Author:
Abstract
Halit Ziya Uşaklıgil’in Aşk-ı Memnu romanından uyarlanan Aşk-ı Memnu dizisinde birçok kültürel öge mevcuttur. Çeviribilim kapsamında ise kültürel ögelerin erek dile aktarımı, önemli bir inceleme alanıdır. Bu çalışmada Aşk-ı Memnu dizisinin Arapça dublajının bazı bölümlerindeki özel isimlerin ve akrabalık ifadelerinin aktarılmasında kullanılan çeviri stratejileri betimsel olarak incelenmiştir. Ayrıca çalışmada, Aşk-ı Memnu dizisinde geçen özel isim ve akrabalık ifadelerinin, Davies'in kültüre özgü öğelerin çevirisi için ortaya koyduğu stratejiler kapsamında ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda; tercümanların çoğunlukla muhafaza etme stratejisini kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bunun en temel sebebi olarak, Türkçeye, Arapçadan geçen isimlerin çok olduğu söylenebilir. Ayrıca dizinin uyarlandığı Aşk-ı Memnu kitabı 19. Yüzyılda yazıldığı için Arapçadan dilimize geçen isimlerin sıklıkla kullanılması olağandır. Muhafaza etme stratejisinden sonra ise en çok kullanılan stratejinin yerelleştirme stratejisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Verilerin incelenmesi sonucunda, çevirmenlerin tespit edilen 34 ögeden 13'ünü muhafaza etme, 10'unu yerelleştirme, 5'ini dönüştürme stratejilerini kullanarak çevirdikleri görülürken 6 tanesini ise aktarmadıkları görülmüştür. Buna ilaveten 34 ögeyi hedef dile aktarırken çevirmenlerin ilk olarak %38'lik bir oranla muhafaza etme stratejisine başvurdukları görülmektedir. İkinci olarak ise %29'luk bir oranla yerelleştirme stratejisini tercih ettikleri görülmüştür. Bu stratejilerin ardından üçüncü olarak tercih edilen strateji ise %18'lik bir oranla çıkarma stratejisi olmuştur. %15'lik bir oranla ise en az tercih edilen strateji dönüştürme stratejisi olmuştur.
Keywords
Abstract
The Aşk-Memnu series, which is based on the novel Aşk-Memnu by Halit Ziya Uşaklgil, contains a lot of cultural references. The transfer of cultural components to the target language falls under the purview of translation studies and is a significant area of research. The Arabic dubbing of Aşk-Memnu included some translations of proper names and kinship expressions, which were subjected to descriptive analysis in this study. Furthermore, the paper discusses Davies' methods for translating culturally distinctive aspects as well as proper names and kinship expressions in Aşk-Memnu. The study's findings support the notion that retention approach is what translators most frequently employ. One explanation for this is that Turkish contains a large number of Arabic names. In addition, Arabic names are frequently used because the novel Aşk-Memnu, from which the series is inspired, was written in the 19th century. It was determined that the localization strategy is the most frequently employed strategy after the preservation strategy. According to the data analysis, 13 of the 34 items that were translated by the translators were done so using the preservation strategy, 10 of them localization, and 5 of them transformation, while they left out 6 of them. Additionally, it is shown that 38% of the time when 34 items are translated into the target language, the preservation technique is used first by the translators. Second, it was discovered that 29% of them preferred the localization plan. The omission approach came in third, with a rate of 18%, after these two others. Transformation was the least chosen strategy, with a 15% rate.