ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Author :
Abstract
Yabancı alanyazında okumaya yönelik tutumu ölçmeye yönelik pek çok ölçek bulunmasına rağmen farklı kültürlere ait ölçme araçları olduğu için bunların Türk kültürüne ve eğitim sistemine doğrudan doğruya uyarlanması güçtür. Bununla birlikte Türkçe kaynaklarda okulöncesi, ilköğretim ve üniversite çağındaki öğrencilerin okumaya yönelik tutumlarını ölçmeye yönelik ölçekler geliştirildiği gözlenmiştir. Ancak alanyazında ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerin okuma tutumlarını ölçmek amacıyla geliştirilmiş bir ölçek bulunmamaktadır. Bununla birlikte bireylerin tutumlarının 12-20 yaşlarında şekillendiği, 20-30 yaşları arasında kemikleştiği belirlenmiştir(Tavşancıl, 2006, s.80). Bu yüzden 14-18 yaşlarındaki ortaöğretim öğrencilerinin okuma tutumları geçerli ve güvenilir bir ölçekle ölçülmelidir. Bu çalışma, ortaöğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarını geçerli ve güvenilir bir araçla ölçmek için kullanılacak bir ölçek geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Sonuç olarak Ortaöğretim Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumunu Belirleme Ölçeği geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak okumaya yönelik tutumların belirlenmesinde kullanılabilir. Bu ölçeğin kullanımıyla elde edilecek veriler, ortaöğretimde kullanılan okuma materyal ve yöntemlerinin etkiliği hususunda eğitimcilere bilgi sağlayacaktır. Bu sayede öğrencilerin okuma becerileri, okuma zevk ve alışkanlıkları da geliştirilebilecektir.
Keywords
Abstract
There are numerous scales in foreign literature designed to measure attitude towards reading, however, as these scales pertain to those cultures, it is difficult to directly apply them in Turkish cultural and educational surroundings. On the other hand, there are attitude scales in Turkish literature, developed to determine preschool education students’ attitude towards reading, primary education students’ attitude towards reading, higher education students’ attitude towards reading, but there are no such scales developed to determine secondary education students’ attitude towards reading. However, “as attitudes shape in adolescense, between ages 12 – 20, and they settle between ages 20 – 30” (Tavşancıl, 2006, p.80), there is a need for a valid and reliable attitude scale for individuals aged between 14 – 18. The current study is a product of an effort given to develop a scale enabling to define the secondary education students’ attitude towards reading. In conclusion, “The Scale for Secondary Education Students’Attitude Towards Reading” can be used as a valid and reliable attitude scale on secondary education students’ attitude towards reading. Data collected through this scale will reveal the secondary education students’ attitude towards reading and will help determine the reliability of any step taken towards developing secondary education students’ reading skills.
Keywords
- Alexander, J. Estill & Ronald C. Filler. (1976). Attitudes and reading. Newark, Del.: International Reading Association.
- Allport, G. W. (1967). Attitudes. readings in attitude theory and measurement. (Ed. Martin Fishbein). New York: John Wiley.
- Arkonaç, S. A. (2001). Sosyal psikoloji. (2 nd edt.). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
- Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemA.
- Bayram, S. (2001). Türkiye’de kitap okuma alışkanlıkları. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
- Bohner, G. & Wanke, M. (2002). Attitudes and attitude change. Philadelphia: Psychology Press.
- Brown, C. (2006). Social psychology. California: Sage Publications Ltd.
- Brown, Timothy A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York. Guilford Press.
- Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessingmodel fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models (pp. 136– 162).Newbury Park, CA: Sage.
- Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıcılık.
- Byrne, Barbara M. (2010). Structural equation modeling with AMOS. (2 nd. Edt.). New York: Routledge.
- Cortina, J. M. (1993). What is coefficient alpha? An examination of theory and applications. Journal of Applied Psychology. V. 78. pp. 98-104.
- Crano, W. D., & Prislin, R. (2006). Attitudes and persuasion. Annual Review of Psychology,57, 345–374.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve lisrel uygulamaları. Ankara: PegemA.
- Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikloglar Derneği Yayınları.
- Eroğlu, A. (2009). Faktör analizi. In: Ş. Kalaycı (Ed), SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (pp: 321-331). Asil Publishers: Ankara/Turkey,
- Estes, Thomas H. (1971). A scale to measure attitudes toward reading. Journal of Reading. V. 15. pp. 135- 138.
- Fishbein, M. & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention, and behaviour: An introduction to theory and research. Reading, MA: Addison-Wesley.
- Gömleksiz, M.N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına yönelik bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 14, S. 12, s. 185-195.
- Guthrie, J. T. & Wigfield, A. (1999). How motivation fits into a science of reading. Scientific Studies of Reading, 3, 199–205.
- İncelioğlu, M. (2004). Tutum algı iletişim. Ankara: Elips Kitap.
- Jöreskog, Karl G. & Sörbom D. (1993). Lısrel 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Scientific Software International: Lincolnwood.
- Karaçay, B. (2011). Okuyan beyin. Bilim ve Teknik. S.256. s. 20-27.
- Kayış, A. (2009). Güvenirlik analizi. In Ş. Kalaycı (Ed), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (pp. 403-419). Asil Publishers, Ankara/Turkey,
- Kenter, Y. (2004). Okuma Kültürü ve Okullarda Uygulama Sorunları Toplantısı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Kırmızı, F. Susar. (2012). Öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies. C.7/3. ss. 2353-2366.
- Kline, P. (1999). The handbook of psychological testing. (2nd Edition). London: Routledge.
- Kline, Rex B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2 nd Edt.). New York. Guilford Press.
- Manguel, A. (2007). Okumanın tarihi. (Çev. Füsun Elioğlu). İstanbul: YKY.
- McKenna, M. C.; Kear, D. C. & Ellsworth, R. A. (1995). Children’s attitudes toward reading: A national survey. Reading Research Quarterly. Vol. 30. No. 4. pp. 934956.
- Oskamp, S. & Schultz, P. W. (2005). Attitudes and opinions. (3rd Ed.). London: Lawrence Erlbaum Associates.
- Özbay, M. & Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. E- Journal of New World Science Academy. Vol. 4. (2). s. 632-651.
- Parker, A. & Paradis, E. (1986). Attitude development toward reading in grades one through six. Journal of Educational Research. V. 79. pp. 313-315.
- Raykov, T. & Marcoulides, George A. (2006). A first course in structural equation modeling. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Publishers.
- Rowell, C. Glennon (1972). An attitude scale for reading. Reading Teacher. V. 25. pp. 442- 447.
- Russ, K. (1989). Relating reading attitude to reading achievement in an East Los Angeles junior high school. Reading Improvement. 26. pp. 208-214.
- Sallabaş, Muhammed E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. C.9. ss. 141-155.
- Shannon, A. (1980). Effects of methods of standardized reading achievement test administration on attitude toward reading. Journal of Reading. 23. pp.684-686.
- Sungur, O. (2009). Korelasyon analizi. In Ş. Kalaycı (Ed), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. (s. 116-125). Asil Publishers, Ankara/Turkey.
- Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. Ekinoks Publishing, Ankara, Turkey.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Tekin, H. (1996). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınları.
- Tezbaşaran, A.A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Tullock-Rhody, R. & Alexander, J. Estill. (1980). A scale for assessing attitudes toward reading in secondary schools. Journal of Reading.V. 23. pp. 609-614.
- Türkyılmaz, M. (2012). Gençlik romanlarının okuma becerisine etkisi ve değerler aktarımı bakımından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Ünal, E. (2006). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okumabecerileri ile okuduğunu anlama ve okumaya yönelik tutumlarıarasındaki ilişki. Unpublished master's thesis, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Wallbrown, F., Levine, M. & Engin, A. (1981). Sex differences in reading attitudes. Reading Improvement. 18. pp. 226-234.
- Yılmaz, B. (1995). Okuma sosyolojisi: Ankara’da oturanların okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 9 (3), 325-336.
- Yılmaz, V. & Çelik, E. (2009). Lisrel ile yapısal eşitlik modellemesi I. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Yücel, G. (2005). Okulöncesi okuma tutumları ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Unpublished master's thesis,Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
