TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI’NIN (BEP) UYGULANABİLİRLİĞİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
Author :
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, Türkçe öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programının uygulanabilirliği hakkındaki görüşlerini tespit etmektir. Çalışma 2019 yılı Mart ayında Van’ın merkez ilçeleri Edremit, İpekyolu ve Tuşba’daki MEB’e bağlı 15 devlet okulunda görev yapan 47 Türkçe öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu “kolay ulaşılabilir durum örneklemesi” yöntemine göre belirlenmiştir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji (olgubilim) yaklaşımına göre yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen ve açık uçlu sorulardan oluşan yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik çözümlemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Türkçe öğretmenlerinin büyük bir bölümü BEP uygulamasının faydalı olduğunu belirtmişlerdir. Türkçe öğretmenleri BEP’i uygularken sınıflar kalabalık olduğu için öğrencilere yeterli zamanı ayıramadıklarını, BEP’e dâhil olan öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinin yeterli seviyede olmadığını, ailelerin bilinçsiz ve ilgisiz olduğunu, öğretmenlerin bu program konusunda yeterli bilgiye ve zengin materyallere sahip olmadıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca Türkçe öğretmenleri BEP’i yeterli düzeyde uygulayamadıklarını, bu programa dâhil olan birim ve kişiler arasında istenen düzeyde bir iletişimin olmadığını belirtmişlerdir. Bunun yanında, BEP’te görevli birim ve kurumlar arasındaki iletişimin artırılması, uygun öğrenme ortamlarının hazırlanması, zengin materyal kullanılması, sınıf mevcutlarının azaltılması, öğretmenlere hizmet içi eğitim verilmesi, bu eğitimin özel eğitim öğretmenleri tarafından yapılması gibi öneriler sunarak BEP’in daha etkili ve verimli olabileceğini dile getirmişlerdir.
Keywords
Abstract
The main purpose of this study is to determine the Turkish teachers' views on the applicability of the individualized education program. The study was carried out in March 2019 with 47 Turkish teachers working in 15 state schools affiliated to the Ministry of National Education in Edremit, İpekyolu and Tusba, the central districts of Van. The study group was determined according to the "easily accessible situation sampling" method. The research was conducted according to the phenomenology approach, one of the qualitative research designs. As a data collection tool, a structured interview form consisting of open-ended questions and developed by the researchers by taking expert opinion was used. Content analysis was used in analyzing the data. As a result of the research, most of the Turkish teachers stated that the application of BEP was beneficial. Turkish teachers stated that they could not spare enough time for students because the classes were crowded while applying the BEP, the readiness levels of the students included in the BEP were not at a sufficient level, the families were unconscious and indifferent, the teachers did not have enough information about this program and they did not have rich materials. In addition, Turkish teachers stated that they could not apply BEP sufficiently and that there was no communication at the desired level between the units and individuals included in this program. In addition, by offering suggestions such as increasing the communication between units and institutions assigned in BEP, preparing suitable learning environments, using rich materials, decreasing the classroom sizes, providing in-service training for teachers, and providing this training by special education teachers, BEP will be more effective and efficient. They stated that it could be.
Keywords
- Akkoyun, A. K. (2007). Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürlüğü personelinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Avcıoğlu, H. (2011).Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlamaya ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12(01), 39-53.
- Babaoğlan, E. ve Yılmaz Ş. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 345-354.
- Battal, İ. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ve branş öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterliliklerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Batu, S., İftar, G. ve Uzuner, Y. (2004). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2), 33-50.
- Baydık, B. (1997). Özel eğitimde kaynaştırma ve okul öncesi kurumların kaynaştırmadaki önemi. Millî Eğitim Dergisi, 136, 27-29.
- Bilen, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarında karşılaştıkları sorunlarla ilgili görüşleri ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Burunsuz, E. ve İnce, M. (2020). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programının uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 530-544.
- Can, B. (2015). Bireyselleştirilmiş eğitim programı ile ilgili özel eğitim öğretmenlerinin yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yakındoğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kıbrıs.
- Cankaya, Ö. ve Korkmaz, İ. (2012). İlköğretim I. kademede kaynaştırma eğitimi uygulamalarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-16.
- Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim okulu 1-5. sınıflarda kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili olarak sınıf öğretmenlerinin ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
- Demirezen, S. ve Akhan, N. E. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1206-1223.
- Deniz, E. (2018). Kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: bir meta-sentez çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
- Ersan, D. T. ve Ata, S. (2017). Okulöncesi öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlanmasına ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 162- 177.
- Ertunç, E. N. (2008). Kaynaştırma eğitimi uygulanan ilköğretim ikinci kademede görev alan beden eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi hakkındaki bilgi düzeylerinin ve sınıflarındaki engelli öğrencilere bakış açılarının değerlendirilmesi: Adana ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Fıscus, E., D. ve Mandell, C., J. (2002). Developing ındividualized education programs. (Çev. H. G. Şenel, ve E. Tekin). (Ed. G. Akçamete) 2. baskı, Ankara.
- Gök, G. ve Erbaş, D. (2011). Okulöncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri ve önerileri. International Journal of Early Childhood Special Education, 3(1), 66-87.
- Güzel, N. (2014). Kaynaştırma öğrencisi olan ilköğretim öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yaşadıkları sorunlar (Beykoz İlçesi Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- İdin, Ş. (2016). Individualized education programs in teacher practices. SDU International Journal of Educational Studies, 3(1), 1-7.
- Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 1-14.
- Kargın, T. (2007). Eğitsel değerlendirme ve bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama süreci. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 113.
- Kuyumcu, Z. (2011). Bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) geliştirilmesi ve uygulanması sürecinde öğretmenlerin yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim
- MEB. (2012). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Resmî Gazete, Yayım Tarihi: 21 Temmuz 2012, Sayısı: 28360
- MEB. (2014). Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı, İstanbul: Gaziosmanpaşa Rehberlik ve Araştırma Merkezi Erişim adresi: http://gopram.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/34/11/867641/icerikler/bepuygulama-programi-eklenmistir_1596965.html. İndirme Tarihi: 26.04.2016
- Merriam, S. B. (1998). Qualitive research and case study applications in education. San Fransisco, CA: Jossey- Basss, Inc.
- Nayır, F. ve Karaman-Kepenekci, Y. (2013). Kaynaştırma öğrencilerinin haklarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 69– 89.
- Özden, M. Y. ve Durdu, L. (2016). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Öztürk, C.Ç. (2009). Eğitim uygulama okuluna devam eden zihinsel engelli öğrencilerin öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Özyürek, M. (2004). Bireyselleştirilmiş eğitim programı temelleri ve geliştirilmesi. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Pektaş, H. (2008). Özel eğitim programlarından ve farklı programlardan mezun öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı kullanma durumlarının saptanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim
- Resmî Gazete. (1997). 573 Sayılı Özel Eğitim Hizmetleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (23011) www.mevzuat.basbakanlık.gov.tr.
- Resmî Gazete. (2000). Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (23937) www.mevzuat.meb.gov.tr.
- Resmî Gazete. (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (26184) www.mevzuat.basbakanlık.gov.tr.
- Resmî Gazete. (2020). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (31152)
- Santos, M., Duman, B., Erişkin, A. Y., Başar, M. C., Kıraç, S. ve Toraman, Ç. (2012). Education Program (IEP). Cerebral Palsy Trainee Booklet, 91.
- Saraç, T. ve Çolak, A. (2012). Kaynaştırma uygulamaları sürecinde ilköğretim sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüş ve önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-28.
- Smith, S., Simpson, R. (1989). An analysis of Individualized Education Programs (IEPs) for students with behavioral disorders. Behavioral Disorders, 14, 107-116.
- Tunagür M., Kardaş, M. N. (2017). 2000 yılı sonrasında yayımlanan Mustafa Kutlu’nun hikâyelerinde değer aktarımı. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12 (14), 431-464.
- Yaman, A. (2017). Kaynaştırma modeli ile eğitilen öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının geliştirilmesi ve uygulamasına yönelik sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
- Yıldızeli, A. D. (2000). Öğrenme güçlüğü çeken çocuklara bireyselleştirilmiş öğretim yöntemiyle matematik öğretimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Yılmaz, E. ve Batu, E. (2016). Farklı branştan ilkokul öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı, yasal düzenlemeler ve kaynaştırma uygulamaları hakkındaki görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17 (3), 247-268.
