KLÂSİK TÜRK ŞİİRİNDE HZ. EYYUB VE SABRI

Author :  

Year-Number: 2015-8
Language : null
Konu : Eski Türk Edebiyatı
Number of pages: 107-123
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

İlk insan ve ilk peygamber Hz. Âdem’den son elçi Hz. Muhammed’e gelinceye kadar yüz yirmi dört bin peygamberin gönderildiği ve bunlardan sadece yirmi beş peygamberin isminin Kur’ân-ı Kerim’de geçtiği bilinmektedir. Yine Kur’ân-ı Kerim’de ismi anılan peygamberle ilgili bazı mucize ve kısa hikâyelerin de anlatıldığı malumdur. Anlatılan bu mucize ve hikâyeler Müslüman milletlerin edebî eserlerinde çokça işlenir. Peygamberler insanlığa rehber olmak üzere gönderildiklerinden çeşitli belâ ve musibetlerle imtihan olmuşlardır. Dünyada musibet ve imtihana maruz kalmayan peygamber yoktur. İşte Kur’ân’da ismi geçen ve kıssası anlatılan peygamberlerden biri de Hz. Eyyub’tur. Önceleri çok mal, mülk ve evlada sahip olan Hz. Eyyub, zamanla mal ve mülkü elinden gider, evi yıkılır ve bu yıkımda evlatları ölür. Kendisi de onulmaz bir hastalığa yakalanır. Bedeninde yaralar oluşur ve bu yaralara kurt düşer. Fakat O, başına gelenlerden asla şikâyetçi olmaz. Hz. Eyyub, hastalığı artıp Allah’ı zikredemez hâle gelince dua etmek zorunda kalır ve duadan sonra annesinden yeniden doğmuş gibi iyileşir. Böylece Hz. Eyyub sabır imtihanını başarı ile verir ve sabır timsali olarak nâm salar. İşte bu makalede Hz. Eyyub ve onun sabrını konu alan klasik şairlerimizin beyitleri üzerinde durulmuş ve bu konunun divan şiirinde nasıl işlendiği mevzuu irdelenmiştir.

Keywords

Abstract

It is known that 124 000 prophets were sent from Prophet Adam who is the first person and prophet until Prophet Muhammad who is the last messenger and 25 of these prophets have been taken place and named in Quran. It is also obvious that there are some miracles and short stories about mentioned prophets in the Quran. These miracles and stories are covered in the literal work of Muslim society. As the prophets are sent to as a guide to mankind, they have been tested with a variety of trouble and tribulation. There is not any prophet who has not undergone any trouble in the world. One of the prophets named and described with the story in the Quran is the Prophet Ayyub. Prophet Ayyub ,who had many goods, property and children once, loses his all property and possessions in time, his house is destroyed and in this destruction he loses his children. He catches an incurable disease. Wounds occur on his body and worms fall into the wounds. However, he would never complain about what happened to him. When his illness becomes more serious, he could not able to chant to Allah.Therefore, he has to pray to Allah.After the prayer he gets well and he seems like a newborn baby. In this way,Prophet Ayyub succeeds in his patience exam and has a reputation as the epitome of patience. In this article, it is focused on the couplet of divan poetry which is about Prophet Ayyub and his patience and it is studied how this subject is discussed in Divan poetry.

Keywords


  • Akdoğan, Yaşar (1979), Ahmedi Dîvânı ve Dil Hususiyetleri: Gramer, Sentaks, Sözlük, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi SBE, İstanbul:

  • Altun, Kudret (1999), Gelibolulu Mustafa Âlî ve Dîvânı, (Vâridatü’l-Enîkâ), Niğde:

  • Arslan, Mehmet (2003), Leyla Hanım Divânı, İstanbul: Kitabevi Yayınları.

  • ………………….. (2007), Mihrî Hatun Divânı, Ankara: Amasya Valiliği Kültür Yayınları.

  • ………………….. (1994), Zâtî Süleyman Efendi-Divan ve Sevânihu'n-Nevâdir fî Ma'rifeti'l-Anâsır, Sivas: Dilek Matbaacılık.

  • Avşar, Ziya, Revânî Divanı, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr (erişim tarihi: 15.01.2015)

  • Ayan, Hüseyin (1990), Nesimî Divânı, Ankara: Akçağ Yayınları.

  • Bektaş, Ekrem (2007), Muvakkit-zâde Pertev Divanı, Malatya: Öz Serhat

  • Bilgin, Azmi (2000), Ümmi Sinan Divânı, İstanbul: MEB Yayınları.

  • ……………… (2003), Divân-ı Seyyid Nigârî, İstanbul: Kule İletişim Hizmetleri.

  • Câmiü’s-Sagîr Muhtasarı, Tercüme ve Şerhi (2002), (Haz. İsmail Mutlu- Şaban Döğen-Abdulaziz Hatip) İstanbul: Yeni Asya Neşriyatı.

  • Canan, İbrahim (1994), Kütub-i Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi, Ankara: Akçağ

  • Doğan, Muhammet Nur (1997), Şeyhülislâm Es’ad Divânı, İstanbul: MEB Yayınları.

  • Ergin, Muharrem (1980), Kadı Burhâneddin Divânı, İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları.

  • Harmancı, Mahmut Esat ( 2007), Süheylî Dîvânı, Ankara: Akçağ Yayınları.

  • İsen, Mustafa-Kurnaz Cemal (1990), Şeyhî Divânı, Ankara: Akçağ Yayınları.

  • Kalkışım, Muhsin (1994), Şeyh Gâlib Divânı, Ankara: Akçağ Yayınları.

  • Karavelioğlu, Murat A (2014), Şem’i Divânı, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.

  • Kılıç, Filiz, Âşık Çelebi Divânı. https://groups.yahoo.com/neo/groups/metinbankasi/info. (erişim tarihi: 15.01.2015).

  • Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli (1993), (haz., A. Özek vd.) Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

  • Kütük, Rıfat (2002), Larendeli Hamdi’nin Leyla ile Mecnıın Mesnevisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üni. SBE, Erzurum:

  • Levend, Agâh Sırrı (1984), Divan Edebiyatı (Kelimeler ve Remizler Mazmunlar ve Mefhumlar), İstanbul: Enderun Kitabevi.

  • Macit, Muhsin (2001), Erzurumlu Zihnî Divânı, Ankara: Kültür Bakanlığı

  • Mengi, Mine (2004), Mesîhî Dîvânı, Ankara: AKM Yayınları.

  • Mermer, Ahmet (1991), Mezâkî: Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı’nın Tenkidli Metni. Ankara: AKM Yayınları.

  • ……………….. (1997), Karamanlı Aynî ve Dîvânı. Ankara: Akçağ Yayınları.

  • ……………….. (2002), XVII. yüzyıl divan şairi Vecdî ve Divançesi, Ankara: MEB

  • Okuyucu, Cihan (2004), Ereğlili Türabî Divânı, İstanbul: Fatih Üniversitesi

  • ……………………. (2010),Divan Edebiyatı Estetiği, İstanbul: Kapı Yayınları.

  • Pala, İskender (1995), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.

  • Saraç, M. A. Yekta (2002), Emrî Divanı, İstanbul: Eren Yayıncılık.

  • Tanrıbuyurdu, Gülçin (2006), Eşref Paşa Dîvânı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli Üni. SBE, Kocaeli:

  • Tarlan, Ali Nihad (1970), Zâtî Divânı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon) Gazeller Kısmı: II. C, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.

  • …………………., (1997), Necâtî Beg Divânı, Ankara: MEB Yayınları.

  • Tolum, Mertol, Tanyeri Mehmet Ali (1977), Nev’î Divânı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.

  • Yakar, Halil İbrahim (2009), Gelibolulu Sun‘î Dîvânı. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10612,gelibolulupdf.pdf?0 (erişim tarihi: 10.04.2015)

  • Yoldaş, Kâzım (2005), Sâbir Pârsâ Divanı, İstanbul: Kitabevi Yayınları.

  • Ziya Paşa (2009), Tercî-i Bend& Terkîb-i Bend, (haz. Hüseyin Yorulmaz), İstanbul: Şule Yayınları.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics