abstract
Temelinde Marksist eleştirinin yer aldığı edebiyat sosyolojisi, hayat ve sanat veya toplum ve edebiyat arasında güçlü bir bağlantı veya karşılıklı etkileşim olduğu varsayımına göre hareket eder. Bu etkileşim iki yönde gerçekleşir: Ya toplum edebiyatı ya da edebiyat toplumu etkileyebilir. Bu nedenle toplum ve edebiyat arasındaki bu ilişkilerin izini sürmek edebiyat sosyolojisinin görevidir.Bu makale, edebiyat sosyolojisi yoluyla, 1980 Askeri Darbesi’nin, Memet Baydur’un Cumhuriyet Kızı, Yalnızlığın Oyuncakları ve Kamyon adlı üç oyunundaki politik, sosyal ve ekonomik yansımalarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Böylece, edebiyat sosyolojisinin temelinde yatan ve hayat ile sanat veya toplum ile edebiyat arasında güçlü bir bağ olduğu ve her birinin birbirini etkileyebileceği fikri, üç oyundan örnekler aracılığıyla bir kez daha doğrulanmaktadır. Çalışma neticesinde varılan sonuç, Memet Baydur’un üç oyununun 1980’ler Türkiye’sinin politik, sosyal ve ekonomik bir portresini sunduğudur.
Keywords
Abstract
Sociology of literature which is based on Marxist criticism acts according to the assumption that there is a strong link or interaction between life and art or society and literature. This interaction has two directions: Either society can affect literature or vice versa. Therefore, it is the duty of sociology of literature to trace these relations between society and literature.This article, through the method of sociology of literature aims to reveal the political, social and economic reflections of 1980 Military Coup in three plays of Memet Baydur: Cumhuriyet Kızı (The Republican Girl), Yalnızlığın Oyuncakları (The Toys of Loneliness), Kamyon (The Lorry). Thus, the notion that there is a strong bond between life and art, or between society and literature and either of them can influence the other, which lies at the basis of the sociology of literature, is justified once more through the examples from three plays. The result reached at the end of the article is that Memet Baydur’s three plays give a political, social and economic portrayal of Turkey in 1980s.
Keywords
- 5. See. Feroz Ahmad, p. 221. See also. George S. Harris, “Military Coups and Turkish Democracy, 1960-1980”, 211.
- 7. See. Semih Çelenk. Kalemden Sahneye. 1946’dan Günümüze Türk oyun Yazarlığında Eğilimler, 42.
- 8. Yasemin Arpa. “Üniversitedeki Darbe: 1402’likler” 11 Eylül 2009. http://www.ntv.com.tr/turkiye/universitedeki-darbe-1402likler,7aZC1XjZ6U-
- d1i0QGRjYAw (09.03.2016)
- 9. Kemal Erol. “Memet Baydur Tiyatrosu ve Dramatik Bir Pazarlık Oyunu: Kamyon”, 821. 10. George S. Harris. “Military Coups and Turkish Democracy, 1960-1980”, p. 212.
- 17. See. Yasemin Arpa. “Üniversitedeki Darbe: 1402’likler” 11 Eylül 2009. d1i0QGRjYAw (09.03. 2016)
- Ahmad, F. (2014). Modern Türkiye’nin oluşumu. İstanbul: Kaynak Yayınları. Arpa, Y. Üniversitedeki Darbe: 1402’likler” 11 Eylül 2009.
- d1i0QGRjYAw (09.03. 2016).
- Baydur, M. (2009). Tiyatro Oyunları: Cumhuriyet Kızı, Yalnızlığın Oyuncakları, Kamyon, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Çelenk, S. Kalemden Sahneye: 1946’dan günümüze Türk oyun yazarlığında eğilimler, İstanbul: YGS Yayınları, 2003.
- Eagleton, T. (2014). Marksizm ve edebiyat eleştirisi, (Çev. Utku Özmakas). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Erol, K. (2013). Memet Baydur Tiyatrosu ve dramatik bir pazarlık oyunu: Kamyon. TurkishStudies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 no.4, Spring: 821.
- Harris, G. S. (2011). Military coups and Turkish democracy, 1960-1980. Turkish Studies, Special Issue: Civil-Military Relations in Turkey, 12, no.2.
- Şener, S. (2011). Gelişlim sürecinde Türk tiyatrosu. Ankara: Mitos-Boyut Yayınları.
- Turan, A. Darbe arası Türkiye: 27 Mayıs-12 Mart-12 Eylül anılar gözlemler tanıklıklar. İstanbul: Recital Yayıncılık, 2007.
- Yüksel, A. (1997). Türk tiyatrosundan on yazar. Ankara: Mitos-Boyut Yayınları.
- Yüksel, A. (2002). “Memet Baydur Başını Alıp Gitmiştir: Neyse ki Oyunları Bizde” in Elveda Dünya Merhaba Kâinat, Ankara: Mitos-Boyut Yayınları.
- Yüksel, A. (2013). Dram sanatında sınırları zorlamak. Ankara: Mitos-Boyut Yayınları.
