Author :
Abstract
Bu çalışma, çocukların yazınsal nitelikli çocuk kitaplarıyla buluşturulmasının, onların eşduyumsal eğilimine etkisini belirlemek amacıyla deneysel nitelikle yapılandırılmıştır. Çalışma grubunu 2013-2014 eğitim-öğretim yılının ilk yarısında Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı “Kurtuluş İlkokulu”nda okuyan toplam 48 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Biri deney (n=24) diğeri kontrol grubu (n=24) olmak üzere iki grupla yürütülen bu araştırmada, katılımcılara ön-test ve son-test olarak “KASİ Empatik Eğilim Ölçeği” uygulanmıştır. Araştırmada gruplar arası eşduyumsal eğilim puanları arasındaki farkın anlamlılığının test edilmesinde “Çok Yönlü Varyans Analizi” (MANOVA), grup içi eşduyumsal eğilim puanları arasındaki farkın anlamlılığının test edilmesinde ise “Bağımlı Gruplar için t Testi” (PAİRED SAMPLE T-TEST) istatistiklerinden yararlanılmıştır. Deney süreci haftada 2 ders saati olmak üzere toplam 6 haftada tamamlanmıştır. Deney sürecinde iki grupta da dersler “Bütünleştirilmiş Öğretim Yaklaşımı”na uygun biçimde yürütülmüştür. Kontrol grubundaki dersler Türkçe ders kitabındaki metinler eşliğinde; deney grubundaki dersler ise, uzman görüşü alınarak belirlenen yazınsal nitelikli 3 öykü kitabından seçkisiz yöntemle seçilen 6 öykü ile yürütülmüştür. “KASİ Empatik Eğilim Ölçeği” ön-test puanları karşılaştırıldığında deney grubu ile kontrol grubu arasında; “toplam puanlar”, “bilişsel eşduyum eğilimi puanları” ve “duygusal eşduyum eğilimi puanları” açısından anlamlı bir farkın bulunmadığı görülmüştür. Deneysel sürecin sonunda ise, deney grubunun puanlarının (eşduyumsal eğilim toplam puanları, duygusal eşduyum eğilim ve bilişsel eşduyum eğilim puanları) kontrol grubunun puanlarından anlamlı olarak farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, yazınsal nitelikli çocuk edebiyatı yapıtlarıyla yürütülen Türkçe derslerinin, çocukların eşduyumsal eğilimlerine katkısının olabileceği yargısına ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
This study, which generates in an experimental attribution on the purpose of setting children with children’s literature books and their influence of the empathic tendency. Working group of this research constitutes total 48 primary school students (4th grade) who go to “Kurtuluş Primary School” in Çankaya, Ankara in the first semester of 2013-2014 education year. In this research handled with two groups called test (n=24) and control group (n=24), “KASİ Empathic Tendency Scale” as preliminary test and post test were applied to participants. In this research statistics such as “Multiple Analysis of Variance” (MANOVA) for testing meaningfulness of the difference between intergroup empathic tendency points, and “Paired Sample T-Test” for testing meaningfulness of the difference between intra-group empathic tendency points were utilized. The test process consists of total 6 weeks being about 2 course hours a week. Courses in both groups were taught with “Integrated Learning Approach” in the test period. While courses in the control group were taught with texts in Turkish course book, courses in test group were taught with 6 short stories selected from 3 literary story books. When “KASİ Empathic Tendency Scale” preliminary test points were compared, it was understood that there was no meaningful difference with regards to points between test group and control group. In the last phase of this test process, points of test group differed from the ones of control group. In the conclusion of this research it was adjudged that Turkish courses taught with children’s literature books could contribute to children’s empathic tendency.
Keywords
- Alver, B. (2005). Psikolojik danışma ve rehberlik eğitimi alan öğrencilerin empatik beceri ve karar verme stratejilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14, 19-34.
- Aslan, C. (2014). Türkiye’de çocuk ve gençlik edebiyatında duyarlı konuların ele alınışı üzerine eleştirel bir yaklaşım. Eleştirel Pedagoji. 6 (32), 51-57.
- Aslan, C. (2013a). Çocuk ve gençlik edebiyatı yapıtları yoluyla düşünme. Kum Edebiyat Dergisi, (72- 73), 11-18. Aslan, C. (2013b). Duyarlık ve düşünceyi geliştirmede çocuk / gençlik edebiyatı. Çoluk Çocuk Anne Baba Eğitimci Dergisi, (12), 29-32.
- Aslan, C. (2011). Yazınsal çocuk kitaplarında neler olmalı, neler olmamalı? şimdi okuma zamanı, okuma kültürü ve etkili dil kullanımı projesi, okuma kültürü ve söz varlığının geliştirilmesi çalıştayı, konuşmalar – Bildiriler, s. 214-220. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. (8. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Dökmen, Ü. (2005). İletişim çatışmaları ve empati. (32. Basım). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
- Gökler, R. (2009). Empatik Eğilim ölçeğinin ilköğretim sekizinci sınıflar için uyarlanması. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi. 77-86.
- Güleryüz, H. (2002). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Gülseren, Ş. (2001). Eşduyum (Empati): tanımı ve kullanımı üzerine bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi. 12 (2), 133-145.
- Gürel, Z., Temizyürek, F. ve Şahbaz, N. K. (2007). Çocuk edebiyatı. Ankara: Öncü Kitap.
- Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. (3. Basım). Ankara: Engin Yayınevi.
- Kaya, A. ve Siyez, D. M. (2010). KA-Sİ çocuk ve ergenler için empatik eğilim ölçeği: geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 110-125.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2012). İlköğretim Türkçe ders kitabı 4. (3. Basım). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2009). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
- Oğuzkan, F. (1979). Çocuk edebiyatı. Kadıoğlu Matbaası.
- Öğretir, A. D. ve Demiriz, S. (2009). Anne ev ziyareti programının annelerin tutumlarına ve empatik eğilimlerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 42(1), 421-433.
- Sever, S. (2013). Çocuk edebiyatı ve okuma kültürü. İzmir: TUDEM.
- Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. (4. Basım). İzmir: TUDEM.
- Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. İstanbul: Morpa Yayınları.
- Tuncay, T. ve İl, S. (2009). Sosyal hizmet uygulamasında empatiyi yeniden düşünmek. toplum ve sosyal hizmet dergisi. 20 (2), 39-56.
- Türkiye Bilimler Akademisi. (2011). Türkçe bilim terimleri sözlüğü – Sosyal Bilimler. Ankara, Türkiye Bilimler Akademisi.
- Ünal, F. (2007). Çocuklarda empatinin gelişimi: empatinin gelişiminde anne-baba tutumlarının etkisi. Milli Eğitim Dergisi. (176), 134-148.
- Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2005). Çocuk edebiyatı. (3. Basım). Ankara: Akçağ Yayınları.
- Yılmaz, İ. ve Akyel, Y. (2008). Beden eğitimi öğretmen adaylarının empatik eğilim düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 9 (3). 27-33.
