Anadili öğretimi tüm diğer derslerin temelini oluşturmaktadır ve etkili bir anadili öğretimi örgün eğitimin en öncelikli amacıdır ancak okullarımızda beklenilen düzeyde dil becerisinin kazandırılamadığı, çeşitli etkenlere bağlı birçok sorunun da bunu tetiklediği düşünülmektedir. Bu anlamda anadili derslerinin öğretimi sürecinde karşılaşılan sorunları, uygulamanın içerisinde yer alan öğretmen görüşlerine göre belirleyip değerlendirmek ve bu sorunların giderilmesine yönelik öğretmenlerin çözüm önerilerini ortaya çıkarmak, eğitim sorunlarını kaynağında çözmenin bir yolu olarak görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında görev yapan Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin Dil ve Anlatım derslerinde sıklıkla karşılaştıkları genellenebilir sorunları belirlemek ve bu sorunların giderilmesine yönelik öğretmenlerin çözüm önerilerini ortaya koymaktır. Nitel araştırma desenlerinden olgubilim (phenomenology) deseni kullanılan bu araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden “ölçüt örnekleme” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı Ankara ili merkez ilçelerdeki resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan ve en az on yıllık kıdeme sahip 50 Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni oluşturmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniğinin kullanıldığı bu araştırmada veriler ses kayıt cihazı ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi türlerinden “kategorisel analiz”; bulgularının değerlendirilmesinde ise frekans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin Dil ve Anlatım derslerinde öğretim programından, ders kitaplarından, öğrencilerin bu derslere ilişkin tutumlarından ve ders saati süresinden kaynaklanan birtakım sorunlar yaşadıkları görülmüştür. Ayrıca öğretmenler, Dil ve Anlatım derslerinde karşılaştıkları bu sorunlara yönelik birtakım çözüm önerilerinde bulunmuşlardır.
Mother language education constitues the basis of other courses and effective mother language teaching is the primary aim of the formal education. But but it is thought that many problems related to various factors are triggered by our language. The aim of this research is to determine general problems which Turkish Language and Literature teachers, working at secondary schools in Turkey, often meet during Language and Expression courses and to suggest teacher’s possible solutions to these problems. Phenomenology which is one of the qualitative research patterns and criteria sampling which is one of the intentional sampling methods are both used in this research. Work group of the research include 50 Turkish Language and Literature teachers with at least ten years of seniority working under Ministry of National Education in central districts of Ankara province in formal secondary schools. Semi-structured interview technique is used and data is collected by a tape recorder in this research. Categorical analysis one of the content analysis methods is used to analyze data and frequency analysis is used to evaluate findings in the research. At the end of the research, it is determined that Turkish Language and Literature teachers have some problems stemming from education programme, text books, attitudes of students in these courses, classroom environment during language and literature courses and course hours in Language and Expression courses. Along with this, the research also involves some solutions offers to these problems for teachers in Language and Expression courses.