TÜRKÇE VE GÜRCÜCE HİTAP BİÇİMLERİNİN ZAMİRLERDE, FİİLLERDE VE SIFATLARDA KULLANIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Author :
Abstract
Hitapların hem yazılı edebiyatta hem de günlük konuşma dilinde önemli bir yeri vardır ve sık olarak kullanıldığı görülmektedir. Yaptığımız incelemelerde neredeyse her kelimenin hitap olarak ifade edildiğine rastlanılmıştır. Hitap biçimlerinin bu kadar çok kullanıyor olması Türk dilinin anlatım olanaklarının ne kadar zengin olduğunu göstermektedir. Hitaplar Türkçenin yanı sıra Gürcücede de yaygın olarak kullanılmaktadır. Araştırmalarda hitapların zamirlerde, fillerde ve sıfatlarda da kullanımının olduğu görülmüştür. Sunulan çalışmada Türkçede ve Gürcücede kullanılan hitaplar genellikle ikinci tekil ve ikinci çoğul şahsa gönderme yapmaktadır. Türkçede kullanılan ikinci tekil ve ikinci çoğul şahıs hitapları sen ve siz, Gürcücede kullanılan ikinci tekil ve ikinci çoğul şahıs hitapları ise şen ve tkvendir. Ancak yapılan çalışmada her iki dilde de zamirlerde kullanılan hitapların çok çeşitli olmadığı ifade edilmiştir. Türkçede ve Gürcücede fiillerde görülen hitap biçimleri ise nezaket, saygı ve dostluk ilişkilerini ifade etmek içindir ve ekler kullanılarak fiilin hitap biçimi temsil edilmektedir. Türkçede ve Gürcücede geniş bir yer kaplayan sıfatlarında hitap olarak kullanıldığı ifade edilmiştir. Hitap olarak kullanılan sıfatların niteleme sıfatları olduğu belirtilmiştir. Türkçede genellikle sıfatların, isimlerle ve iyelik zamirleriyle beraber kullanıldığı görülmüştür. Gürcücede ise sıfatlar kendi içinde değerlendirme göstermektedir ve iki tür değerlendirme ifadesi olduğu belirtilmiştir. Bu çalışmada Türkçede ve Gürcücede hitap biçimi olarak ifade edilen zamirlerin, fiillerin ve sıfatların hangi ekler aldığı ve nasıl kullanıldığı üzerinde durulmuş ve değerlendirme yapılmıştır.
Keywords
Abstract
Addresses have an important place both in written literature and in the daily spoken language and they are used frequently. In our research, almost every word was expressed as an address. The fact that they are using so many forms of speech shows that how rich the narrative opportunities of Turkish language are. Addresses are also widely used in Georgian as well as Turkish. In researches, it was seen that the use of the addresses in pronouns, verbs and adjectives. In the present study, the references used in Turkish and Georgian are generally referring to the second singular and the second plural. The second singular and the second plural are used in Turkish. However, in the study; in both languages, it is stated that there is not a wide variety of address used in pronouns. The forms of address seen in verbs in Turkish and Georgian are meant to express the relationships of courtesy, respect and friendship, and the form of address is represented by using attachments. It is stated that it is used as an address in Turkish and Georgian. Adjectives used as an address are qualifying adjectives. In Turkish, it is generally seen that adjectives are used together with names and possessive pronouns. In Georgian, the adjectives show an evaluation within themselves and two types of evaluation are stated. In this study; as a form of addressing In Turkish and Georgian languages, it has been emphasized and evaluated what kind of appendices, verbs and adjectives are used and how they are used.
