Author :
Abstract
Görevinin yanısıra bilhassa manevi saiklerle kutsal topraklarda bulunan Âkif, bu yolculuğunu Necid Çölleri’nden Medine’ye adlı şiirinde etkili bir dille anlatır. Yolculuğu esnasındaki hislerini ve fikirlerini temsilî bir karakter olan Sudanlı’ya söyletirken her cümlede ittihad-ı islâm fikrini vurgulamayı ihmal etmez. Dönem itibariyle kritik zamanlar geçiren Osmanlı için ittihad-ı İslâm fikri, bölge ve Osmanlı için yegane kurtuluş yolu olarak kabul edilir. Doğal olarak bu fikrin temsilcisi olan Âkif, bu vurguyu dikkate alan bakış açısıyla şiirini kaleme alır. Bu sebeple de karşılaştığı olumsuzlukları daima ümit aşılayan bir cümle ya da kelime ile bitirmeye, olayların daha çok olumlu taraflarını görmeye özen gösterir. Âkif’le aynı zaman diliminde görevi sebebiyle orada bulunan Falih Rıfkı Atay’ın, bir karton kale gibi yıkıldığını düşündüğü Osmanlı’nın o coğrafyadaki durumunu, çoğunlukla olumsuzlayıcı cümlelerle tasvir eder. Âkif’e nispeten olayları realist bir bakış açısıyla yansıtan Atay, I. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde bölgede asker olarak bulunmaktadır. Temel olarak her iki sanatçının da dolaştığı mıntıka; Kudüs, Gazze, Beyrut, Şam, Necid Çölü, Sina Çölü, Kabe, Ariş, Humus, Menâma, Medine gibi Harîm-i Osmanın mekânları olması sebebiyle bakış açılarındaki tenakuz dikkat çekicidir. Çalışmada bu durumun iki sanatçının üslubuna ve fikrine nasıl yansıdığı tespit edilecek ve bunun nedenleri; üslup, bakış açısı, kelime tercihi, gibi unsurlar üzerinden tahlil edilecektir.
Keywords
Abstract
Besides his duty also stayed for spirutual reasons in holy places; Akif explains efficently this journey in his poem “Necid Çölleri’nden Medine’ye” while he has the imaginary sudanese character tell his feelings and ideas about the journey he doesn't forget to emphasise the thought of Union of islâm. The thought of Union of Islam was the only acceptable way to survive for Ottoman Empire when having critical times by this period. As a natural representetive of that thought; Akif writes his poems with a point ıf view which considers this point. Because of that he is attentive to finish negations with a sentence or word that gives hope and mostly shows positive sides of events. Fatih Rıfkı Atay who were in same region for his duty portrays the Ottoman Empire,destroyed quickly, with adverse sentences. Unlike Akif, Atay who reflects the events more realistic was a soldier in this region just begore the World War 1.It’s interestingly that even both poet(artist) travelled in the Ottoman regions like Jarusalem, Gaza, Beirut, Damascus, Necid Desert, Sinai Desert, Kaaba, Arish, Hommus, Menama, Madinah they have contradiction of point of view. In this study there will be determination that how this situation reflected into poets style and thoughts and resolve the reasons kind of style, point of view , word choice.
Keywords
- Atay, F. R. (2012), Zeytindağı, Pozitif Yayınevi, İstanbul.
- Birsaygılı, P. (2008), (Alıntılayan), Çöl Ortasında Mehmet Âkif, Söz ve Adalet dergisi, S.1. Şubat (http://www.sozveadalet.com/dosyalar/sa1.pdf) internet adresinden 05/11/2014 tarihinde alıntılanmıştır.)
- Ersoy, M. A. (1977), Safahat, İnkılap ve Aka Kitabevleri 11. Baskı, İstanbul.
- Kutay, C. (1962), Birinci Dünya Harbinde Teşkilat-ı Mahsusa ve Hayber'de Türk Cengi, Ercan Matbaası, İstanbul.
- Şirin, F. S. (2014), “Hatıradan ütopyaya: falih rıfkı atay”, Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi., S.11, Ankara.
- _________________, (2010), “Ulus devlet inşasında bir aydın: Falih Rıfkı Atay”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, Cilt: X, S. 1, İzmir.
- _________________, (2009), Falih Rıfkı Atay (1893-1950), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih (Türkiye Cumhuriyeti Tarihi) Anabilim Dalı yayımlanmamış doktora tezi, Ankara.
- Yılmaz, A.; Yilmaz, D. (2004) “Arap edebiyatında Türkler: Cemal Paşa” Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, S.4, Konya.
