Author :
Abstract
Kütüphanelerimizde bulunan ve nadir birer sanat eseri de olan el yazması eserler kültürümüzün etkilerini takip etme açısından önemli birer ipucu niteliğindedir. Osmanlı tefsir geleneği içerisinde önemli bir yer tutan müstakil ayet tefsirlerinin her biri tek tek incelenmeye ve araştırmaya değer niteliktedir. Bu alanda yapılacak çalışmalar Osmanlı tefsiri hakkında bizim açımızdan karanlıkta kalmış olan ciddi bir ilmî birikimi ortaya çıkaracaktır. Bu çalışma ile, Saraybosna Gazi Hüsrev Kütüphanesi El Yazması eserler 3655/2 nu.da kayıtlı Yazma Ayet Tefsiri örneği üzerinden Balkanlarda Türk Kültürünün İzleri tespit edilmeye çalışılacaktır. Ayet tefsirleri kaleme alınırken genel anlamda klasik tefsir usulünde kullanılan usulün takip edildiğini müşahede etmekteyiz. Buna göre, ayette yer alan kavramların anlaşılması için filolojik tahliller yapılmaktadır. Burada modern bilimsel anlayışta olduğu gibi kaynak verme durumu çok azdır. Bazen kaynak olarak kullanılan eserlerin eser ismi ya da müellif isminin zikredildiği görülmektedir. Ayetler tefsir edilirken konusu ile ilgili olan diğer Kur’ân ayetlerine de atıflar yapılmaktadır. Bunun yanında Hz. Peygamber’in hadisleri de geniş olarak bu tefsirlerde yer bulmaktadır. Ayet ve hadisler dışında kalan rivayet müktesebatına da yer verildiği de görülmüştür. Bu rivayetlerin doğruluğu ve sağlamlığına dikkat edenler olduğu kadar konu ile alakalı diyerek zayıf rivayetlere de yer verenler de bulunmaktadır. Klasik tefsir usulünde yer alan rivayet ve dirayet metotlarının da, farklılık arz etmekle beraber, kullanıldığı görülmektedir. Elinizdeki çalışmada bu faaliyetlere bir katkı olması babında, Saraybosna Gazi Hüsrev Kütüphanesi El Yazması eserler 3655/2 nu.da kayıtlı Yazma Ayet Tefsiri incelenmiştir. Araştırmamızda eserin içerik analizi ve Tefsir ilmi açısından değerlendirmesi yapılacaktır.
Keywords
Abstract
Manuscripts in our libraries, which are rare works of art, are important clues in terms of following the effects of our culture. Each distinct verse description which has an important role in Ottoman tafsir tradition is worth to be examined and researched one by one. Studies in this field will reveal a significant accumulation of knowledge on Ottoman tafsir which was in the dark for us. This study will try to detect Turkish Culture Traces on the Balkans with the manuscript called Tefsîru Ayetil-Kursî registered as 3655/2 in Sarajevo Gazi Husrev Bey Library Manuscripts. We observe that classical tafsir method is generally followed when writing the description of verses. Therefore, philological analysis is examined to understand the terms in the verse. Contrary to modern scientific understanding, citing is rare in this field. It’s observed that sometimes work title or the author name of the manuscript used as a source is cited. When expounding the verses, other Quran verses related to that topic are also referred. Besides, sayings and deeds of the Prophet Muhammad (hadith) are commonly included to these tafsirs. It’s also observed that narrative knowledge other than the verse and hadiths is cited. While there are people who pay attention to the accuracy and integrity of these narratives, there are also people who use weak narratives thinking that they are related to the topic. Narrative and sagacity methods which take place in classical tafsir method are also used with some differences. In this study, as a contribution to these activities, the manuscript called Tefsîru Ayetil-Kursî registered as 3655/2 in Sarajevo Gazi Husrev Bey Library Manuscripts were examined. Our study will make a content analysis of the work and its evaluation in terms of hermeneutics.
