2022 YILINDA ÇOK OKUNAN GENÇLİK ROMANLARINI ANLAMAK İÇİN BİLİNMESİ GEREKEN SÖZCÜK SAYILARININ BELİRLENMESİ
Author :
Abstract
Ailede başlayan kelime öğretimi, çocukların erken yaşta edebî eserlerle tanışarak dinleme becerilerini kullanmalarına ve kelime dağarcıklarını geliştirmelerine yardımcı olur. Okul döneminde, Türkçe ders kitapları aracılığıyla dört temel dil becerisinin (dinleme, konuşma, okuma, yazma) geliştirilmesi amaçlanırken, çocuk edebiyatı da okuma alışkanlığı kazandırmada önemli bir rol üstlenir. Çocukların yeterli dil bilgisi ve kelime dağarcığına ulaşabilmesi için nitelikli edebi eserlerden yararlanmaları gerekmektedir. Bu eserler hem gerçek hayatı yansıtan hem de hayal gücünü destekleyen içerikleriyle çocukların bilişsel gelişimine katkı sağlamaktadır. Çocukların bilinmeyen kelimeleri bağlamdan doğru şekilde tahmin edebilmeleri, geniş bir sözcük dağarcığına sahip olmalarını gerektirir. Bu nedenle, Türkçe ders kitaplarında yer alan sözcüklerin sıklığını incelemek önemlidir. Bu araştırmanın problemi, çocukların bu kitapları anlayabilmeleri için bilmeleri gereken sözcük sayısını belirlemektir. Araştırmanın amacı ise, sözcük sıklığı verileri doğrultusunda, öğrencilerin metinleri anlama düzeylerine katkı sağlayacak sözcüklerin tespit edilmesidir. Bu çalışmada, 2022 yılı Çok Satanlar Listesi'nde yer alan 10 çocuk edebiyatı eseri incelenmiştir. Bu eserler; Portakal Çiçekleri (Özgür Balpınar, 6.968), Dünyanın Bütün Kedileri (Çetin Öner, 1.683), Momo (Michael Ende, 8.876), Çöplük (Andy Mulligan, 8.672), Annemin Kelimeleri (Sarah Weeks, 6.946), Bunun Adı Findel (Andrew Clements, 4.272), Çizgili Pijamalı Çocuk (John Boyne, 5.778), Kiraz Ağacı (Paula Peretti, 5.075), Patlamış Mısır Sevenler Sinemaya Koşsun (Mavisel Yener, 614) ve Limon Kütüphanesi (Jo Cotterill, 6.989) olup, toplamda 21.004 farklı kelime tespit edilmiştir. Çalışmada, bu eserlerde geçen kelimeler Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü (Göz, 2003) ve Türkçe Sıklık Sözlüğü (Aksan vd., 2017) ile karşılaştırılmıştır. Bulgular, gençlik romanlarını anlamak için Göz’ün sıklık sözlüğünden 14.000’den, Aksan vd.’nin sıklık sözlüğünden ise 5.000’den fazla kelimenin bilinmesi gerektiğini göstermektedir. Elde edilen veriler doğrultusunda, çocukların edebi eserleri anlamalarını kolaylaştırmak için kelime öğretiminin sistematik biçimde ele alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda, çocukların kelime bilgisini geliştirecek eğitim programlarının oluşturulması ve sürecin nitelikli okuma materyalleriyle desteklenmesi önerilmektedir.
Keywords
Abstract
Vocabulary instruction beginning in the family helps children develop listening skills and expand their vocabulary through early exposure to literary works. During schooling, Turkish textbooks aim to develop the four basic language skills (listening, speaking, reading, writing), while children's literature plays a key role in fostering reading habits. Children need quality literary works to acquire sufficient language proficiency and vocabulary. These works contribute to cognitive development through content that reflects both real life and imagination. Children require an extensive vocabulary to accurately deduce unfamiliar words from context, making the analysis of word frequency in Turkish textbooks significant. This study's primary problem is determining how many words children need to know to comprehend these textbooks. The research aims to identify words that contribute to students' text comprehension based on frequency data. Ten children's literature works from the 2022 Best-Seller List were examined: Portakal Çiçekleri (Özgür Balpınar, 6,968 words), Dünyanın Bütün Kedileri (Çetin Öner, 1,683), Momo (Michael Ende, 8,876), Çöplük (Andy Mulligan, 8,672), Annemin Kelimeleri (Sarah Weeks, 6,946), Bunun Adı Findel (Andrew Clements, 4,272), Çizgili Pijamalı Çocuk (John Boyne, 5,778), Kiraz Ağacı (Paula Peretti, 5,075), Patlamış Mısır Sevenler Sinemaya Koşsun (Mavisel Yener, 614), and Limon Kütüphanesi (Jo Cotterill, 6,989). In total, 21,004 unique words were identified across these books. These words were compared with The Word Frequency Dictionary of Written Turkish (Göz, 2003) and The Turkish Frequency Dictionary (Aksan et al., 2017). Findings reveal that understanding youth novels requires knowing more than 14,000 words from Göz's frequency dictionary and more than 5,000 words from Aksan et al.'s dictionary. Based on these results, the study concludes that vocabulary teaching should be addressed systematically to facilitate children's comprehension of literary works. It is recommended that educational programs be developed to enhance children's vocabulary knowledge and that this process be supported with high-quality reading materials.
