Bu çalışmada, ikna edici anlatımla oluşturulan metin türlerini değerlendirmeye yönelik bir rubrik geliştirilmiştir. Bu rubrik “göreve özgü” ve “analitik” türde tasarlanmış iki boyutlu bir ölçme aracıdır. Hem ölçme aracı hem de ikna edici yazma becerisine yönelik bir kılavuz olan rubriğin geliştirilme aşamaları şöyledir: Kriterler, kriterlerin performans düzeyleri ve her bir düzeye ait ölçüt tanımları belirlenmiş, kriterler adlandırılarak gruplanmış, rubriğin kullanılabilirliği örnek metinlerle test edilmiştir. Hazırlanan rubrik uzman görüşüne sunulmuş ve pilot uygulaması yapılmıştır. Rubriğin kapsam geçerliği için Lawshe-analizi, güvenirliği için Kendall-W testi kullanılmıştır. Pilot uygulamada 23 ortaokul öğrencisi ve 1 öğretmenle, kapsam geçerlik çalışmasında 40 öğretmenle, güvenirlik çalışmasında 6 Türkçe eğitimi alanı uzmanıyla çalışılmış ve 2 eğitim bilimleri uzmanının görüşleri alınmıştır. Süreçteki bu çoklu aşamalardan gelen dönütler ışığında rubriğin revizyonu yapılmıştır. Revizyon sonrasında rubrik, 5 boyut altında 17 kriterden oluşan (1. ÖRGÜ: başlık, giriş, gelişme, sonuç. 2. KURGU: tez (amaç), destekleyici görüşler, karşı görüşler, duygusal yönlendirme, tekrar, çağrı. 3. İNANDIRICILIK: kaynak, gerekçelendirme, detaylandırma. 4. ANLATIM: geçiş ifadeleri, gereklilik ifadeleri. 5. DIŞ YAPI: yazım, noktalama.), 4’lü performans düzeyine sahip (yetersiz, geliştirilmeli, iyi, çok iyi), 68 ölçütlü bir ölçme aracı hâline gelmiştir. Rubriğin performans düzeyleri için aralık kat sayısı 0,75 olarak hesaplanmıştır. Buna göre değerlendirme sonuçlarını yorumlamada kullanılacak performans düzeyi puan aralıkları şöyledir: 1–1,75=yetersiz, 1,76–2,51=geliştirilmeli, 2,52–3,27=iyi, 3,28–4,00=çok iyi. Bütün bu süreçlerin sonunda, ortaokul öğrencilerinin ikna edici anlatım biçimiyle oluşturdukları metin türlerini değerlendirmek üzere, Türkçe öğretmenleri için geçerli, güvenilir ve kullanılabilir bir rubrik geliştirilmiştir.
In this study, persuasive text evaluation rubric was created. This rubric is designed as task-specified and analytical type and it has two-dimensions. Also, this rubric is both a scale and a guide for persuasive writing. Development process of the rubric is as following: creating criteria, the success level of the criteria and the definition of criteria standards, naming and grouping criteria, testing the usability of rubric with sample texts, sharing the rubric with scholars, making pilot study (worked with 1 Turkısh teacher and 23 middle school students), making Lawshe-analysis for content validity of rubric (worked with 40 teachers), applying Kendall-W test for reliability of the rubric (worked with 6 Turkish language education scholars). Also 2 educational sciences scholars' opinions have been taken. With the help of feedback from these multiple stages, the rubric was revised. After the revision, the rubric has become a scale consisting of 17 criteria comprised 5 groups (1. INTERNAL STRUCTURE: heading and introduction-body-conclusion paragraphs. 2.FICTION: thesis (goal), pro-arguments, counter-arguments, emotional routing, repetition, calling. 3.PERSUASIVENESS: citation, justification, elaboration. 4.EXPRESSION: connective words, necessity words. 5.EXTERNAL STRUCTURE: spelling, punctuation), 4 level of success (inadequate, developing, good, very good), 68 definitions of criteria standards. For rubric, range coefficient is calculated as 0.75. Achievement level score ranges are as follows: 1–1,75=inadequate, 1,76–2,51=developing, 2,52–3,27=good, 3,28–4,00=very good. At the end of this multi-stage process a valid, reliable and usable persuasive text evaluation rubric is created for the use of Turkish language teachers working in middle schools.