Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı öğrencilerin veli görüşleri doğrultusunda kitap okuma alışkanlığını kazanma/kazanamama nedenlerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yönteminin fenomenolojik deseni kullanılmıştır. Çalışmada amaçlı örneklem kullanılmış; çalışma grubunu 2020-2021 yılında çocukları Uşak ilinde 5.sınıfa başlayan 47 veli oluşturmaktadır. Katılımcıların 11’i ilkokul, 13’ü ortaokul, 16’sı lise ve 7’si lisans mezunudur. Veliler 34-46 yaş aralığında bulunmaktadır. Çalışmanın verileri pandemi nedeniyle telefon aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formundaki sorular literatür taraması sonucunda oluşturulmuştur. Oluşturulan sorular üç Türkçe, iki eğitim bilimleri alanındaki uzmana sunulmuştur. Uzmanlardan gelen dönütler doğrultusunda gerekli düzeltmeler yapılmış; 11 soru oluşturulmuş; bu sorulardan 9’u açık ve 2’si kapalı uçludur. Çalışmanın verileri, araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Velilerin tamamı çalışmaya gönüllü olarak katılmışlardır. Görüşme sırasında her veliyle ortalama 14; toplamda ise yaklaşık 658 dakika görüşülmüştür. Veliler “V1, V2, V3, V4...” olarak kodlanmış ve sırasıyla numaralandırılmış; velilerin sorulara verdikleri cevaplar, bu kodlamalara göre listelenerek yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda velilerin genellikle kendi ilgilerine göre kitap seçtikleri, daha önce okumuş oldukları kitapları çocuklarına önerdikleri, çocukların okudukları kitaplar hakkında çocuklarla konuşmadıkları ya da kitaplarla ilgili herhangi bir şekilde değerlendirme yapmadıkları, kitap okuma için belli bir zaman ayırmadıkları ve bunun sonucunda da çoğu öğrencinin okuma alışkanlığını kazanamadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
This study aims to reveal why students have/do not have the habit of reading books in the frame of parents’ opinions. For this purpose, the phenomenological design of the qualitative research method and purposive sampling was used in this study. The study group consists of 47 custodians whose children study at the 5th grade in Usak in 2020-2021. 11 of the participants are primary school graduates, 13 secondary school graduates, 16 high school graduates, and 7 undergraduate graduates. The ages of the participants are between 34 and 46. The data of the study were obtained by the call on the phone due to the pandemic. A semi-structured interview form was used in the study. The questions were reviewed by three Turkish experts and two educational sciences experts. Necessary corrections were made in line with the feedback from experts; 11 questions were created. The data of the study were obtained through the semi-structured interview form cultivate by the researcher. All of the custodians participated in the study voluntarily. During the interview, an average of 14 with each parent; approximately 658 minutes were interviewed. Parents were coded as V1, V2, V3, V4 and numbered consecutively; The answers given by the parents to the questions were listed and commented according to these encodings. As the results of the study; parents usually choose books according to their interests, parents recommend their children to read the books that they have read before, parents do not talk about the books that the children have read, or do not evaluate the books in no sense, they do not spare time to read books, and most students do not have the reading habit.
Keywords
- Altunkaynak, M. (2018). İlkokul öğrencilerinin kitap seçimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi, Turkish Studies,13(19), 101-117.
- Alevli, O. (2018). Özel yetenekli öğrencilerin okuma alışkanlığında ailelerinin duyarlılığı. Milli Eğitim, 1, 129-141.
- Aram, D. ve Shapira, R. (2012). Parent-child shared book reading and children’s language, literacy, and empathy development. Rivista Italiana di Educazione Familiare,2, 5565.
- Arı, E. ve Demir, M.K. (2013) İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 116-128.
- Arı, G. ve Okur, A. (2014). Öğrencilerin ilköğretim 100 temel eseri okuma durumu. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 173 (173), 307-328.
- Arıcı, M. ve Tüfekçi Akcan, A. (2019). Okul öncesi dönemde anne-çocuk birlikte hikâye kitabı okuma davranışlarının incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 33(1), 100-120.
- Batur, Z., Gülveren, H. ve Bek, H. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 32-49.
- Batur, Z., Özcan, H. Z. ve Sağcan, C. Y. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okuma eğilimlerinin incelenmesi. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3 (1) , 33-55.
- Baker, L., Scher, D. ve Macker, K. (1997). Home and family influences on motivations for reading. Educational Psychologist, 32(2), 69-82.
- Belet, Ş. D. ve Yaşar, Ş. (2007). Öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve yazma becerileri ile Türkçe dersine ilişkin tutumlara etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3(1), 69-86.
- Bınarbaşı, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Bircan, İ. ve Tekin, M. (1989). Türkiye’de okuma alışkanlığının azalması sorunu ve çözüm yolları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 393-410.
- Calp, A. (2018). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları: Ağrı il örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 897-924.
- Chokron, S. ve Agostini, M. (2000). Reading habits influence aesthetic preference. Cognitive Brain Research, 10, 45-49.
- Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu Örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23(3), 489-509.
- Çelenk, S. (2003). Okul aile işbirliği ile okuduğunu anlama başarısı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 33-39.
- Çiftçi, Ö. ve Temizyürek, F. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 109-129.
- Dulin, K. (1974). The sociology of reading. The Journal of Education Researh, 67(9).
- Duran, E. ve Sezgin, B. (2012). İlköğretim 4. ve 5. sınf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının ve ilgilerinin belirlenmesi. Turkish Studies, 7(4), 1649-1662.
- Durualp, E., Çiçekoğlu, P. ve Durualp, E. (2013). Sekizinci sınıf öğrencilerinin kitap okumaya yönelik tutumlarının internet ve kitap okuma alışkanlıkları açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(1), 115-132.
- Dündar, N. ve Maden, S. (2020). Ortaokul öğrencilerinin ve velilerinin okudukları çocuk kitapları üzerine bir araştırma. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 6(1), 39-48.
- Epçaçan, C. (2009). Okuduğunu anlama stratejilerine genel bir bakışı. The Journal of International Social Research, 2(6), 207-223.
- Günaydın, Y., Arıcı, A., F., (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde etkileşimli okumanın konuşma becerisine etkisi. Ekev Akademi Dergisi, 24 (83), 673-696.
- Işıklıoğlu Erdoğan, N. (2016). Erken çocukluk döneminde çocuk-ebeveyn birlikte okuma etkinliklerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1071-1086.
- Kakırman Yıldız, A. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığı kazanmasında rol model olarak aile. Mavi Atlas, 7, 95-112.
- Karakullukcu, N. ve Çelik, Y. (2020). İlkokul öğrencilerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmada sınıf öğretmenlerinin rolü. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 1-14.
- Madani, E. ve Larouz, M. (2020). An Investigation into the relationship between French and English reading abilities: freshmen students of the English department at meknes as a case study. International Journal of Advance Study and Research Work, 3(5), 30-48.
- Mozuraite, V. (2012). Change of the reading paradigm in the age of e-book. Libellarium, VII(1), 83 - 91.
- Rayner, K., Pollatsek, A., Ashby, A. ve Clifton, J. (2012). Psychology of Reading: 2nd Edition, Psychology Pres: UK.
- Ogurlu, Ü. (2014). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin okuma ilgisi, tutumu ve eleştirel okuma becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(2), 29-41.
- Özbay, M., Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 117-136.
- Özdemir, O., Özdemir, M. ve Kaya, B. (2015). Öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 219-233.
- Öztemiz, S. ve Önal, H. (2013). İlkokul öğrencilerinin oyun tekniği ile okuma alışkanlığı kazanmasına yönelik öğretmen görüşleri: Ankara Beytepe İlkokulu örneği. BEU SBE Dergisi, 2(1), 65-79.
- Öztürk, S. D., Aksoy, E. (2016). İlköğretim öğrencilerinin okuma alışkanlığına ilişkin veli görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 562-591.
- Palani, K. K. (2012). Promoting reading habits and creating literate society. International Refereed Research Journal, 2(1), 90-94.
- Ülper, H. (2011). Öğrencilerin, okumaya isteklendirici etmenlerle karşılaşma durumu: öğretmen, aile, arkadaş ve kitap boyutları üzerinden bir araştırma. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 221-237.
- Sallabaş, E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141-155.
- Şahin, A. (2012). İlköğretim 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarının sosyo- ekonomik düzeylerine göre incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 367388.
- Temizyürek, F., Çolakoğlu, B. K. ve Coşkun, Ç. (2013). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 114-150.
- Topuzkanamış, E. ve Maltepe, S. (2010). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. TÜBAR-XXVII, 655-677.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yay.
- Yıldız, M. ve Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi
- Yılmaz, B., Köse, E. ve Korkut, Ş. (2009). Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği,
- Yılmaz, M. ve Benli, N. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi,
