BELÇİKA’DA TÜRKÇEYİ YABANCI DİL OLARAK ÖĞRENENLERİN ANA DİLLERİNE VE TÜRKÇEYE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Author :
Abstract
Yabancı dil öğretiminde, öğrenicilerin o dile karşı algı ve tutumlarını belirlemek ve ana dillerinden getirdikleri aktarımları öğrenmek başarı açısından önemlidir. Bu araştırmada, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin ana dillerine ve Türkçeye yönelik algılarını metaforlar aracığıyla belirlemek ve birbiriyle kıyaslamak amaçlanmıştır. Araştırma olgubilim (fenomenoloji) deseninde yürütülmüştür. Araştırmaya Belçika’da bulunan iki üniversitede ve Brüksel Yunus Emre Enstitüsü’nde 2019-2020 eğitim-öğretim döneminde öğrenim gören A1 düzeyinden 38, A2 düzeyinden 17, B1 düzeyinden 8, B2 düzeyinden 13 olmak üzere 76 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracı olarak öğrencilere önce kendi ana dilleri olan Fransızca için “Fransızca…………gibidir, çünkü……….” cümlesi tamamlatılmış; ardından aynı cümle Türkçe için tamamlatılmıştır. Verilerin analizinde nitel araştırma yöntemlerden betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin Türkçeye yönelik toplamda 108 farklı metafor, Fransızcaya yönelik ise 94 farklı metafor ürettikleri tespit edilmiştir. Öğrencilerin ana dilleri Fransızcaya yönelik geliştirdikleri metaforlar 8 farklı kategoride, yabancı dil olarak öğrendikleri Türkçeye yönelik geliştirdikleri metaforlar ise 9 farklı kategoride toplanmıştır. Çalışmada öğrencilerin Türkçeyi gerekli/faydalı, zor, güzel ve estetik olarak algıladıkları; ana dilleri Fransızcayı ise gerekli/faydalı, güzel ve estetik, kıymetli/değerli/kutsal olarak algıladıkları tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
In foreign language teaching, it is important for success to determine the perceptions and attitudes of learners towards that language and to learn the transmissions they bring from their mother tongue. In this study, it was aimed to determine and compare the perceptions of students who learn Turkish as a foreign language towards their mother tongue and Turkish through metaphors. The research was conducted in phenomenology design. 76 students, 38 from A1 level, 17 from A2 level, 8 from B1 level, 13 from B2 level, studying at two universities in Belgium and Brussels Yunus Emre Institute during the 2019-2020 academic year, participated in the study. As a data collection tool, firstly "French is like ………… because ………." sentence was completed; then the same sentence was completed for Turkish. Descriptive analysis technique, one of the qualitative research methods, was used in the analysis of the data. As a result of the study, it was determined that the students produced 108 different metaphors for Turkish and 94 different metaphors for French. The metaphors that students developed for their mother tongue, French, were collected in 8 different categories, and the metaphors for Turkish that they learned as a foreign language were collected in 9 different categories. In the study, it was found that students perceive Turkish as necessary / useful, difficult, beautiful and aesthetic; they perceive their mother tongue, French, as necessary / useful, beautiful and aesthetic, precious.
Keywords
- Akça, S. (2005). Sondan eklemeli dil Türkçenin ve çekimli dil Fransızcanın teorik açıdan karşılaştırmalı bir inceleme (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. EKEV Akademi Dergisi, 56, 179- 190.
- Aksan, D. (2000). Her yönüyle dil. Ankara: TDK.
- Aktaş, E. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe ders materyallerinde Türk ve Türkiye imajına ilişkin unsurlar. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 22, 232-257.
- Aktaş, E. & Uzuner Yurt, S. (28 Eylül-1 Ekim 2016). Öğrencilerin Türkçe, Arapça ve İngilizceye ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi ̇: Erzincan ili örneği. H. Akın (Ed.), Erzincan Üniversitesi Uluslararası Erzincan Sempozyumu Bildiriler Cilt 2 (s. 347-357) içinde. Erzincan: EBYÜ.
- Alan, S. (2017). Fransızca öğrenen Türklerin yaptıkları söz dizimsel yanlışların çözümlenmesi. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 168(2), 43-64.
- Alyılmaz, S., Biçer, N. ve Çoban, İ. (2015). Atatürk üniversitesinde öğrenim gören Kırgız öğrencilerin Türkçe ve Türkiye’ye yönelik görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 328-338.
- Arıoğul, S. & Uzun, T. (2011). Metaphorical conceptualizations of Arab learners of Turkish. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 2088–2091.
- Arslan, M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim- öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 35(171), 100–108.
- Aydın, G. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkiye ve Türkçeye ilişkin algılarının incelenmesi. Journal Of Awareness, 3, 141-164.
- Aydın, İ. (2008). Türkçe ve Fransızcanın söz dizimi üzerine birkaç söz. Synergies Turquie, 1, 25-35.
- Balta, E. E. (2015). Öğretmen adaylarının ana diline ilişkin metaforları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, UDES 2015 Özel Sayı, 606-622.
- Boylu, E. & Işık, Ö. F. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçeye yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 450471.
- Boylu, E. & Işık, Ö. F. (2020). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Suriyeli mülteci öğrencilerin Türkiye algılarına yönelik metaforik bir çalışma. Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 129-145.
- Bölükbaş, F. ve Keskin, F. (2010). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metinlerin kültür aktarımındaki işlevi. Turkish Studies, 5(4), 221-235.
- Buran, A. ve Alkaya, E. (2013). Çağdaş Türk lehçeleri. Ankara: Akçağ.
- Calp, M. (2016). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. (5. Baskı). Ankara: Nobel.
- Creswell, J.W. (2013). Qualitative Inquiry & Research Design: Choosing among Five Approaches. Los Angeles CA: Sage.
- Demiral, S. ve Kaya, M. (2016). Fransız dilinin tipik özellikleri. Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(2/1), 355-367.
- Erdem, M. D., Bülbül, T. Gün, M. ve Oran, G. (2014) Ortaokul öğrencilerinin Türkçe dersine ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi. Journal of Education Sciences, 3, 50-63.
- Göçer, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının kültür ve dil ilişkisine yönelik metaforik algıları. Turkish Studies, 8(9), 253-263.
- Güneş, F. (2016). Türkçenin öğretim üstünlükleri ve zenginlikleri. Millî Eğitim, 210, 93-113.
- Hruschka, D.J., Schwartz, D., St.John, D.C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R.A., & Carey, J.W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16(3), 307-331.
- İşcan, A. (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminin sorunlarına ilişkin bir değerlendirme. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 5(1), 119-138.
- İşeri, K. (1996). Dilin kazanımı ve yabancı dil öğretimi. Dil Dergisi, 43, 21-27.
- Kıran, Z. (2002). Dilbilime giriş. A. E. Kıran (Yay. Haz.). Ankara: Seçkin.
- Kıran, Z. (2010). Fransızca dil bilgisi ve çeviri kılavuzu. Ankara: Seçkin.
- Lakoff, G. & Johson, M. (2005). Metaforlar, hayat, anlam ve dil. (G. Y. Demir, Çev.) İstanbul: Paradigma.
- Merriam, S. B. (2015). Qualitative research a guide to design and implementation. (3. Baskı). (Çev. Ed.: S. Turan). Ankara: Nobel.
- Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor. (G. Bulut, Çev.). İstanbul: Mess.
- Ortony, A. (1993). Metaphor and thought. Cambridge University Press.
- Özyürek, R. (2009). Türk devlet ve topluluklarından Türkiye üniversitelerine gelen Türk soylu yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenimlerinde karşılaştıkları sorunlar. Turkish Studies, 4(3), 1819-1862.
- Padilla-Diaz, M. (2015). Phenomenology in Educational Qualitative Research: Philosophy as Science or Philosophical Science? International Journal of Educational Excellence, 1(2), 101-110.
- Patton, M.Q. (2002). Qualitative research evulation methods. California: SAGE.
- Patton, Q. M. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Newsbury Park London New Dehli: Sage Publications.
- Pilav, S. ve Elkatmış, M. (2013). Öğretmen adaylarının Türkçe kavramına ilişkin metaforları. Turkish Studies, 8(4), 1207-1220.
- Roberts, P. & Priest, H. (2006). Reliability and validity in research. Nursing Standard, 20, 41-45.
- Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme (5. Baskı). Ankara: Anı.
- Sevim, O., Veyis, F. ve Kınay, N. (2012). Öğretmen adaylarının Türkçeyle ilgili algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi: Atatürk Üniversitesi örneği. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), 38-47.
- Şengül, K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Afganistanlı Özbek Türklerinin Türkiye Türkçesine yönelik görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(2), 91-100.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
- T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2021). Türkiye-Belçika ilişkileri. https://www.mfa.gov.tr/sub.tr.mfa?35226587-222c-4221-be3c-32bd81efd00e adresinden 14.05.2021 tarihinde erişilmiştir.
- Topçu, N. (2001). Fransızca ve Türkçe renk isimleri içeren deyimlerin karşılaştırmalı incelemesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20), 131-140.
- Uçak, S. (2017). Irak’ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin Türkiye, Türkler ve Türkçe algısı. Turkish Studies, 12(14), 491-512.
- Ünalan, Ş. (2004). Dil ve kültür. (2. Baskı). Ankara: Nobel.
- Yağmur, K. (2006). Batı Avrupa’da Türkçe öğretiminin sorunları ve çözüm önerileri. Dil Dergisi, 26-41.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
