Öğretici Görüşlerine Göre Sığınmacı Öğrencilere Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların Değerlendirilmesi: Kayseri İli Örneği
Author :
Abstract
2011 yılından bu yana Suriye’de yaşanan olaylardan dolayı yaklaşık üç buçuk milyon Suriyeli Türkiye’ye sığınmıştır. Suriyeli sığınmacıların Türkiye’de yaşamlarını devam ettirmesi için ülkenin ana dili olan Türkçeyi öğrenmesi başta eğitim olmak üzere günlük hayatta hayati bir zorunluluk olarak ortaya çıkmıştır. Farklı dil ve kültürden gelen sığınmacılara Türkçe’yi öğretmek için çeşitli yollar izlemiştir. Bunlardan birisi MEB tarafından yürütülen PİCTES (Suriyeli çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonunun desteklenmesi projesi) dir. Suriyeli sığınmacı çocuklara devlet okulları ve geçici eğitim merkezlerinde eğitim verilmektedir. Proje kapsamında Suriyeli sığınmacılara eğitim veren öğretmenler çeşitli sorunlar yaşamaktadır. Bu çalışmanın amacı, PİCTES kapsamında Türkçe öğreticisi olarak çalışan öğretmenlerin, Suriyeli sığınmacı öğrencilere Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaştığı sorunları tespit etmek ve bu sorunların çözümüne yönelik önerilerde bulunmaktır. Araştırmada, Kayseri ilindeki farklı kademede okullar ve geçiçi eğitim merkezlerinde çalışan 16 öğretmenden yarı yapılandırılmış görüşme formları ile veriler toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler Nvivo programında içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucuna göre, Suriyeli sığınmacı çocuklara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların hedef dilden, müfredattan, materyal ve sınıf ortamındaki donanım yetersizliğinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Suriyeli sığınmacıların Türk eğitim sistemine dahil edilme sürecinin en önemli sorunun dil sorunu olduğu dikkate alındığında, Türkçe öğretimine ilişkin materyaller hazırlanması, öğreticilere bu alana yönelik eğitim verilmesi ve Arapça bilen rehber öğretmen görevlendirilmesi gibi öneriler sunulmuştur.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to identify the problems encountered in teaching Turkish to Syrian refugee students and to make suggestions for the solution of these problems based on the views of the teachers. As one of the qualitative research methods, data in this phenomenological study are collected by 16 Turkish teachers working at schools affiliated to the Ministry of National Education in the central districts of Kayseri at Temporary Education Center in the academic year of 2018-2019 via interviews. Data of the study are collected by semi-structured interview forms that are prepared for Turkish tutorials. In this context, Teacher Interview Form on Teaching Turkish to Syrian Refugees and Research Volunteer Participation Form that are developed by the researcher are used. Data obtained from the study are examined and interpreted using the content analysis method by Nvivo.10 package program. As a result of the research, it is identified that teachers working in PICTES experience significant problems during the process of teaching Turkish to Syrian refugee children. According to the findings, lack of course material, reluctance to teach, lack of interest in parents and, failure to socialize with Turkish peers due to differences in language and culture are the most significant problems. On the other hand, inadequacy of teacher knowledge in the field of asylum seekers and lack of a curriculum are the other problems encountered.
Keywords
- Akkaya, A., ve Gün, M. (2016). Araplara Türkçe öğretimnde karşılaşılan sorunlar: Ürdün örneği. Turkish Studies - İnternational periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic , 11 (19), 9-18.
- Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education , 44-56.
- Bekdaş, M. (2018). Ortaokul Düzeyinde Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu ÖğrencilerinTürkçe Öğrenirken Yaşadığı Sorunlar ve Çözüm Önerilerine Dair Öğrenci ve Öğretmen Görüşleri. International Journal of Languages’ Education and Teaching , 378-394.
- Bulut, S., Kanat Soysal, Ö., ve Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli Öğrencilerin Türkçe Öğretmeni Olmak: Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Karşılan Sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1210-1238.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi .
- Doğan, B., ve Ateş, A. (2018). MEB' e bağlı okullarda öğrenim gören Suriyeli öğrencilere yönelik verilen Türkçe dersinin öğreticiler tarafından değerlendirilmesi ( Malatya örneği ). Çocuk, Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 1 (1), 105-124.
- Er, A. R., ve Bayındır, N. (2015). İlkokula Giden Mülteci Çocuklara Yönelik Sınıf Öğretmenlerinin Pedagojik Yaklaşımları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi , 2 (4), 175-185.
- Erdoğan, M. (2014). Türkiye'deki Suriyeliler:Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi.
- GAV (2018). Dünya Göç Raporu. Erişim:05 Mart 2019, http://gocvakfi.org/2018-dunya- goc-raporu/
- Göç İstatikleri. (2019, 04 29). 04 29, 2019 tarihinde Göç İdaresi Genel Müdürlüğü:http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik adresinden alındı.
- Gün, M., ve Baldık, Y. (2017). Türkiye'de kamp dışında misafir edilen Suriyeli sığınmacı gençlere yönelik eğitim hizmetleri (Kayseri Örneği). Route Educational and Social Science Journal ,4 (2), 287-299.
- Koçoğlu, A., ve Yanpar Yelken, T. (2018). Suriyeli öğrencilere Türkçe dil becerileri kazandırma sürecinde ilkokul Türkçe dersi öğretim programları ile ilgili öğretmen görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi , 6 (2), 131-160.
- Miles M.B., ve Huberman A.M. (1994). Qualitative data analysis: An Expanded Sourcebook. 2nd Edition. SAGE Publications.
- Moralı, G. (2018). Suriyeli mülteci çocuklara türkçe'nin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi , 8 (15), 14261449.
- Polat, H. (1998). Araplara Türkçe öğretimideki karşılaşılan sorunlar. Ankara: Ankara Üniversitesi.
- Sarıtaş, E., Şahin, Ü., ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 208-229.
- Solak, E., ve Çelik, S. (2018). Türkiye'de eğitim gören mülteci öğrencilerin dilsel sorunlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 11 (57), 425432.
- Şahin, C. (2001). Yurt dışı göçün bireyin psikolojik sağlığı üzerindeki etkisine ilişkin kuramsal bir inceleme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi , 21 (2), 57-67.
- Taştan, Ç., ve Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyeli çocukların eğitimi: Güçlükler ve öneriler. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
- Tosun, A., Yorulmaz, A., Tekin, İ., ve Yıldız, K. (2018). Mülteci öğrencilerin eğitim sorunları, eğitim ve din eğitiminden beklentileri: Eskişehir Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi ,19 (1), 107-133.
- Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci davranışı ve Toplumsal etkileri: Türkiye'deki Suriyelilere ilişkin bir değerlendirme. Tesam Akademi Dergisi , 2 (2), 29-63.
- URL-1,http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 26 Nisan 2019.
- URL-3,http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_do syalar/2015_09/10052958_10.09.201 5sp17.15imzasz.pdf MEB, 10 Eylül 2015.
- URL-4,https://docplayer.biz.tr/8682160-T-c-milli-egitim-bakanligi-temel-egitim-genel- mudurlugu-sayi-10230228-235-4145933-23-09-2014-konu-yabancilara-yonelikegitim-ogretim-hizmetleri.html MEB, 23 Eylül 2014.
- URL-5,http://cocuk.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2015/09/Suriyeli-Cocuklar- Egitim-Sistemi-Politika-Notu.pdf İstanbul Bilgi Üniversitesi, 05 Eylül 2015.
- URL-6, https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/05142850_rehberlik_hizme tler_kilavuzu.pdf MEB, 12 Mayıs 2013.
- URL-7, http://sozluk.gov.tr/ TDK, 20 Haziran 2019.
- Yiğit, T. (2015). Uygulamalar ve sorunlar bağlamında Türkiye'de sığınmacı çocukların eğitimi ( Kırşehir ve Nevşehir örneği ). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
- Yıldırım, A., ve Şimsek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara : Seçkin Yayıncılık.
