Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerin Türkçe Dil Bilgisine Yönelik Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi
Author :
Abstract
Yabancı dil olarak bir dili öğrenen bireylerin öğrendikleri dil ile ilgili algıları, öğrenim sürecinin verimli geçebilmesi ve başarıya ulaşılabilmesi açısından önemlidir. Çünkü dilin kurallarını, inceliklerini sezme ve keşfetme amacı taşıyan öğrenicilerin algıları zaman zaman öğrenim sürecini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu doğrultuda çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkçe dil bilgisine yönelik metaforik algılarını belirlemek ve çeşitli değişkenlere göre incelemek amaçlanmıştır. Nitel araştırmalardan olgu bilim desenine göre tasarlanan çalışmada, İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi ve Üsküdar Üniversitesi TÖMER’de B2 düzeyinde öğrenim gören 31 öğrenciden veri toplanmıştır. Katılımcılara “Türkçe dil bilgisi… gibidir. Çünkü…” cümlesinin yazılı olduğu form verilerek bu cümleyi tamamlamaları istenmiştir. Verilerin analizinde, nitel veri çözümleme tekniklerinden içerik analizi kullanılmıştır. Analiz sürecinde öğrenicilerin ürettikleri metaforların ve gerekçelerin incelenmesinde, kategorilendirilmesinde uzman görüşüne başvurulmuştur. Elde edilen verilerin analiz edilmesi sonucunda öğreniciler tarafından daha çok dil yapısı, diller arası ilişki ve olumlu his temalarına yönelik metaforların üretildiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, cinsiyet değişkeni bağlamında kadınların diller arası ilişki, erkeklerinse ihtiyaç temasında yoğunlaştığı; Türkiye’de bulunma süresine göre özellikle ilk yıllarda dil yapısı üzerinde durulduğu; Türk dillerine mensup öğrenicilerin dil yapısı, diller arası ilişki ve iletişime dönük algılara odaklandığı, Türkçe ile aralarında alfabe farkı bulunan Arapça ve Rusça dillerine mensup öğrenicilerin ise rahatsızlık kategorisine yönelik metaforlar ürettiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
The perception of individuals, who learn a language as a foreign language, is important for an efficient learning process regarding the language they learn and achieving successful. Because the perceptions of learners, who aim to sense and discover the rules and subtleties of the language may sometimes influence the learning process negatively. Accordingly, in the study, it was aimed to determine the metaphoric perceptions of learners of Turkish as a foreign language towards Turkish grammar and to examine them with reference to several variables. In the study, which was designed according to phenomenological pattern, one of the qualitative researches, data was gathered from 31 students studying at B2 level in Istanbul University of Health Sciences and Üsküdar University TÖMER. Giving the participants the forms in which these sentences were written “Turkish language knowledge is like … Because …” they were asked to complete the sentences. Content analysis, one of the qualitative data analysis techniques, was used in the analysis of the data. During the analysis process, expert opinion was consulted in examining and categorizing the metaphors and reasons produced by the learners. As a result of the analysis of the data obtained, it was determined that metaphors were produced by learners mostly regarding language structure, inter-language relation and positive feeling themes. However, it was found that in the context of gender variable women concentrate on the relationship between languages and men focus on need; with reference to the time spent in Turkey language structure was focused especially in the first years; the learners who belonged to Turkish languages focus on language structure, inter-language relations and perceptions regarding communication, and also it was found that learners, who belonged to Arabic and Russian languages that have alphabet difference from Turkish, produced metaphors regarding the theme of disturbance.
Keywords
- Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. Ekev Akademi Dergisi, 17 (56), 179- 190.
- Akkaya, A. ve Erol, S. (2019). Türkiye’de öğrenim gören Arap öğrencilerin Türkçe temel düzeyde yaşadığı dil bilgisi sorunları. Tarih Okulu Dergisi, 12 (40), 549-559.
- Banguoğlu, T. (1998). Türkçenin grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Barın, E. (1994). Yabancılara Türkçenin öğretimi metodu. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 17, 53-54.
- Boylu, E. ve Işık, Ö. F. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçeye yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 450
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F., (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Cebeci O. (2013). Metafor ve şiir dilinin yapısal özellikleri. İstanbul: İthaki Yayınları.
- Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
- Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitapevi.
- Çiftçi, M. (2015). Dil bilgisi öğretiminin geleceği. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. (http://www. ayk. gov. tr/wp-content/uploads/2015/01/ Erişim Tarihi: 16.04. 2020).
- Demir, T. (2013). Türkçe derslerinde dil bilgisi öğrenimi için kullanılan öğrenme stratejileri üzerine bir değerlendirme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11, 167-206.
- Demirci, K. (2016). Metafor: bir anlatım ve üretim mekanizması. M. Sarıca ve B. Sarıca (Editörler), Dil bilimleri kültür ve edebiyat (ss. 330-343). Ankara: Padam Yayınları.
- Derman, S. (2017). The Metaphorical perceptions of prospective Turkish teachers’ related to the concept of “Language”. Journal of Education and Training Studies, 5(10), 231
- Dolunay, S. K. (2013). Dil bilgisi öğretimi. A. Güzel ve H. Karatay (Editörler), Türkçe öğretimi el kitabı içinde. (ss. 381-414). Ankara: Pegem Akademi.
- Ekren, C. ve Ökten, C. E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretenlerin dil bilgisi öğretimine ilişkin algıları: bir metafor incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(3), 1687-1708.
- Gedik, N. (2016). Olgubilim (Fenomenoloji). M. Y. Özden ve L. Durdu (Editörler). Nitel araştırma yöntemleri içinde (ss. 35-48). Ankara: Anı.
- Göçer, A. (2015). Temel dil becerilerinin geliştirilmesinde dil bilgisi öğrenme alanının yeri, işlevi ve öğretimi: bütünlük ilkesi ve tümevarım yöntemi ekseninde tematik bir yaklaşım. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 14 (1), 233-242.
- Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
- Göçen, G. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin “Türkçenin dil bilgisi”ne yönelik metaforik algısı. Başkent Unıversıty Journal of Educatıon, 6 (1), 28-45.
- Kalenderoğlu, İ. ve Armut, M. (2019). Türkiye’de Türkçe öğrenen yabancıların Türkçe öğretmenleri, Türkçe, Tömerler ve Türkiye hakkında geliştirdikleri metaforlar. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 2 (1), 55-72.
- Karakuş, N. ve Kozçetin, K. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kavramına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 387-404.
- Karatay, H. ve Kartallıoğlu N. (2019). Moğol öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algıları. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1016-1028.
- Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. Ankara: TDK.
- Kuyumcu, F.N. ve Özsarı, İ. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin öğretmen ve okul kavramlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları
- Lakoff, G. & Johnson, M. (2015). Metaforlar: hayat, anlam ve dil. (Çev. G. Y. Demir). İstanbul: İthaki Yayınları.
- Marzano, R. J., Gaddy, B. B., & Dean, C. (2000). What Works in Classroom Instruction. [Çevrimiçi: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED468434.pdf] Erişim tarihi: 19 Nisan
- Northcote, M. & Featherstone, T. (2006). New metaphors for teaching and learning in a university context. In Critical visions: Proceedings of the 29th Annual HERDSA Conference, Perth, WA, 10-12 July, pp. 251-258. Retrieved from http://research.avondale.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1018&context=edu_ conferences
- Pilav, S. ve Elkatmış, M. (2013). Öğretmen adaylarının Türkçe kavramına ilişkin metaforları. Turkish Studies, 8(4), 1207-1220.
- Riejos, R., Mansilla, P. U., & Castillejos, M. (2001). The impact of visuals: Using a poster to present metaphor. European Journal of Engineering Education, 26(3), 301310.
- Sanchez, A., Barreiro, J. M., & Maojo, V. (2000). Desing of virtual reality systems for education: A Cognitive Approach. Education and Information Technologies, 5(4), 345-362.
- Tiryaki, E. N. ve Demir, A. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma becerisine yönelik metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 18-27.
- Toplu, H. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine yönelik metaforik algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ulusoy, M. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının Türkçe ve öğrenme alanları ile ilgili metaforları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7 (14), 1-18.
