ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL MEDYA OKURYAZARLIK DURUMLARININ İNCELENMESİ

Author :  

Year-Number: 2025-54
Yayımlanma Tarihi: 2025-06-16 10:30:16.0
Language : Türkçe
Konu : Türkçe Eğitimi
Number of pages: 105-117
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin sosyal medya okuryazarlığı durumlarını incelemektir. Nitel araştırma desenlerinden durum incelemesinin kullanıldığı araştırmada Türkiye’nin güneydoğusunda bir devlet okulunda eğitim gören ortaokul 7 ve 8. sınıf düzeylerinde toplam 42 öğrenci ile görüşülmüştür. Araştırmada veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmış, elde edilen veriler içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin analizi sonucunda ortaokul öğrencilerinin en çok Youtube, Tiktok, Instagram ve Snapchat gibi fotoğraf ve video akışının yoğun olduğu, sadece metin içeriklerinin olduğu uygulamalardan ziyade görsel ögelerin fazla olduğu sosyal medya uygulamalarını tercih ettiği, sosyal medya uygulamalarında diğer yaş gruplarından daha fazla zaman harcadıkları belirlenmiştir. Ortaokul öğrencilerinin sosyal medyayı kullanma amaçlarına bakıldığında ise eğlenmek, sosyalleşmek ve bilgi edinmek amaçlarının ön plana çıktığı, bazı öğrencilerin ise üzerinde baskı hissedip “dışlanmamak” için sosyal medyayı kullandığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte ortaokul öğrencilerinin önemli bir kısmının sosyal medyada karşılaştıkları içeriklerle ilgili bilinçli bir şekilde değerlendirmeler/doğrulamalar yapmadıkları, sosyal medya ortamlarındaki tehlikeleri/riskleri yeterli seviyede fark etmedikleri, daha çok alıcı konumda olup içerik üretmede pasif oldukları, içerik üretenlerin ise özel bilgilerini paylaşmaktan çekinmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarından hareketle, ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanım amaçlarının kendine özgü bazı nitelikler taşıması yönüyle bu alana yönelik disiplinler arası yeni çalışmalar gerçekleştirilmesi, bilinçli bir şekilde üretkenliğini artırmak ve verimliliği sağlamak için ortak sosyal medya platformları oluşturup doğru içerikler paylaşılması için çalışmalar yapılması önerilmiştir.

Keywords

Abstract

The purpose of this study is to examine the social media literacy status of middle school students. In this research, which employed a case study design—one of the qualitative research methodologies—a total of 42 students studying in the 7th and 8th grades at a public school were interviewed. The study data were collected using a semi-structured interview form developed by the researchers, and the obtained data were analyzed through content analysis. As a result of analyzing the collected data, it was determined that middle school students primarily preferred social media applications such as YouTube, TikTok, Instagram, and Snapchat, where photo and video content was predominant and visual and auditory elements outweighed written content, and that they spent considerable time on social media applications compared to other activities. When examining middle school students' purposes for using social media, it was determined that entertainment, socialization, and information acquisition were prominent, while some students felt pressured and used social media to "avoid exclusion." However, it was concluded that a significant portion of middle school students do not consciously evaluate or verify the content they encounter on social media, do not adequately recognize the dangers and risks in social media environments, remain primarily in a receptive position and are passive in content production, and those who do produce content readily share their private information. Based on the research results, it has been suggested that new interdisciplinary studies should be conducted in this area, since middle school students' social media usage purposes exhibit distinctive characteristics, and that initiatives should be undertaken to develop appropriate social media platforms and promote accurate content sharing to consciously enhance productivity and ensure effectiveness in the literature.

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics