YABANCI DİLE DOĞRU GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇEVİRİLERDE BAĞIMSIZ SON BİÇİMLEYİCİLERİN İŞLEVLERİ: ÇEVİRİBİLİM ÖĞRENCİLERİYLE GERÇEKLEŞTİRİLEN BİR UYGULAMA ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Son-biçimleyici (post-editor) yazılımların makine çevirilerinde entegre bir biçimde bulunmasından sonra, çeviri yazılımlardan bağımsız, müstakil bir biçimde çalışıp son biçimleme işlevlerine sahip açık kaynaklı çevrimiçi veya çevrimdışı yazılımlar geliştirilmiştir. Literatüre bakıldığında son-biçimleyicilerin, özellikle çeviri yazılımlarına entegre bir biçimde çalışanları üzerinde araştırma yapıldığı görülmektedir. Bu araştırma kapsamında ise kaynak metinlerin ham çevirilerinin hangi araçlarla yapıldığından bağımsız, kontrol/düzeltme işlemlerinin ise bağımsız-son-biçimleyicilerle gerçekleştirilmesinin erek metin oluşturma süreçlerinde nasıl bir işleve sahip olduğu sorusu konu edinilmektedir. Bu gibi yazılımların kullanılmasının profesyonel çevirmen yeterlilikleri konusunda ne gibi bir katkı sağlayabileceği sorusu sorulmuştur. Anadilden yabancı dile doğru gerçekleştirilecek çevirilerin, diğer bir tabirle yabancı dile doğru metin üretimlerin içerisinde hata yapma olasılığının daha fazla olabileceği düşüncesinden hareketle, Türkçe ana dilden Almanca ve İngilizce yabancı dillerine gerçekleştirilen çevirilerinden bu gibi yazılımlar sayesinde ne tür katkılar elde edilebileceği öğrenilmek istenmiştir. Çevirmenlik eğitimi alan öğrenciler üzerinden uygulama ve anket teknikleriyle veri toplanıp araştırma gerçekleştirilmiştir. Ortaya çıkan sonuç ise bu gibi yazılımların yabancı dilde üretilen metinlerin kalitesini bazı çekincelere rağmen dikkate değer düzeyde artırdığı ve çevirmen yeterliliklerine katkı sunduğu şeklindedir. Literatüre taramasından hareketle denilebilir ki, son-biçimleyiciler çeviri yazılımlarına entegre biçimde çalışan yazılımlar olarak değerlendirilmiştir. Oysa son-biçimleyicilerin işlevleriyle örtüşen çeviri yazılımlarından bağımsız son-biçimleyici çevrimiçi yazılımların olduğu tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
After the integration of the post-editors into machine translation programs, open-source online and offline software, which are independent from the translation software and works as self-contained, and have post-editor functions, have been developed. In the literature analysis, it is seen that the post-editors, especially which are integrated into the translation software, have been researched. Under this research, independently from by which tools the source texts are translated, the question of which functions have the independent post-editors on editing processes during the creating target texts, is asked. It is aimed to learn which contributions may be provided by such software on the translations from Turkish native language into German and English target languages since it is thought that the possibility to make mistakes on such translations. During this research, an application and a survey are carried out on the students of Translation Studies. It is seen that, despite certain risks, such software increase the quality of the translated texts noteworthy, and contributes to the translator qualifications. However, it is determined that there are online post-editors independent from translation software that are overlapped with the functions of post-editors.
