Author :
Abstract
Bu çalışmada Ahmet Ümit’in 265 sayfalık Sis ve Gece (33. Baskı Everest Yayınları, İstanbul 2012) ve Zülfü Livaneli’nin 481 sayfalık Serenad (1. Baskı Doğan Kitap, İstanbul 2011) adlı romanları bağlamında Türkiye Türkçesinde selamlaşma edimleri üzerinde durulmuştur. Söz konusu romanlardan elde edilen veri bütünlüklü olarak değerlendirilmekle birlikte, Türkiye Türkçesinin bu romanlarda yer almayan kimi kullanımlarıyla ilgili gözlemler de paylaşılmıştır. Selamlaşma dildışı bağlamlarla ve hatta sözsüz olarak da gerçekleşebilen bir eylemdir. Ancak burada bu türden selamlaşmalarla ilgili gözlemler de paylaşılmakla birlikte Türkiye Türkçesine daha çok dilbilimsel olarak işaretlenebilen ve böylece dilbilgisel olarak görünürlük kazanan selamlaşma kalıpları betimlenmeye çalışılmıştır. Bu betimlemeler iletişimdeki yeri bakımından selamlaşma ve selamlaşmama, selamlaşmada taraflar, selamlaşmada aşamalar, selamlaşma ediminin işaretleyicileri (açık işaretleme, kapalı işaretleme, sözsüz selamlaşma), selamlaşma işaretleyicilerinde yerellik-ulusallık-evrensellik, iki işlevli selamlaşma edimleri, yüz yüze olmayan diyaloglarda selamlaşma edimi, selamlaşmanın eşlikçisi davranış biçimleri, asker selamı / asker selamlaşması ve Türkiye Türkçesinde içerisinde selam sözcüğü bulunan söz kalıpları bağlamında yapılmıştır. Selamlaşma işaretleyicilerinin tespiti genel olarak edimbilimin inceleme konusudur. Ancak, selamlaşma bir toplumun değerler sistemiyle ve kültür yapısıyla da doğrudan ilgili olduğu için selamlaşmanın nasıl işaretlendiği konusu, kültür tarihi, toplumdilbilim, dil edinimi ve özellikle de ikinci dil öğretimi alanlarının da ilgi alanlarına girmektedir.
Keywords
Abstract
In this study, Turkish greetings acts are emphasized in the context of Ahmet Ümit’s 265-page novel called Fog and Night (33. Print Everest Publications, Istanbul 2012) and Zülfü Livaneli’s 481-page novel called Serenad (1. Print Doğan Kitap, İstanbul 2011). While the data obtained from these novels are evaluated as whole, the observations related to some uses of Turkish that are not included in these novels are also shared. Salutation is an action that can take place in extreme contexts and even without words. However, with this kind of observations about salutations being shared, it has been tried to describe salutation patterns which can be marked more linguistically in Turkish language and thus gain grammatical visibility. These representations are not greetings and greetings in terms of their place in communication, sides in greeting, stages in saluting, markers of salutation (open marking, closed marking, non-verbal salutation), locality-nationality-universalism in salutation markers, dual function salutations, greeting in unfaced dialogues, accompanist behaviors, military greetings / military greetings, and in the context of word patterns in which there is a word of greetings in Turkish. The identification of the greeting markers is, in general, the study of pragmatics. However, since greetings are directly related to a society’s values system and cultural structure, the issue of how greetings are coded is also of interest to the fields of cultural history, sociolinguistics, language acquisition, and especially second language teaching.
