ÇEVİRİ TEKNOLOJİLERİ DERSİNE YÖNELİK BİR DERS İZLENCESİ TASARIMI: KURAMSAL HUSUSLAR VE UYGULAMALI ÖDEVLER IŞIĞINDA
Author :
Abstract
Şirketlerin denizaşırı ticaret girişimleriyle ortaya çıkan küreselleşme atılımlarıyla çeviri hacminin günden güne artması ve teslim sürelerinin kısalması çeviri teknolojilerini profesyonel çeviri sürecinin kaçınılmaz bir parçası haline getirmiştir. Bu durum çevirmenleri profesyonel çeviri endüstrisinin standartlarını yakalamaları için yeni beceriler geliştirmeye ve yeni araçlar öğrenmeye teşvik etmektedir. Geleceğin profesyonel çevirmenleri olan öğrenciler çeviri endüstrisindeki bu gelişmelerden büyük ölçüde etkilenmektedir. Ancak önceki çalışmalarda çeviri eğitimi veren kurumların profesyonel çeviri endüstrisindeki gelişmelere geç kaldığı belirtilmiştir. Bu yüzden çeviri öğrencilerini profesyonel çeviri endüstrisine gerçek anlamda hazırlamak için çeviri bölümlerinin müfredatlarının yeniden tasarlanması ihtiyacı görünür hale gelmiştir. Bu şartlar altında mütercim ve tercümanlık bölümlerinin müfredatlarında yer alan çeviri teknolojileri dersinin yeri ve durumu uzun zamandır sorgulanmaktadır. Bu çalışmada ise Türkiye’deki mütercim ve tercümanlık bölümlerinin müfredatları çeviri teknolojilerine ilişkin bir ders olup olmaması açısından incelenmiştir. Daha sonra, ders içerikleri karşılaştırılmış ve çeviri teknolojilerindeki son gelişmelere istinaden yorumlanmıştır. Bu bağlamda çalışma, araştırmacının bir vakıf üniversitesindeki mütercim ve tercümanlık bölümündeki uygulamalarına dayanarak çeviri teknolojilerine yönelik bir ders içeriği önermeyi amaçlamaktadır. Çalışma her ne kadar isimleri değişiklik gösterse de incelenen çoğu müfredatta çeviri teknolojilerine ilişkin derslerin olduğunu göstermektedir. Ancak bazı programların ders içerikleri profesyonel çeviri endüstrisinin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarlanmamıştır. Bu yüzden profesyonel çeviri endüstrisinin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik standart bir çeviri teknoloji dersi konusunda daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords
Abstract
Increasing volumes of translation and shortening deadlines owing to the rapid globalization of companies engaging in overseas commerce have made translation technologies an indispensable part of the professional translation process. This in turn has urged translators to develop new skill sets and to learn new tools in order to catch up with the industry standards. As prospective professionals, student translators are also affected by this change in the professional translation industry to a great extent. In some previous research, it is reported that translator training institutions are sometimes late to the developments seen in the professional translation industry, though. Thus, the need to redesign the curriculum of translator training institutions has become evident to truly prepare student translators for the professional translation industry. As such, the place and status of translation technology class within the translation and interpreting curriculum has been questioned for a long time now. In this particular study, curricula of translation and interpreting departments in Turkey are examined to find whether there is a technology-related course. Then, course syllabuses are compared and interpreted with regard to the recent developments in translation technology. Based on this comparison, this article aims to propose a syllabus for the translation technology courses building upon the practices of the researcher at a translation and interpreting department at a foundation-funded university in Turkey. The study shows that there are technology-related courses in most of the analyzed curricula though the course names may vary. Course contents of some programs are not designed to answer the needs of the professional translation industry. Thus, there is a great need to work on a standardized translation technology course to meet professional translation industry requirements.
Keywords
- Alcina, A. (2008). Translation technologies: Scope, tools, and Resources. Target: International Journal on Translation Studies, 20(1), 79–102.
- Austermühl, F. (2013). Future (and not-so-future) trends in the teaching of translation technology. Revista Tradumàtica: Tecnologies de La Traducció, (11), 326–337.
- Balkul, H. İ. (2014). Tracing the pedagogical Inferences in computer-assisted Translation Classes. Journal of International Social Research, 7(32).
- Balkul, H. İ. (2015). Türkiye’de akademik çeviri eğitiminde çeviri teknolojilerinin yerinin sorgulanması: Müfredat analizi ve öğretim elemanlarının konuya ilişkin görüşleri üzerinden bir inceleme, Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Balkul, H. İ. (2017). The factors affecting the use of translation technologies in translator education: A pedagogical perspective. In Ş. Gerçek & U. Balcu (Eds.), Current Debates in Linguistics & Literature (Vol. 8, pp. 41–58).
- Bellos, D. (2011). Is That a fish in your ear? Translation and the Meaning of Everything. New York: Farrar.
- Bowker, L. (2002). Computer-aided translation technology: A practical introduction. Ottawa: University of Ottawa Press.
- Bowker, L. (2005). Productivity vs quality? A pilot study on the impact of translation memory systems. Localization Focus, 4(1), 13–20.
- Bowker, L. (2015). Computer-aided translation: Translator training. In S. Chan (Ed.), The Routledge Encyclopedia of Translation Technology (pp. 88–105). New York: The Routledge.
- Bowker, L., & Marshman, E. (2009). Better integration for better preparation: Bringing terminology and technology more fully into translator training using the CERTT approach. Terminology. International Journal of Theoretical and Applied Issues in Specialized Communication, 15(1), 60–87.
- Brown, A. H., & Green, T. D. (2016). The essentials of instructional design: Connecting fundamental principles with process and practice. Routledge.
- Canım Alkan, S. (2013). Lisans düzeyinde çeviri eğitiminde çeviri teknolojileri eğitiminin yeri. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, 4(7), 127–147.
- Çetiner, C. (2018). Analyzing the attitudes of translation students towards cat (computer- aided translation) tools. Journal of Language and Linguistic Studies, 14(1), 153– 161.
- Çetiner, C. (2021). Evaluation of the Memsource Student Certification Program within the Scope of the project-based learning approach in translation studies. In D. Tuna & M. Kuleli (Eds.), Interdisciplinary Debates on Discourse, Meaning and Translation (pp. 295–311). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Christensen, T., & Schjoldager, A. (2011). The impact of translation-memory (TM) technology on cognitive processes: Student-translators’ retrospective comments in an online questionnaire. Copenhagen Studies in Language, 41, 119–130.
- Cronin, M. (2005). Deschooling translation beginning of century reflections on teaching. In M. Tennent (Ed.), Training for the new millennium: Pedagogies for translation and interpreting (pp. 249–265). John Benjamins Publishing.
- Doherty, S., & Kenny, D. (2014). The design and evaluation of a Statistical Machine Translation syllabus for translation students. The Interpreter and Translator Trainer, 8(2), 295–315. https://doi.org/10.1080/1750399X.2014.937571
- Doherty, S., & Moorkens, J. (2013). Investigating the experience of translation technology labs: Pedagogical implications. Journal of Specialized Translation, (19), 122–136.
- Dunne, K. J., & Dunne, E. S. (2011). Mapping terra incognita: Project management in the discipline of translation studies. In K. J. Dunne & E. S. Dunne (Eds.), Translation and localization project management: The art of the possible. John Benjamins Publishing.
- García, I. (2006). Translators on translation memories: A blessing or a curse? Translation Technology and Its Teaching, Tarragona: Intercultural Studies Group, 97–105.
- González Davies, M. (2004). Multiple voices in the translation classroom: Activities, tasks and projects. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing.
- Gordin, M. D. (2016). The Dostoevsky machine in Georgetown: Scientific translation in the Cold War. Annals of Science., 208–223.
- Hutchins, J., & Somers, H. L. (1992). An introduction to machine translation. Manchester: Academic Press.
- Kappus, M., & Ehrensberger-Dow, M. (2020). The ergonomics of translation tools: Understanding when less is actually more. The Interpreter and Translator Trainer, 14(4), 386–404.
- Kiraly, D. (2000). A Social constructivist approach to translator education: Empowerment from theory to practice. London: St. Jerome Pub.
- LeBlanc, M. (2013). Translators on translation memory (TM). Results of an ethnographic study in three translation services and agencies. The International Journal of Translation and Interpreting Research, 5(2), 1–13.
- Olvera Lobo, M. D., Robinson, B., Castro Prieto, R. M., Quero Gervilla, E., Muñoz Martín, R., Muñoz Raya, E., … Díez Lerma, J. L. (2007). A professional approach to translator training (PATT). Meta: Journal Des Traducteurs/Meta: Translators’ Journal, 52(3), 517–528.
- Ören, T. (2020). Türkiye’de Çeviribilim Bölümlerinde teknoloji edincini kazandırmaya yönelik derslerin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, (12), 77– 108. https://doi.org/10.26650/iujts.2020.12.0005
- Pym, A. (2003). Redefining translation competence in an electronic age. In defence of a minimalist approach. Meta: Journal Des Traducteurs/Meta: Translators’ Journal, 48(4), 481–497.
- Pym, A. (2011). Democratizing translation technologies – the role of humanistic research. The Luspio Translation Automation Conference. Presented at the Rome. Rome.
- Quah, C. K. (2006). Translation and technology. New York: Palgrave Macmillan.
- Rodríguez-Castro, M. (2018). An integrated curricular design for computer-assisted translation tools: Developing technical expertise. The Interpreter and Translator Trainer, 12(4), 355–374.
- Şahin, M. (2013). Technology in translator training: The case of Turkey. Hacettepe University Journal of Faculty of Letters, 30(2), 173–189.
- Sin-wai, C. (2015). The development of translation technology. In C. Sin-wai (Ed.), The Routledge encyclopedia of translation technology (pp. 3–32). New York: Routledge.
- Yamada, M. (2011). The effect of translation memory databases on productivity. Translation Research Projects, 3, 63–73.
