Author :
Abstract
Bir şeye verilen kıymet, paha gibi anlamlara gelen değer kavramı, toplumsal birlik ve beraberliğin sağlanarak bunun sonraki kuşaklara aktarılmasında büyük öneme sahiptir. Bu nedenle her birey, toplumun sahip olduğu değerleri edinerek bunları korumalı ve kendisinden sonraki kuşaklara aktarılmasında sorumluluk üstlenmelidir. Değer aktarımı ilk olarak ailede başlar. Çocuk, küçük yaşlardan itibaren anne ve babasını rol-model alarak onları taklit eder. Bu nedenle anne-babalar bu noktada sorumluluklarının olduğunu unutmamalıdırlar. İlk olarak aile ile başlayan değer aktarımı sonraki süreçte formal eğitim kurumları olan okullarla devam eder. Okullar, değer aktarımı noktasında ailelere göre daha sistematik ve daha özenli olmalıdır. Özellikle öğretmenlerin öğrenciler için olumlu rol-modeller oluşturabilecekleri unutulmamalıdır. Bu nedenle özellikle öğretmenler, toplumun değerlerine sahip olabilmeli, onu en iyi şekillerde öğrencilerine aktarabilmelidir. Bu noktada öğretmenlerin iyi yetiştirilmelerinin önemi de ortaya çıkacaktır. Özellikle eğitim fakültelerinde bu noktaya dikkat edilmeli, geleceğin öğretmenlerinin toplumsal değerlere sahip, bu değerlerle donanmış eğitimciler olmaları sağlanmalıdır. Bu amaçla bu çalışmada Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin değer algıları farklı değişkenler açısından incelenmiş, ulaşılan bulgular yorumlanmıştır. Çalışmanın evrenini Türkçe eğitimi bölümü öğrencileri oluştururken örneklemini 2016/2017 eğitim-öğretim yılında Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalında eğitim gören 1., 2., 3., 4. sınıflardan toplam 225 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada Schwartz, Melech, Lehmann, Burgess, Haris ve Owens (2001) tarafından oluşturulup geliştirilen ve Demirutku (2004) tarafından Türkçeye uyarlanan Portre Değerler Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin portre değerler ölçeğinden aldıkları puanların ortalamaları incelendiğinde en yüksek ortalamanın evrensellik (X: 5,3689) boyutunda olduğu, en düşük puan ortalamasının ise güç (X: 3,5022) boyutunda olduğu görülmektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin portre değerler ölçeğine verdikleri cevaplar cinsiyet değişkeni açısından incelendiğinde Güç, Yaşamdan Haz Alma, Evrensellik, İyilikseverlik, Geleneksellik, Güvenlik değerlerinde anlamlı fark tespit edilmiştir. Bununla birlikte Başarı, Uyum, Uyarılım ve Özyönelim gruplarında cinsiyet grupları açısından anlamlı bir fark bulunamamıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin değer algıları, sınıf değişkeni açısından incelendiğinde de anlamlı bir fark bulunamamıştır.
Keywords
Abstract
Value that is attributed to something and the value concept meaning price play an important role in ensuring social unity and solidarity and transferring these values to the next generations. Therefore, every individual must adopt and preserve social values and assume responsibility for transferring these values to the next generations. The transfer of value first begins in the family. Children imitate their parents from an early age by taking the role model of their parents. For this reason, parents should not forget that they have responsibilities at this point. The transfer of value ,which first starts in the family, continues in schools namely the formal educational institutions. Schools must be more systematic and attentive than families at the point of value transfer. It should not be forgotten that especially teachers can be positive role models for students. For this reason, especially teachers must have the values of the society and be able to transfer these values to students. At this point, the importance of well-educated teachers will emerge. Especially in education faculties this point must be given importance and teachers of the future must be equipped with social values. For this purpose, in this study, the perception of values of the Turkish education department students was examined in terms of different variables and the obtained findings were interpreted. Turkish education department students formed the universe of the study, while a total of 225 students studying in the first, second, third and fourth classes of Turkish Education Department, Social Sciences Education Department, Faculty of Education of Akdeniz University in 2016-2017 academic year formed the sample of the study. In the study, Portrait Values Scale which was formed and developed by Schwarts, Melech, Lechmann, Burgess, Haris and Owens (2001) and adopted to Turkish by Demirutku(2004). When the average of scores,which students got from Portrait Values Scale, are examined it is seen that the highest average is in the universality scale (X:5, 3689) and the lowest average is in the power scale(X:3,5022). When answers given to Portrait Values Scale by participating students in the study were examined in terms of gender variation, significant differences were found in the following values : Power, Taking Pleasure in Life, Universality, Benevolence, Traditionalism, Security. However, there was no significant difference in terms of gender groups in the Achievement, Adoption, inspiration and Self-Orientation groups. There was no significant difference identified in the value perception of the students participating in the survey, when their value perception was examined in terms of classroom variables.
Keywords
- Bacanlı, H. (2002). Değer tercihleri: Psikolojik kavram analizleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Balat, G. U. & Dağal A. B. (2006). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi Etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. & Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen Adaylarının Değer Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (16), 65-92.
- Kağıtçıbaşı, Ç. ve Kuşdil, M.E. (2000). Türk öğretmenlerin değer yönelimleri ve Schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi. 15(45), 59-76.
- Kolaç, E., ve Karadağ, R. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının "değer" kavramına yükledikleri anlamlar ve değer sıralamaları. İlköğretim Online, 11(3), 762-777.
- Lee, H., Chang, H., Choi, K., Kim, S.-W. ve Zeidler, D. L. (2012). Developing character and values for global citizens: analysis of pre-service science teachers’ moral reasoning on socioscientific issues. International Journal of Science Education,34 (6), 925-953.
- Mehmedoğlu, U. (2006). Gençlik, değerler ve din: Küreselleşme, ahlak ve değerler. (Ed. U. Mehmedoğlu & Mehmedoğlu). İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Öcal, A ve Yıldırım, E. (2014). Dış göçler sebebiyle parçalanmış aile çocuklarının değer algılarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 155-183.
- Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
- Schwartz, S.H. ve W. Bilsky. (1987). Towards a psychological structure of human values. Journal of Personality and Social Psychology. 53, 550-562.
- Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: theorotical advances and empirical tests in 20 countries. Advances in Experimental Social Psychology. 25, 1-65.
- Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values? Journal of Social Issues. 50(4) 19-45.
- Schwartz. S. H. ve Bardi, A. (1997). Influences of adaptation to communist rule on value priorities in eastern europe. Political Psychology. 18, 385-410.
